{"id":7006,"date":"2011-10-26T09:49:44","date_gmt":"2011-10-26T06:49:44","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=7006"},"modified":"2011-10-26T09:49:53","modified_gmt":"2011-10-26T06:49:53","slug":"amaclar-guzel-lakin","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/amaclar-guzel-lakin\/","title":{"rendered":"Ama\u00e7lar G\u00fczel, L\u00e2kin"},"content":{"rendered":"<p><span style=\"color: #000000;\">Siz b<\/span><span style=\"color: #000000;\">u<\/span>\u00a0yaz\u0131y\u0131 okurken Merkez Bankas\u0131 (TCMB) yeni eylem plan\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klam\u0131\u015f olacak. \u0130lgili duyuruda &#8220;T\u00fcrk liras\u0131n\u0131n de\u011ferini \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde g\u00fc\u00e7lendirecek fiyat istikrar\u0131, faiz politikas\u0131, d\u00f6viz rezerv politikas\u0131, zorunlu kar\u015f\u0131l\u0131k politikas\u0131 ve finansal istikrardan olu\u015fan be\u015f maddeli bir eylem plan\u0131 hakk\u0131nda bilgi sunulacakt\u0131r&#8221; deniliyor. Sizi bilmem ama benim TCMB&#8217;nin son zamanlarda yapt\u0131klar\u0131 hakk\u0131nda kafam olduk\u00e7a kar\u0131\u015f\u0131k. Gelin, bu kafa kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131 size de yans\u0131tay\u0131m bug\u00fcn.<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-1084239050\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>&#8220;T\u00fcrk liras\u0131n\u0131n de\u011ferini \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde g\u00fc\u00e7lendirecek&#8221; denildi\u011fine g\u00f6re demek ki \u015fu andaki de\u011ferinin d\u00fc\u015f\u00fck oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcl\u00fcyor. Zaten birka\u00e7 haftad\u0131r bu nedenle TCMB \u00f6nceden hi\u00e7 yapmad\u0131\u011f\u0131 bir \u015feyi yaparak piyasaya do\u011frudan d\u00f6viz sat\u0131m m\u00fcdahalesinde bulunuyor. Bunlar s\u00fcrpriz m\u00fcdahaleler. Bir de d\u00fczenli d\u00f6viz sat\u0131m ihaleleri var. Onlar da birka\u00e7 ay \u00f6nce ba\u015flad\u0131. T\u00fcm bunlar -yanl\u0131\u015f hat\u0131rlam\u0131yorsam- temmuz sonuna do\u011fru TCMB Ba\u015fkan\u0131&#8217;n\u0131n e\u015fit miktarda (yar\u0131m-yar\u0131m) avro ve dolardan olu\u015fan d\u00f6viz sepetinin 2 liraya gelmesi \u00fczerine, gelinen kur d\u00fczeyinin y\u00fcksek oldu\u011funu a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtmesinden sonra ba\u015flad\u0131.<\/p>\n<p>Ne var bunda diyebilirsiniz? \u0130ki &#8216;sorun&#8217; var. Birincisi, ayn\u0131 TCMB Ekim 2010 ile yakla\u015f\u0131k Temmuz 2011 ortas\u0131 aras\u0131nda o d\u00f6viz sepetinin de\u011ferini art\u0131rmak (liran\u0131n de\u011ferini d\u00fc\u015f\u00fcrmek) istiyordu. TCMB yetkililerinin yapt\u0131klar\u0131 sunumlarda di\u011fer y\u00fckselen piyasa ekonomilerinin paralar\u0131 de\u011ferlenirken (ne k\u00f6t\u00fcyd\u00fc) T\u00fcrkiye&#8217;nin paras\u0131n\u0131n de\u011fer kaybetti\u011fi (ne iyiydi) grafiklerle g\u00f6steriliyordu. Dolay\u0131s\u0131yla, birinci &#8216;sorun&#8217; d\u00f6viz kurunun de\u011feri hakk\u0131nda k\u0131sa s\u00fcrede ger\u00e7ekle\u015fen b\u00fcy\u00fck U d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc.