{"id":6281,"date":"2011-10-11T09:10:48","date_gmt":"2011-10-11T06:10:48","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=6281"},"modified":"2011-10-11T09:21:06","modified_gmt":"2011-10-11T06:21:06","slug":"i-pad-kabini-gecemeyen-yerli-otomobil-yapamaz","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/i-pad-kabini-gecemeyen-yerli-otomobil-yapamaz\/","title":{"rendered":"i-Pad kab\u0131n\u0131 ge\u00e7emeyen yerli otomobil yapamaz"},"content":{"rendered":"<p>Fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusunda ne yapaca\u011f\u0131na karar verememi\u015f bir \u00fclke, \u00fcretimde katma de\u011ferini artt\u0131ramaz.<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-2501148107\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Bu g\u00fcnlerde bizi bir yerli otomobil markas\u0131 \u00e7\u0131kartma merak\u0131 sarm\u0131\u015f durumda. Bu da bizim memleketteki sa\u011f pop\u00fclizmin bir ba\u015fka tezah\u00fcr bi\u00e7imi bana kal\u0131rsa. Eskiden a\u011f\u0131r sanayi hamlesi vard\u0131. Sonra Jet Fad\u0131l araba \u00fcretece\u011fim dedi\u011finde konunun g\u00f6n\u00fcl telini derin derin titretebildi\u011fi belli olmu\u015ftu. \u015eimdi en son a\u015famaday\u0131z: \u201cNas\u0131l yapar\u0131z?\u201d diye millet\u00e7e bir yol ar\u0131yoruz. Olur mu? Neden olmas\u0131n? Ama nas\u0131l olabilece\u011fi \u00fczerinde d\u00fc\u015f\u00fcnmeden ortada dolanmamakta fayda var. Bug\u00fcn ilk noktay\u0131 koyay\u0131m, tart\u0131\u015fma s\u00fcrecine ben de dahil olay\u0131m.<br \/>\nS\u00f6ylenecek bir\u00e7ok laf var. Bug\u00fcn\u00fcn konusu \u015f\u00f6yle olsun: Fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusunda ne yapaca\u011f\u0131na karar verememi\u015f bir \u00fclke, \u00fcretimde katma de\u011ferini artt\u0131ramaz ve de ithalat ba\u011f\u0131ml\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 azaltarak, yerli otomobilini \u00fcretemez. Yanl\u0131\u015f ayakla dansa ba\u015flarsan\u0131z, bir t\u00fcrl\u00fc ritmi tutturamazs\u0131n\u0131z. Yanl\u0131\u015f yerden i\u015fe ba\u015flarsan\u0131z, birka\u00e7 kocaman \u015firketi zengin eder ama otomobili \u00fcretemezsiniz. \u00dcretebilecekken \u00fcretemezsiniz.<\/p>\n<p><strong>Kayma\u011f\u0131 Apple yiyor\u00a0<\/strong><\/p>\n<p>Son g\u00fcnlerde \u00fclkeleri ikiye ay\u0131rmak gerekti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum: Etrafta bir i-Pad \u00fcreten \u00fclkeler var, bir de i-Pad kab\u0131 \u00fcretebilen \u00fclkeler. T\u00fcrkiye ne yaz\u0131k ki halen ikinci gruba dahil \u00fclkelerden biri. \u00c7in de \u00f6yle. Bana \u00f6yle geliyor ki, \u00fcretim kapasitesi i-Pad kab\u0131 \u00fcretimini a\u015famayanlar, yerli otomobili de zor \u00fcretirler. Burada ne demeye \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131 a\u00e7ay\u0131m; \u00f6yle ya, \u00c7in\u2019in kendisi otomobil \u00fcretebiliyor. Ge\u00e7en g\u00fcn Apple \u015firketinin i-Pad ve i-Phone \u00fcretiminde k\u00fcresel tedarik zincirinin yerini anlatan bir \u00e7al\u0131\u015fma okudum. Buna g\u00f6re standart bir i-Pad \u00fcretiminde, sat\u0131\u015f bedeli, \u00fczerinden as\u0131l paray\u0131 Apple \u015firketi kazan\u0131yormu\u015f. i-Pad\u2019in en alt modelinde, sat\u0131\u015f fiyat\u0131n\u0131n y\u00fczde 30\u2019u Apple \u015firketine kal\u0131yormu\u015f. Yeni geli\u015ftirilen i-Phone 4 modelinde ise sat\u0131\u015f bedelinin y\u00fczde 58\u2019i Apple \u015firketine kal\u0131yor. Asl\u0131nda her iki mal\u0131n \u00fcretiminde de Kore, Japonya, Tayvan ve \u00c7in gibi bir dizi \u00fclkeden ge\u00e7en bir de\u011fer zinciri s\u00f6z konusu. De\u011fer zincirini in\u015fa eden Amerikan Apple \u015firketi mal\u0131 g\u00f6t\u00fcr\u00fcyor. Kore\u2019den LG ve Samsung, g\u00f6r\u00fcnt\u00fc ve haf\u0131za kartlar\u0131n\u0131 \u00fcretiyormu\u015f. Sat\u0131\u015f fiyat\u0131 i\u00e7indeki paylar\u0131 y\u00fczde 5 ila y\u00fczde 7 aras\u0131nda. Tayvan, ABD ve Japonya\u2019dan di\u011fer tedarik\u00e7ilerin sat\u0131\u015f fiyat\u0131 i\u00e7indeki pay\u0131 y\u00fczde 1 ila y\u00fczde 2 aras\u0131nda kal\u0131yor. \u00c7in yaln\u0131zca i\u015f\u00e7ilik nedeniyle sat\u0131\u015f fiyat\u0131n\u0131n y\u00fczde 1,8\u2019i kadar bir paya sahip, \u00f6denen yaln\u0131zca emek bedeli. B\u00f6yle bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda ben ABD\u2019yi birinci, \u00c7in\u2019i ise ikinci kategoride bir \u00fclke olarak g\u00f6r\u00fcyorum. Dikkat edin, ikiden bire \u00f6yle direkt bir ge\u00e7i\u015f imk\u00e2n\u0131 da bulunmuyor. \u201cHadi bakal\u0131m i-Pad yapal\u0131m\u201d deyince birden i-Pad \u00fcreticisi olunmuyor. 