{"id":8398,"date":"2011-12-02T09:46:15","date_gmt":"2011-12-02T06:46:15","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=8398"},"modified":"2011-12-02T09:46:24","modified_gmt":"2011-12-02T06:46:24","slug":"borc-krizi-washingtoni-baskent-yapti","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/borc-krizi-washingtoni-baskent-yapti\/","title":{"rendered":"Bor\u00e7 Krizi, Washington&#8217;\u0131 Ba\u015fkent Yapt\u0131"},"content":{"rendered":"<p>Avrupa&#8217;n\u0131n meselesi, euro cinsinden ihra\u00e7 edilen \u00fclke tahvillerinin AB taraf\u0131ndan \u00fcstlenilip \u00fcstlenilmeyece\u011fi meselesidir.<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-2187116512\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Avrupa i\u00e7in karar an\u0131 galiba art\u0131k geldi. Avrupa\u2019n\u0131n karar\u0131 iktisadi de\u011fil, fena halde siyasi. Evvelki g\u00fcn, merkez bankalar\u0131 piyasalara dolar likiditesi sa\u011flamak i\u00e7in devredeydi. Ama al\u0131nan kararlar esasen pansuman kararlar\u0131. Siyasi meselelere siyasi \u00e7\u00f6z\u00fcmler \u00fcretmek gerekiyor. Avrupa\u2019n\u0131n bankac\u0131l\u0131k krizi, bekleye bekleye, Avrupa\u2019n\u0131n siyasi krizi haline geldi. Piyasalar, Avrupal\u0131 liderlerin siyasi karar\u0131n\u0131 bekliyor. \u0130ki yol g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor: Avrupa Birli\u011fi \u00fclkeleri hep birlikte ya daha derin bir federasyona do\u011fru gidecekler ya da herkes kendi yoluna gitmeye karar verecek. Ayn\u0131 bundan yakla\u015f\u0131k iki y\u00fcz yirmi sene evvel Amerika Birle\u015fik Devletleri\u2019nde oldu\u011fu gibi yani. O vakit, federal devlet, eyaletlerin bor\u00e7lar\u0131n\u0131 \u00fcstlenerek h\u00e2kimiyetini tesis etmi\u015fti. \u015eimdi ad\u0131m ad\u0131m Avrupa\u2019da da geldi\u011fimiz nokta ayn\u0131 gibi duruyor. Tarih bir nevi tekerr\u00fcr ediyor. Avrupa bu g\u00fcnlerde kendi Alexander Hamilton\u2019\u0131n\u0131n Avrupa\u2019n\u0131n \u2018Finansal Plan\u0131\u2019n\u0131 haz\u0131rlamas\u0131n\u0131 bekliyor. Bu durumda, ba\u015fkent de olsa olsa Berlin\u2019e yak\u0131n bir yerlerde olur herhalde. Gelin bak\u0131n i\u015fler nas\u0131l g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor?<br \/>\nAmerikan Ba\u011f\u0131ms\u0131zl\u0131k Bildirgesi 1776 tarihliydi. Ba\u011f\u0131ms\u0131zl\u0131k sava\u015f\u0131 bitince, en \u00f6nemli tart\u0131\u015fma konusu, ba\u011f\u0131ms\u0131zl\u0131k sava\u015f\u0131n\u0131 finanse etmek i\u00e7in Avrupa\u2019dan al\u0131nan bor\u00e7lar\u0131 kimin geri \u00f6deyece\u011fiydi. Maryland, Pennsylvania, Kuzey Carolina ve Virginia gibi \u2018\u00fclkeler\u2019 ya da eyaletler ald\u0131klar\u0131 bor\u00e7lar\u0131 zaten kendi kendilerine geri \u00f6demi\u015flerdi. Massachusetts, G\u00fcney Carolina gibi eyaletlerin ise h\u00e2l\u00e2 \u00f6demesi gereken y\u00fcksek bor\u00e7lar\u0131 vard\u0131. Bor\u00e7lar\u0131n\u0131 zaman\u0131nda \u00f6deyenler, bor\u00e7lar\u0131n\u0131 h\u00e2l\u00e2 \u00f6dememi\u015f olanlar\u0131n y\u00fck\u00fcn\u00fc ta\u015f\u0131mak istemiyorlard\u0131. Bu ama\u00e7la getirilecek federal vergilere kar\u015f\u0131yd\u0131lar. Alt\u0131 ay s\u00fcren uzun m\u00fczakerelerden sonra, bir arada ya\u015fama iradesi, c\u00fczdan tart\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 yendi. Federal h\u00fck\u00fcmetin, eyaletlerin bor\u00e7lar\u0131n\u0131 \u00fcstlenmesi kabul edildi. Ama bu arada federal h\u00fck\u00fcmetin, eyaletlerin mali i\u015flemlerini denetim alt\u0131nda tutmas\u0131n\u0131 sa\u011flayacak tedbirler de al\u0131nd\u0131. Federal h\u00fck\u00fcmet, eyaletler \u00fczerindeki egemenli\u011fini sa\u011flamla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130kinci olarak ise ba\u015fkentin borcu olan eyaletlerden uzakla\u015f\u0131p, borcu olmayan Virginia yak\u0131nlar\u0131na ta\u015f\u0131nmas\u0131 kabul edildi. Bor\u00e7 krizi olmasa, Washington de\u011fil de New York, Amerika\u2019n\u0131n ba\u015fkenti olabilirdi.