{"id":7002,"date":"2011-10-26T09:45:51","date_gmt":"2011-10-26T06:45:51","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=7002"},"modified":"2011-10-26T09:45:59","modified_gmt":"2011-10-26T06:45:59","slug":"dogal-ve-finansal-depremler","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/dogal-ve-finansal-depremler\/","title":{"rendered":"Do\u011fal ve Finansal Depremler"},"content":{"rendered":"<p><span style=\"color: #000000;\">Van\u00a0<\/span>ve Erci\u015f b\u00f6lgesinde ya\u015fanan deprem hepimizi \u00fczd\u00fc, tepkisel nitelikte \u00fcz\u00fclmek sonucu de\u011fi\u015ftiremedi. Belli ki daha \u00f6nce katlanmak zorunda kald\u0131\u011f\u0131m\u0131z felaketlerden gereken dersleri alamam\u0131\u015f\u0131z veya uygulamaya koyamam\u0131\u015f\u0131z. Evet deprem de\u011fil, bina \u00f6ld\u00fcr\u00fcyor. Tamamen duygusal ili\u015fkiler geli\u015fmi\u015flik y\u00f6n\u00fcnde mesafe kat etmemizi engelliyor, yeni yasalar \u00e7\u0131karmak veya iyi niyet yetmiyor. Yerle\u015fim merkezinin kuruldu\u011fu b\u00f6lge ve bina kalitesi sorun yaratmaya devam ediyor. Benzer yanl\u0131\u015flar\u0131n her alanda ve k\u00fcresel \u00f6l\u00e7ekte ge\u00e7erli oldu\u011funu, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcler aras\u0131ndaki \u00e7\u0131kar birli\u011finin insanl\u0131\u011f\u0131n gele\u011findeki ipote\u011fi b\u00fcy\u00fcterek sorunlar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz, fakat sonu\u00e7 de\u011fi\u015fmiyor. Bug\u00fcn sistemik riskte ya\u015fanan art\u0131\u015f\u0131n, y\u00fckselen belirsizlik ve k\u0131r\u0131lganl\u0131\u011f\u0131n sebeplerini ba\u015fka yerlerde aramamak gerekiyor. Hangi alanda olur ise olsun g\u00f6r\u00fcnt\u00fcy\u00fc farkl\u0131la\u015ft\u0131rarak, ger\u00e7ekleri has\u0131r alt\u0131 edebiliyor ve ge\u00e7mi\u015f kesimleri bir s\u00fcre aldatarak b\u00fcy\u00fck rantlar yaratabiliyoruz! B\u00fcy\u00fck felaketlere davetiye \u00e7\u0131karmaktan vazge\u00e7emiyoruz!..<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-2672856371\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Makro ekonomik g\u00f6stergeleri oldu\u011fundan farkl\u0131 g\u00f6stermek ile bina kalitesinin olmas\u0131 gerekenden \u00e7ok daha k\u00f6t\u00fc olmas\u0131 aras\u0131nda sonu\u00e7 itibar\u0131 ile ciddi benzerlikler var. Birinde y\u0131k\u0131lmamas\u0131 gereken bina \u00e7\u00f6k\u00fcyor, canlar yan\u0131yor; di\u011ferinde ise sorunlar\u0131n a\u011f\u0131rla\u015fmas\u0131 ve kontrol\u00fcn kaybedilmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz hale geliyor. Birimde bina kalitesini d\u00fc\u015f\u00fcren ve buna g\u00f6z yumanlar hem g\u00f6z boyuyor, hem de haks\u0131z kazan\u00e7 elde ediyor, di\u011ferinde de sorunlar\u0131n iken \u00e7\u00f6z\u00fclmesi engellenerek belli bir az\u0131nl\u0131k lehine ve b\u00fcy\u00fck \u00e7o\u011funluk aleyhine haks\u0131z kazan\u0131mlar yarat\u0131l\u0131yor&#8230;<\/p>\n<p>B\u00fcy\u00fcme, enflasyon ve i\u015f\u015fsizlik verilerinden olu\u015fan makro ekonomik g\u00f6stergelerin oldu\u011fu gibi g\u00f6r\u00fcnmesini sa\u011flamak ile ger\u00e7eklerden uzakla\u015farak g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fc farkl\u0131la\u015ft\u0131rmak her toplumun gelece\u011fi a\u00e7\u0131s\u0131ndan hayati \u00f6nem ta\u015f\u0131r ya sorunlar k\u00fc\u00e7\u00fck iken \u00e7\u00f6z\u00fcl\u00fcr ve istikrar\u0131 koruyarak yola devam edilir, ya da sorunlar\u0131n a\u011f\u0131rla\u015fmas\u0131 pahas\u0131na g\u00fcn kurtar\u0131l\u0131r ve gelecek t\u00fcketilir. Bug\u00fcn k\u00fcresel \u00f6l\u00e7ekte ya\u015fanan ekonomik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n ve sosyal dengesizliklerin sebebini farkl\u0131 bir yerde aramak yanl\u0131\u015f olur. Gerek siyasi irade taraf\u0131ndan \u015fekillendirilen politika tercihlerini ve b\u00fct\u00fcn d\u00fczenleyici ve denetleyici kurumlar\u0131n istikrar\u0131 korumak ad\u0131na benimsedi\u011fi uygulamalar\u0131n, gerekse yat\u0131r\u0131m ve tasarruf tercihlerinin g\u00f6r\u00fcn\u00fcme g\u00f6re \u015fekillendi\u011fini dikkate al\u0131r isek durumu