<\/p>\n<p>\u0130kinci &#8216;sorun&#8217; bu U d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temel nedeninin dikkate al\u0131nmamas\u0131 ile ilgili. Yurtd\u0131\u015f\u0131 temmuz sonuna do\u011fru kar\u0131\u015fmaya ba\u015flay\u0131nca, k\u00fcresel risk alma i\u015ftah\u0131 d\u00fc\u015ft\u00fc. T\u00fcrkiye&#8217;de ve \u00e7o\u011fu y\u00fckselen piyasa ekonomisinde d\u00f6viz kuru h\u0131zla artmaya ba\u015flad\u0131. Kayna\u011f\u0131 d\u0131\u015far\u0131da olan bir harekete kar\u015f\u0131 ne yapabilirsiniz? Merkel ile Sarkozy tepi\u015fiyor, Avrupa&#8217;n\u0131n sorunlar\u0131na b\u0131rak\u0131n temel bir \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fc, makyaj d\u00fczeyinde bile bir &#8216;\u00e7\u00f6z\u00fcm&#8217; bulam\u0131yorlarsa, d\u00f6viz kurundaki y\u00fckseli\u015fe kar\u015f\u0131 ne yapabilirsiniz? Eskiye g\u00f6re y\u00fcksek olsa da, k\u0131s\u0131tl\u0131 miktardaki rezervinizi harcayarak (d\u00f6viz satarak) Merkel ile Sarkozy&#8217;nin anla\u015fmas\u0131n\u0131 sa\u011flayabilir misiniz?<\/p>\n<p>Dolay\u0131s\u0131yla, ders 1: Bizim gibi \u00fclkelerde \u00f6zellikle yurtd\u0131\u015f\u0131 sorunluyken (dikkat; kar\u0131\u015f\u0131kken bile demiyorum) d\u00f6viz kuru hakk\u0131nda konu\u015fmaz merkez bankas\u0131 yetkilileri. Konu\u015furlarsa merkez bankas\u0131n\u0131 zor durumda b\u0131rak\u0131rlar.<\/p>\n<p>Para politikas\u0131n\u0131n zor durumda kalmas\u0131n\u0131n tek nedeni d\u00f6viz kuru hakk\u0131nda verilen deme\u00e7ler olsa yine iyi. &#8216;Bir yolla&#8217; hatadan d\u00f6nebilirsiniz belki.\u00a0 Bak\u0131n &#8216;kafa kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131\u011f\u0131na&#8217; yol a\u00e7an ba\u015fka neler var:<\/p>\n<p>Temmuz, a\u011fustos ve eyl\u00fcl aylar\u0131ndaki Para Politikas\u0131 Kurulu kararlar\u0131nda hep \u015fu s\u00f6yleniyordu: &#8220;\u2026\u00f6n\u00fcm\u00fczdeki d\u00f6nemde k\u00fcresel ekonomideki sorunlar\u0131n daha da derinle\u015fmesi ve yurt i\u00e7i iktisadi faaliyetteki yava\u015flaman\u0131n belirginle\u015fmesi halinde b\u00fct\u00fcn politika ara\u00e7lar\u0131n\u0131n geni\u015fletici y\u00f6nde kullan\u0131lmas\u0131n\u0131n s\u00f6z konusu olabilece\u011fi\u2026&#8221; Yani, b\u00fcy\u00fcme h\u0131z\u0131n\u0131n d\u00fc\u015fmesi riski var ve bu riskin ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini g\u00f6r\u00fcrsem faiz haddini ve zorunlu kar\u015f\u0131l\u0131k oranlar\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcrece\u011fim.<\/p>\n<p>Yine ayn\u0131 metinlerde ya\u015fanan d\u00f6viz kuru hareketlerinin de etkisiyle cari i\u015flemler a\u00e7\u0131\u011f\u0131nda y\u0131l\u0131n ikinci yar\u0131s\u0131nda iyile\u015fme beklendi\u011fi vurgulan\u0131yordu. Enflasyonda bir miktar y\u00fckselme ya\u015fanabilece\u011fi ama bu y\u00fckseli\u015fin ge\u00e7ici olaca\u011f\u0131 belirtiliyordu. \u00dcstelik enflasyondaki g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fcn 2012 y\u0131l sonu hedefi ile uyumlu oldu\u011fu s\u00f6yleniyordu. Buraya kadar g\u00fczel: Enflasyon yolunda; faiz haddini art\u0131rmama gerek yok. D\u00f6viz kurundan da \u00e7ok \u015fikayet\u00e7i de\u011filim. Bu durumda b\u00fcy\u00fcmeye odaklanabilirim. B\u00fcy\u00fcme d\u00fc\u015fecek olursa faizi ve zorunlu kar\u015f\u0131l\u0131k oran\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr\u00fcm.<\/p><div class=\"bilge-content-1\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-2320673271\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"3167340272\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Ama ekim ay\u0131ndaki Para Politikas\u0131 Kurulu karar\u0131nda durum de\u011fi\u015fiyor: Birincisi, b\u00fcy\u00fcme h\u0131z\u0131n\u0131n d\u00fc\u015fmesi riskinden s\u00f6z edilmiyor. Dolay\u0131s\u0131yla, risk ger\u00e7ekle\u015firse &#8216;para politikas\u0131 geni\u015fletici y\u00f6nde olur&#8217; hi\u00e7 denmiyor. Bunun yerine &#8220;yak\u0131n zamanda g\u00f6zlenen a\u015f\u0131r\u0131 de\u011fer kayb\u0131, i\u015flenmemi\u015f g\u0131da fiyatlar\u0131ndaki baz etkisi ve fiyat\u0131 y\u00f6netilen\/y\u00f6nlendirilen \u00fcr\u00fcnlerdeki ayarlamalar nedeniyle, \u00f6n\u00fcm\u00fczdeki aylarda enflasyonda belirgin bir y\u00fckseli\u015f g\u00f6zlenecektir. Merkez Bankas\u0131, bu durumun orta vadeli enflasyon beklentilerini ve g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fcn\u00fc etkilemesine izin vermeyecektir.