{"id":5782,"date":"2011-09-30T09:40:03","date_gmt":"2011-09-30T06:40:03","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=5782"},"modified":"2011-09-30T09:40:13","modified_gmt":"2011-09-30T06:40:13","slug":"eskiyaliga-prim-veren-katma-degerini-arttiramaz","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/eskiyaliga-prim-veren-katma-degerini-arttiramaz\/","title":{"rendered":"E\u015fk\u0131yal\u0131\u011fa Prim Veren Katma De\u011ferini Artt\u0131ramaz"},"content":{"rendered":"<p>Fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusunda, uygulamaya y\u00f6nelik sa\u011flam ad\u0131mlar at\u0131lmadan, T\u00fcrkiye yerli katma de\u011ferini artt\u0131ramaz.<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-1809839350\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>T\u00fcrkiye ile \u00c7in\u2019i birbirine benzer k\u0131lan nedir? Hemen \u201ccan\u0131m, elbette, b\u00fcy\u00fcme performans\u0131m\u0131z\u201d demeyin. Bak\u0131n orada pek benze\u015fmiyoruz. Bana kal\u0131rsa, T\u00fcrkiye ve \u00c7in \u00fcretimlerindeki d\u00fc\u015f\u00fck katma de\u011fer a\u00e7\u0131s\u0131ndan birbirleri ile k\u0131yaslanabilirler. \u00d6yle ya, al\u0131n \u00c7in\u2019deki iPod \u00fcretimini, hani \u015fu yeni m\u00fczik dinleme cihaz\u0131n\u0131. Eskiden walkman\u2019de kaset \u00e7alard\u0131k, \u015fimdi yerini iPod ve internetten m\u00fczik indirme ald\u0131. Yap\u0131lan bir \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00f6re \u00c7in, \u00fcretti\u011fi iPod\u2019un tanesini 150 dolardan sat\u0131yor. Bunun yaln\u0131zca 4 dolar\u0131 \u00c7inli \u00fcreticilerin katma de\u011ferini olu\u015fturuyor. Yani katma de\u011fer d\u00fc\u015f\u00fck. Halbuki iPod\u2019da katma de\u011feri y\u00fcksek par\u00e7alar da var. Bak\u0131n o taraf d\u0131\u015far\u0131dan geliyor. Peki, T\u00fcrkiye\u2019de durum farkl\u0131 m\u0131? De\u011fil. Gelin bak\u0131n nas\u0131l de\u011fil?<\/p>\n<p><strong>D\u00fc\u015f\u00fck katma de\u011fer<\/strong><\/p>\n<p>T\u00fcrkiye, g\u00fcmr\u00fck birli\u011fi anla\u015fmas\u0131 sayesinde, mavi yerk\u00fcremizin, \u00f6nemli bir otomobil \u00fcreticisi oldu. Art\u0131k d\u00fcnyan\u0131n on alt\u0131nc\u0131 b\u00fcy\u00fck otomobil \u00fcreticisiyiz. Avrupa\u2019n\u0131n alt\u0131 numaras\u0131y\u0131z. \u00dcstelik \u00e7ok say\u0131da, neredeyse sekiz marka otomobil \u00fcretiliyor memleketimizde. T\u00fcrkiye otomobil \u00fcretiyor, her bir otomobil binlerce dolar de\u011ferinde, ama T\u00fcrkiye\u2019de \u00fcretilen her bir otomobile eklenen yerli katma de\u011fer yaln\u0131zca 250 euro civar\u0131nda. Otomobil binlerce dolar de\u011ferinde ama yerli katma de\u011fer toplam\u0131n yaln\u0131zca k\u00fc\u00e7\u00fck bir par\u00e7as\u0131n\u0131 olu\u015fturuyor. Otomobil i\u015finde, ayn\u0131 \u00c7in\u2019in iPod \u00fcretimi gibiyiz yani.<br \/>\nBu g\u00fcnlerde buralarda \u00fcretimde katma de\u011feri artt\u0131racak ad\u0131mlar\u0131n nas\u0131l tasarlanabilece\u011fi her yerde konu\u015fuluyor. De\u011fer zincirinin katma de\u011feri y\u00fcksek alanlar\u0131na odaklan\u0131lmas\u0131 gerekti\u011finin alt\u0131 \u00e7iziliyor. Bu \u00e7er\u00e7evede, inovasyonun \u00f6nemi mutlaka iki c\u00fcmlede bir vurgulan\u0131yor. Ama i\u015fin asl\u0131na fazla bak\u0131lm\u0131yor. Ben fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusunda, uygulamaya y\u00f6nelik, sa\u011flam ad\u0131mlar at\u0131lmadan, T\u00fcrkiye\u2019nin yerli katma de\u011ferini artt\u0131ramayaca\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. E\u015fkiyal\u0131\u011fa prim veren, \u00fcretimde yerli katma de\u011ferini artt\u0131ramaz. Yerli \u00fcretimini katma de\u011feri y\u00fcksek alanlara odaklayamaz. E\u015fk\u0131yan\u0131n h\u00fck\u00fcmdar oldu\u011fu yerde, kurals\u0131zl\u0131k boyunuzu a\u015far. B\u00f6yle ortamlarda, be\u015feri birikim ve y\u00fcksek katma de\u011fer olmaz. B\u00f6yle ortamlarda fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 korunmaz. O zaman ne olur? Siz bir yenilik tasarlars\u0131n\u0131z, bir ila\u00e7 bulursunuz. Ba\u015fvuruyu bakanl\u0131\u011fa yapars\u0131n\u0131z, sizin form\u00fcl\u00fc fotokopi ile \u00e7o\u011falt\u0131verirler. Ne olur? Kimse ila\u00e7 ara\u015ft\u0131rmalar\u0131na kalk\u0131\u015fmaz.