{"id":56235,"date":"2018-10-17T02:14:36","date_gmt":"2018-10-16T23:14:36","guid":{"rendered":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=56235"},"modified":"2018-10-17T02:14:36","modified_gmt":"2018-10-16T23:14:36","slug":"cetin-unsalan-maliyet","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/cetin-unsalan-maliyet\/","title":{"rendered":"\u00c7etin \u00dcnsalan &#8211; Maliyet"},"content":{"rendered":"<p><strong><em>Emeklilikte ya\u015fa tak\u0131lanlar yine g\u00fcndeme geldi. Geldi gelmesine de bir t\u00fcrl\u00fc g\u00fcndeme ger\u00e7ek haliyle gelemedi. Herkesin dilinde bir \u2018erken emeklilik\u2019 konu\u015fup duruyor. Oysa tekrar alt\u0131n\u0131 kal\u0131nca \u00e7iziyorum: Bu meselenin erken emeklilik talebiyle ilgisi yok.<\/em><\/strong><\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-416243140\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Cumhurba\u015fkan\u0131\u2019n\u0131n bahsetti\u011fi ayr\u0131 bir tart\u0131\u015fma konusu. Yani \u00fclkede emeklili\u011fin ka\u00e7 ya\u015f\u0131nda hak kazan\u0131laca\u011f\u0131 ba\u015fka bir ekonomik mesele&#8230; Orada bir politika uygulars\u0131n\u0131z. Do\u011fru bulan, yanl\u0131\u015f bulan olabilir. Fakat konunun EYT olarak bilinen emeklilikte ya\u015fa tak\u0131lanlarla ilgisi yok.<\/p>\n<p>O zaman k\u0131sa s\u00fcre \u00f6nce \u2018duvara kar\u015f\u0131 diyalo\u011fun ad\u0131: EYT\u2019 ba\u015fl\u0131kla yaz\u0131mdan konuyu tan\u0131mlayan b\u00f6l\u00fcm\u00fc tekrar aktaray\u0131m. G\u00f6r\u00fcnen o ki bir t\u00fcrl\u00fc anla\u015f\u0131lm\u0131yor ya da anla\u015f\u0131lmak istenmiyor.<\/p>\n<p>\u201c&#8230;Olay\u0131n k\u00f6keni 1999 y\u0131l\u0131ndaki 4447 nolu yasal d\u00fczenlemeye dayan\u0131yor. Eski yasaya g\u00f6re \u00e7al\u0131\u015fma hayat\u0131na ba\u015flam\u0131\u015f, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fcklerini yerine getirmi\u015f, talepleri de buna dayanarak emeklilik olan hak sahiplerinden bahsediyoruz. 1999 y\u0131l\u0131nda \u00e7\u0131kan ve emeklilikte kademeli sistemi getiren yasa ve 2008 y\u0131l\u0131nda tekrar \u00e7\u0131kar\u0131lan 5510 say\u0131l\u0131 yasayla ma\u011fduriyet ya\u015far hale geldiler&#8230;<\/p>\n<p>&#8230;Yani i\u015f hayat\u0131na ba\u015flarken, \u2018\u015fu kadar y\u0131l \u00e7al\u0131\u015f, \u015fu kadar prim \u00f6de\u2019 diyerek devletle anla\u015fma yap\u0131yorlar. Y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fcklerini yerine getiriyorlar. Ama yasa geriye i\u015fletilerek kazan\u0131lm\u0131\u015f haklar\u0131 gasp edilirken, bir de sanki erken emeklilik istiyorlarm\u0131\u015f gibi tepkiyle kar\u015f\u0131la\u015f\u0131yorlar.<\/p>\n<p>\u00dcstelik \u00e7al\u0131\u015famad\u0131klar\u0131 i\u00e7in ma\u011fdur da oluyorlar. Devlete sorarsan\u0131z gen\u00e7, i\u015fverene sorarsan\u0131z ya\u015fl\u0131lar. \u00c7al\u0131\u015fmaya kalkt\u0131klar\u0131nda ise, emeklili\u011fe ula\u015ft\u0131klar\u0131nda alacaklar\u0131 maa\u015f\u0131n d\u00fc\u015fmesi sonucuyla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131yorlar. \u015eimdi bu insanlar ne yaps\u0131n?<\/p>\n<p>Y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc yerine getirmi\u015f emekli olacak. Bir yasal d\u00fczenleme yap\u0131yor ve hukuk kavram\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fneyip, kanunu geri i\u015fleterek hakk\u0131n\u0131 gasp ediyorsunuz&#8230;\u201d<\/p>\n<p>Olay bu kadar basit. Ne bunu erken emeklilik talebiymi\u015f gibi suland\u0131rmaya, ne de bu insanlar hakk\u0131 olmayan bir \u015feyi istiyormu\u015f gibi izlenim yaratmaya hakk\u0131n\u0131z yok. Olay\u0131n maliyet k\u0131sm\u0131na gelince&#8230;<\/p><div class=\"bilge-content-1\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-1707481443\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"3167340272\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Y\u0131ll\u0131k maliyetleriyle ilgili de, toplamdaki maliyetleriyle ilgili de rakamlar havada u\u00e7u\u015fuyor. Tamam da bu insanlar y\u0131llarca \u00fclkeye emek vermi\u015fler ve hak ettiklerini istiyorlar. Yani avantadan para talebi yok. Bunu anlamamak ya iyi niyet sorunudur ya da idrak problemidir.<\/p>\n<p>Meseleye b\u00f6yle yakla\u015f\u0131rsan\u0131z maliyet kavram\u0131n\u0131n sonu yok ki&#8230; O zaman memurlar da maliyet unsuru oldu\u011fu i\u00e7in maa\u015f almas\u0131nlar. \u0130\u015f\u00e7ilerin zam almas\u0131n\u0131 maliyet gerek\u00e7eleriyle yasaklayal\u0131m.