&#8221;\u00a0 deniliyor.<\/p>\n<p>Dikkat: &#8216;enflasyon g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fcn\u00fc etkilemesine izin verilmeyecektir&#8217; ibaresi var. T\u00fcrk\u00e7esi: Bu ko\u015fullar\u0131n enflasyonun ileride y\u00fckselmesine yol a\u00e7mas\u0131na izin verilmeyecektir. \u0130zin vermemek &#8216;s\u0131k\u0131 para politikas\u0131&#8217; yoluyla m\u00fcmk\u00fcn. Oysa daha bir ay \u00f6nceki karar metninde geni\u015fletici para politikas\u0131ndan s\u00f6z ediliyordu. Bu da \u00f6nemli bir U d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc.<\/p>\n<p>Bu, ne zaman U d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc olmaz? E\u011fer ger\u00e7ekten b\u00fcy\u00fcme h\u0131z\u0131 i\u00e7in son \u00fc\u00e7 metinde belirtti\u011finiz a\u015fa\u011f\u0131ya do\u011fru risk ortadan kalkarsa. Belki sahiden bu risk kalkm\u0131\u015ft\u0131r. Obama, cumhuriyet\u00e7ileri ikna edip daha gev\u015fek bir maliye politikas\u0131na ge\u00e7ecektir. Merkel ve Sarkozy de Avrupa&#8217;n\u0131n temel sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6zmeye koyulmu\u015flard\u0131r. Bilemiyoruz tabii. Ya da karar metninde b\u00fcy\u00fcmeye ili\u015fkin paragraf\u0131 ortadan kald\u0131r\u0131rs\u0131n\u0131z, olur biter.<\/p>\n<p>Ama bu risk hala ortadaysa, TCMB&#8217;nin eski karar metinlerinde yer alan gev\u015fetici para politikas\u0131 gereksinmesi s\u00fcr\u00fcyor anlam\u0131na gelir. Oysa \u015fimdi hem kurdaki gidi\u015ften \u015fik\u00e2yet\u00e7isiniz hem de enflasyondan. Ne olacak? S\u0131k\u0131 para politikas\u0131na ge\u00e7erseniz b\u00fcy\u00fcme tehdit alt\u0131na girecek. Gev\u015fek para politikas\u0131na ge\u00e7erseniz enflasyon ve kur. Yanl\u0131\u015f anla\u015f\u0131lmas\u0131n. Son iki c\u00fcmlede yer alan sebep-sonu\u00e7 ili\u015fkilerini ben \u00e7\u0131karmad\u0131m; TCMB&#8217;nin metinlerinde var.<\/p><div class=\"bilge-content-2\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-1040021559\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"1818807385\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Dolay\u0131s\u0131yla, ders 2: \u00c7ok ama\u00e7l\u0131 para politikas\u0131 olmaz. Olursa b\u00f6yle U d\u00f6n\u00fc\u015fleri olur, TCMB&#8217;nin kredibilitesi sorgulan\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Siz bu\u00a0yaz\u0131y\u0131 okurken Merkez Bankas\u0131 (TCMB) yeni eylem plan\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klam\u0131\u015f olacak. \u0130lgili duyuruda &#8220;T\u00fcrk liras\u0131n\u0131n de\u011ferini \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde g\u00fc\u00e7lendirecek fiyat istikrar\u0131, faiz politikas\u0131, d\u00f6viz rezerv&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":16,"featured_media":894,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-7006","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7006","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/16"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7006"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7006\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/894"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7006"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7006"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7006"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}