<br \/>\n<strong><\/strong><\/p>\n<p><strong>B\u00fct\u00fcnleyici strateji<\/strong><\/p>\n<p>T\u00fcrkiye, \u015fimdilerde memlekette Ar-Ge geli\u015fsin, inovasyona dayal\u0131 \u00fcretimin \u00f6nemi arts\u0131n diye tela\u015fla sa\u011fa sola sald\u0131r\u0131yor. Ama ne yapmak istedi\u011fimizi tam da biliyormu\u015f gibi durmuyoruz. Eksi\u011fimiz, b\u00fct\u00fcnleyici bir strateji gibi duruyor. Strateji ise \u00f6nceliklendirebilme demektir. Herkes bir \u015feyler yap\u0131yor ama daha \u00f6nceden yap\u0131lmas\u0131 gerekenler yap\u0131lmad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in, yap\u0131lanlar da heba oluyor. T\u00fcrkiye\u2019nin bana kal\u0131rsa, orkestray\u0131 idare edecek bir mekanizmaya ihtiyac\u0131 bulunuyor. Bu \u00e7er\u00e7evede de fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusunda T\u00fcrkiye\u2019nin verdi\u011fi s\u00f6zleri tutabilecek operasyonel bir kapasiteye sahip oldu\u011funu g\u00f6stermesi gerekiyor. O yoksa, b\u00fcy\u00fck yabanc\u0131 \u015firketlerin, k\u00fcresel de\u011fer zincirlerinin bu topraklarda yaln\u0131zca pazarlama birimleri olur. \u00dcretim ve Ar-Ge ikinci planda kal\u0131r. O yoksa, \u00fcniversitelerimizde teknoloji transfer ofisleri bir i\u015fe yaramaz. O yoksa, sanayi \u00fcniversite i\u015fbirli\u011fi lafta kalmaya devam eder. T\u00fcrkiye birikimini harekete ge\u00e7iremez. \u0130sraf olur. Yaz\u0131k olur. Be\u015feri birikime bir \u015fey olmaz, bir ba\u015fka \u00fclkeye hicret ediverir. \u0130nsanl\u0131k faydalan\u0131r, memleket kaybeder.<\/p>\n<p>\u015eimdi T\u00fcrkiye\u2019nin karar an\u0131nday\u0131z: Ya \u00fc\u00e7 bu\u00e7uk merdiven alt\u0131 i\u015fletme ve bakkal ile 2023 hedeflerini yakalamay\u0131 deneyip, ba\u015far\u0131s\u0131z olaca\u011f\u0131z. Ya da 2023 hedeflerine k\u00fcresel \u00f6l\u00e7ekte rekabet eden \u00e7a\u011fda\u015f \u015firketlerle ula\u015faca\u011f\u0131z. Karar sizin.<br \/>\nD\u00fcn birisi, \u201cmemlekette, geli\u015fme potansiyali olan sekt\u00f6rler aras\u0131na neden sa\u011fl\u0131k sekt\u00f6r\u00fcn\u00fc de koymuyorsun?\u201d dedi. Sizce, Say\u0131n Recep Akda\u011f\u2019\u0131n miyopik sa\u011fl\u0131k politikalar\u0131 inovasyona odaklanm\u0131\u015f \u00fcretimin tasar\u0131m\u0131nda sa\u011fl\u0131k sekt\u00f6r\u00fcn\u00fcn \u00f6nemini artt\u0131r\u0131r m\u0131, azalt\u0131r m\u0131? Ona da gelece\u011fim.<br \/>\nNe demi\u015ftim? E\u015fk\u0131yal\u0131\u011fa prim veren, katma de\u011ferini artt\u0131ramaz.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 konusunda, uygulamaya y\u00f6nelik sa\u011flam ad\u0131mlar at\u0131lmadan, T\u00fcrkiye yerli katma de\u011ferini artt\u0131ramaz. T\u00fcrkiye ile \u00c7in\u2019i birbirine benzer k\u0131lan nedir? Hemen \u201ccan\u0131m, elbette, b\u00fcy\u00fcme&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":18,"featured_media":908,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-5782","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5782","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/18"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=5782"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5782\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/908"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=5782"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=5782"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=5782"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}