1980\u2019lerin ba\u015f\u0131nda ayn\u0131 ligde oldu\u011fumuz Kore tasarlay\u0131p, \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, birinci lige \u00e7\u0131k\u0131yor.<\/p>\n<p><strong>Neden yenilik olmuyor\u00a0<\/strong><br \/>\nPeki, Amerikan \u015firketi Apple ne yap\u0131yor? Ku\u015f mu konduruyor? Evet \u00f6yle yap\u0131yor. Apple ve di\u011fer y\u00fcksek teknolojili \u00fcreticiler katma de\u011feri en y\u00fcksek faaliyetlerini evin d\u0131\u015f\u0131na pek \u00e7\u0131kartm\u0131yorlar. Neden b\u00f6yle yap\u0131yorlar? Bu \u015firketler, fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131n\u0131 en iyi nerede koruyabileceklerini bildikleri i\u00e7in, \u00fcr\u00fcn tasar\u0131m\u0131, yaz\u0131l\u0131m geli\u015ftirme, \u00fcretim y\u00f6netimi, pazarlama gibi de\u011fer zincirinin katma de\u011feri en y\u00fcksek halkalar\u0131n\u0131 kendi \u00fclkelerinin, ABD\u2019nin, d\u0131\u015f\u0131na pek \u00e7\u0131kartm\u0131yorlar. O vakit, mal\u0131n esas\u0131n\u0131 hep Apple \u015firketi, daha uzun bir s\u00fcre i\u00e7in g\u00f6t\u00fcrm\u00fc\u015f oluyor. \u015eimdi T\u00fcrkiye\u2019deki otomotiv \u00fcretiminde de benzer bir durum s\u00f6z konusu. Burada da T\u00fcrkiye\u2019de \u00fcretilen bir otomobilin sat\u0131\u015f fiyat\u0131 i\u00e7inde T\u00fcrkiye\u2019de sa\u011flanan katma de\u011fer sadece 250 ila 300 euro civar\u0131nda. Durum ayn\u0131 durum yani.<br \/>\nB\u00f6yle bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda, \u201cYerli otomobil \u00fcretece\u011fim\u201d diye ortaya \u00e7\u0131kan\u0131n, \u201cBunu kim yapmak ister\u201d diye sorarak i\u015fe ba\u015flamas\u0131 yanl\u0131\u015ft\u0131r. Ba\u015flang\u0131\u00e7ta \u201cBu \u00fclkede neden yenilik olmuyor?\u201d diye merak etmek ve i\u015fe yat\u0131r\u0131m ikliminden ba\u015flamak gerekir. E\u011fer \u00c7in ve Hindistan gibi milyarl\u0131k ve de t\u00fcketime a\u00e7 bir pazara komuta etmiyorsan\u0131z, ilk i\u015finiz fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusundaki d\u00fczenlemeyi yapmak olmal\u0131d\u0131r. T\u00fcrkiye\u2019nin kendi otomobilini \u00fcretebilmesi meselesinin nas\u0131l d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmesi gerekti\u011fine devam edece\u011fim. \u0130lk nokta \u015fudur: Fikri haklar g\u00fcvence alt\u0131nda olmal\u0131d\u0131r ki, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bulu\u015f kolayl\u0131kla taklit edilemesin. T\u00fcrkiye \u00f6nce \u00fc\u00e7 bu\u00e7uk k\u00fc\u00e7\u00fck merdiven alt\u0131 i\u015fletmeyi mi, yoksa k\u00fcresel rekabet g\u00fcc\u00fcne sahip \u00e7a\u011fda\u015f \u015firketleri mi tercih etti\u011fi konusunda a\u00e7\u0131k bir fikre sahip olmal\u0131d\u0131r. Merdiven alt\u0131 i\u015fletmeler olsa olsa i-Pad kab\u0131 \u00fcretebilirler. Onlarla olsa olsa otomobillere yerli g\u00fcne\u015flik \u00fcretimi olur.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusunda ne yapaca\u011f\u0131na karar verememi\u015f bir \u00fclke, \u00fcretimde katma de\u011ferini artt\u0131ramaz. Bu g\u00fcnlerde bizi bir yerli otomobil markas\u0131 \u00e7\u0131kartma merak\u0131 sarm\u0131\u015f durumda.&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":18,"featured_media":908,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-6281","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/6281","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/18"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=6281"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/6281\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/908"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=6281"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=6281"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=6281"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}