<br \/>\n\u015eimdi Avrupa\u2019n\u0131n bor\u00e7 krizi konusunda birka\u00e7 noktan\u0131n alt\u0131n\u0131 \u00e7izeyim. Avrupa\u2019n\u0131n meselesi, euro cinsinden ihra\u00e7 edilen \u00fclke (eyalet) tahvillerinin ulus ya da eyalet \u00fcst\u00fc bir kurum olarak Avrupa Birli\u011fi taraf\u0131ndan \u00fcstlenilip \u00fcstlenilmeyece\u011fi meselesidir. Bu konuda Avrupa, temel karar\u0131n\u0131, esasen Yunan krizi patlak verince, 2011 y\u0131l\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131nda, bilerek ya da bilmeyerek vermi\u015ftir. Ben, Euro B\u00f6lgesi\u2019ni bozman\u0131n zorluklar\u0131n\u0131n da burada rol oynad\u0131\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Yunanistan kendi kaderine terk edilmemi\u015ftir. O edilmeyince, \u0130spanya, Portekiz, \u0130talya da garanti kapsam\u0131na otomatik olarak girmi\u015ftir.<br \/>\nGeleyim ikinci noktaya.. Yunanistan ve sonraki \u00fclkelerin bor\u00e7lar\u0131 bir nevi Avrupa Birli\u011fi taraf\u0131ndan \u00fcstlenilirken o \u00fclkelerin \u2018b\u00fct\u00e7e hakk\u0131\u2019n\u0131 k\u0131s\u0131tlayacak, maliye politikalar\u0131n\u0131 kontrol alt\u0131na alacak, bir tedbirler manzumesi g\u00fcndeme getirilmemi\u015ftir. B\u00fct\u00e7e hakk\u0131 fena halde siyasi bir hakt\u0131r. Ancak burada siyasi olan, b\u00fct\u00e7edeki kamu harcamalar\u0131n\u0131n millet aras\u0131nda nas\u0131l da\u011f\u0131t\u0131laca\u011f\u0131 meselesidir. Teknik bir belge olarak b\u00fct\u00e7enin sonucu (b\u00fct\u00e7e a\u00e7\u0131\u011f\u0131n\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc) herkesi olumsuz bir bi\u00e7imde etkiliyorsa b\u00fct\u00e7e hakk\u0131 teknik nedenlerle k\u0131s\u0131tlanabilir. Nitekim 220 y\u0131l \u00f6nce Amerika\u2019da tam da bu yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Almanya\u2019n\u0131n bor\u00e7lanma kabiliyeti hakk\u0131nda bu g\u00fcnlerde artan teredd\u00fcde de bu \u00e7er\u00e7evede bakmak gerekmektedir. \u00dclke baz\u0131nda tedbir al\u0131nmayacaksa, bor\u00e7lar\u0131 Almanya m\u0131 garanti etmektedir? Ak\u0131llarda kalan soru budur.<br \/>\n\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fcs\u00fc ise \u015fudur: Bu kamu maliyesi felaketini engellemek i\u00e7in g\u00fcndeme getirilen, \u2018B\u00fcy\u00fcme ve \u0130stikrar Pakt\u0131\u2019na, \u2018Maastricht Kriterleri\u2019ne ilk uymayan \u00fclkelerden biri Almanya\u2019d\u0131r. Almanya, bug\u00fcn Avrupa\u2019y\u0131 bor\u00e7 krizine getiren s\u00fcrecin tetikleyicilerinden biridir. Avrupa, Amerika gibi bor\u00e7 krizinden g\u00fc\u00e7l\u00fc bir federasyon \u00e7\u0131kartabilir mi? Soru, maliye politikas\u0131 koordinasyonundan daha ileride bir yerdedir. Fena halde siyasidir. Bakal\u0131m bor\u00e7 krizi Br\u00fcksel\u2019i de ger\u00e7ek ba\u015fkent yapabilecek midir?<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Avrupa&#8217;n\u0131n meselesi, euro cinsinden ihra\u00e7 edilen \u00fclke tahvillerinin AB taraf\u0131ndan \u00fcstlenilip \u00fcstlenilmeyece\u011fi meselesidir. Avrupa i\u00e7in karar an\u0131 galiba art\u0131k geldi. Avrupa\u2019n\u0131n karar\u0131 iktisadi de\u011fil, fena&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":18,"featured_media":908,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-8398","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8398","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/18"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=8398"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8398\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/908"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=8398"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=8398"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=8398"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}