daha iyi anlayabiliriz. E\u011fer g\u00f6r\u00fcn\u00fcm ger\u00e7e\u011fi yans\u0131tm\u0131yor ise b\u00f6yle olmad\u0131\u011f\u0131 varsay\u0131m\u0131na g\u00f6re yap\u0131lan tercihler ileride b\u00fcy\u00fck s\u0131k\u0131nt\u0131 yarat\u0131r, etkinlik kaybolur iken sorunlar\u0131n a\u011f\u0131rla\u015fmas\u0131 ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz hale gelir; uzun vadede evdeki hesaplar \u00e7ar\u015f\u0131ya uymaz. Konuya tersinden bakarak soral\u0131m. ABD, AB veya Japonya gibi geli\u015fmi\u015f ekonomiler bug\u00fcn neden \u00e7ok sorunlu hale geldi? G\u00fcn\u00fc kurtarmak u\u011fruna baz\u0131 ger\u00e7ekleri g\u00f6rmezden gelerek sorunlar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131rd\u0131klar\u0131 ve beklentileri y\u00f6nlendirmek ad\u0131na g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fc farkl\u0131la\u015ft\u0131rd\u0131klar\u0131 i\u00e7in mi? Yoksa her \u015feyi d\u00fczg\u00fcn yapmalar\u0131na ra\u011fmen serbest piyasa anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n yetersizli\u011finden mi?<\/p>\n<p>Evet birileri hem yanl\u0131\u015f yere bina yapt\u0131ve demirden \u00e7imentodan \u00e7ald\u0131, di\u011feri makro ekonomik g\u00f6stergeleri farkl\u0131la\u015ft\u0131rarak ger\u00e7e\u011fin alg\u0131lanmas\u0131n\u0131 engelleyerek benzer nitelikte ve telafisi imkans\u0131z hatalara kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131, destekledi. ABD ekonomisi son k\u0131rk y\u0131lda b\u00fcy\u00fcme hesab\u0131n\u0131 yapar iken neden milli gelirden gayri safi milli has\u0131la ve daha sonra gayri safi yurti\u00e7i has\u0131la rakamlar\u0131n\u0131 kulland\u0131? Bu \u00fc\u00e7 hesab\u0131n ayn\u0131 b\u00fcy\u00fcme rakam\u0131n\u0131 vermesi m\u00fcmk\u00fcn m\u00fc? Euro&#8217;ya ge\u00e7i\u015f sonras\u0131nda Avrupal\u0131lar&#8217;\u0131n enflasyon alg\u0131lamas\u0131 ile resmi rakamlar\u0131n belirtti\u011fi neden farkl\u0131la\u015farak uzakla\u015ft\u0131! Sermaye giri\u015fini art\u0131rmak ve geni\u015f kesimleri risk almaya ikna etmek ad\u0131na benzer hatalar \u00fclkemizde de uygulamaya girmedi mi? Bug\u00fcn geli\u015fmi\u015f ekonomiler i\u00e7ine d\u00fc\u015ft\u00fckleri a\u00e7mazdan neden \u00e7\u0131kam\u0131yor ve biz \u00e7\u0131kabilecek miyiz?..<\/p>\n<p>Herhangi bir binay\u0131 oldu\u011fundan daha iyi g\u00f6stermek veya makro ekonomik g\u00f6stergeleri farkl\u0131la\u015ft\u0131rarak herhangi bir ekonomiyi g\u00fc\u00e7l\u00fc gibi g\u00f6stermek geni\u015f kesimleri aldatmakt\u0131r, insanl\u0131k su\u00e7udur. Gayri resmi olarak etkili ve yetkili kesimler her \u015feyi biliyor, fakat tercihlerini resmi verilere g\u00f6re \u015fekillendiriyor. Bu yakla\u015f\u0131m yeterli olsa binalar \u00e7\u00f6kmez, ekonomiler krize girmezdi. Basiretsizlik ve \u00f6rg\u00fclenmi\u015f sorumsuzluk h\u00fck\u00fcm s\u00fcrmeye devam ettik\u00e7e istikrars\u0131zl\u0131\u011f\u0131n b\u00fcy\u00fcmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz hale geliyor&#8230; G\u00f6r\u00fcnt\u00fcy\u00fc farkl\u0131la\u015ft\u0131rmak aldatmakt\u0131r&#8230;<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Van\u00a0ve Erci\u015f b\u00f6lgesinde ya\u015fanan deprem hepimizi \u00fczd\u00fc, tepkisel nitelikte \u00fcz\u00fclmek sonucu de\u011fi\u015ftiremedi. Belli ki daha \u00f6nce katlanmak zorunda kald\u0131\u011f\u0131m\u0131z felaketlerden gereken dersleri alamam\u0131\u015f\u0131z veya uygulamaya&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":21,"featured_media":931,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-7002","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7002","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/21"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7002"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7002\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/931"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7002"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7002"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7002"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}