<\/p>\n<p>B\u00fct\u00fcn emeklilerin maa\u015f\u0131n\u0131 kamuya maliyet unsuru oluyor diye \u00f6demekten vazge\u00e7elim. Hatta olay\u0131 daha da abartal\u0131m. \u0130thal etti\u011fimiz petrol\u00fcn, do\u011falgaz\u0131n paras\u0131n\u0131 da vermeyelim. O zaman siz b\u00fct\u00e7e y\u00f6netti\u011finizi iddia edemezsiniz ki&#8230;<\/p>\n<p>Yani herkes kasaya para koyacak, ama hak edi\u015fini almayacak. M\u00fcteahhitlerinize de ayn\u0131 \u015fekilde mi yakla\u015f\u0131yorsunuz? B\u00f6yle bir mant\u0131k yok ki&#8230; \u0130nsanlar\u0131n maa\u015flar\u0131 iane de\u011fildir. \u00c7al\u0131\u015f\u0131rken, verdi\u011fi eme\u011fin az ya da \u00e7ok kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 olarak al\u0131r.<\/p><div class=\"bilge-content-2\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-48812844\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"1818807385\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Emekliler de \u00fclkeye o g\u00fcne kadar katt\u0131klar\u0131 de\u011fer kar\u015f\u0131s\u0131nda, prim \u00f6derler, devletin koydu\u011fu s\u00fcre kadar \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar ve bayrak teslimini yeni ku\u015faklara yaparak biriktirdiklerinin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 al\u0131rlar.<\/p>\n<p>Bu insanlar maliyetse, o zaman \u00e7al\u0131\u015ft\u0131klar\u0131 s\u00fcre boyunca \u00f6dedikleri toplam primin s\u0131f\u0131r maliyetle devlet taraf\u0131ndan kullan\u0131lmas\u0131n\u0131n hesab\u0131na girelim mi? Faiziyle beraber t\u00fcm taahh\u00fctlerini tazmin edip, konuyu kapatmak ister misiniz?<\/p>\n<p>Nal\u0131nc\u0131 keseri gibi devlet y\u00f6netilmez. Devlet s\u00f6z\u00fcn\u00fcn arkas\u0131nda durur. Bu insanlara da i\u015f hayat\u0131na at\u0131l\u0131rken ne kadar prim \u00f6deyece\u011fini, ka\u00e7 g\u00fcn \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131 belirtmi\u015f, akabinde de emeklilik taahh\u00fcd\u00fcnde bulunmu\u015f.<\/p>\n<p>Bu arada bir yasal d\u00fczenleme olduysa, o d\u00fczenleme o tarihten itibaren sigortal\u0131 olanlar\u0131 ba\u011flar. \u00c7\u00fcnk\u00fc art\u0131k yeni bir anla\u015fma s\u00f6z konusu olur. Eski anla\u015fmay\u0131 yeni kurallara g\u00f6re belirleyemezsiniz.<\/p>\n<p>O zaman ekonomik kriz s\u0131ras\u0131nda faizleri tek tarafl\u0131 artt\u0131ran ve kredileri erken \u00e7a\u011f\u0131ran, iktidar\u0131n tabiriyle \u2018faiz lobisinden\u2019 ne fark\u0131n\u0131z kal\u0131yor? Devlet ciddiyet ister ve devlet ciddiyeti s\u00f6z\u00fcn\u00fcn arkas\u0131nda durmay\u0131 gerektirir.<\/p>\n<p>Bu konu tart\u0131\u015fmaya a\u00e7\u0131k de\u011fil. Bu insanlar\u0131 emekli edeceksiniz ve konu kapanacak. Yasa \u00e7\u0131kt\u0131ktan sonra kimin hangi ya\u015fta emekli olaca\u011f\u0131 kabul g\u00f6rse de g\u00f6rmese de zaten d\u00fczenlenmi\u015f. Siz ma\u00e7 bittikten sonra, skoru de\u011fi\u015ftirip, galibi ma\u011flup yap\u0131yorsunuz.<\/p>\n<p>Bunu anlamak bu kadar m\u0131 zor? Maliyetler meselesine tekrar d\u00f6nersek&#8230; Neyse iktidar\u0131n o konudaki performans\u0131 zaten malum; s\u00f6ze hacet yok.<\/p>\n<p><u>cetinunsalan@yahoo.com<\/u><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Emeklilikte ya\u015fa tak\u0131lanlar yine g\u00fcndeme geldi. Geldi gelmesine de bir t\u00fcrl\u00fc g\u00fcndeme ger\u00e7ek haliyle gelemedi. Herkesin dilinde bir \u2018erken emeklilik\u2019 konu\u015fup duruyor. Oysa tekrar alt\u0131n\u0131&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":5,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[904,808,801],"class_list":["post-56235","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-tumyazilar","tag-cetin-unsalan-yazilari","tag-ekonomi-makaleleri","tag-ekonomi-yazarlari-listesi"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/56235","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/5"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=56235"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/56235\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=56235"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=56235"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=56235"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}