{"id":55715,"date":"2018-08-14T12:34:51","date_gmt":"2018-08-14T09:34:51","guid":{"rendered":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=55715"},"modified":"2018-08-14T12:34:17","modified_gmt":"2018-08-14T09:34:17","slug":"borsada-alim-zamani-mi-eger-alim-zamaniysa-beynimizi-nasil-torpuleyelim","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/borsada-alim-zamani-mi-eger-alim-zamaniysa-beynimizi-nasil-torpuleyelim\/","title":{"rendered":"Borsada Al\u0131m Zaman\u0131 m\u0131? E\u011fer Al\u0131m Zaman\u0131ysa Beynimizi Nas\u0131l T\u00f6rp\u00fcleyelim?"},"content":{"rendered":"<p><a href=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BORSA-AYLIK-DOLAR-13-agustos-2018.png\" data-wpel-link=\"internal\"><img loading=\"lazy\" decoding=\"async\" class=\"wp-image-55716 size-full aligncenter\" src=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BORSA-AYLIK-DOLAR-13-agustos-2018.png\" alt=\"\" width=\"710\" height=\"527\" srcset=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BORSA-AYLIK-DOLAR-13-agustos-2018.png 710w, https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BORSA-AYLIK-DOLAR-13-agustos-2018-300x223.png 300w\" sizes=\"auto, (max-width: 710px) 100vw, 710px\" \/><\/a><\/p>\n<p>Yukar\u0131da endeksin 1996&#8217;dan bug\u00fcne Dolar baz\u0131nda ayl\u0131k grafi\u011fi veriliyor. Orta kadranda i\u015flem miktar\u0131, onun alt\u0131nda TKE g\u00f6stergesi ve en altta da RSI g\u00f6stergeleri bulunuyor. Ge\u00e7mi\u015fe bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, 2008 y\u0131l\u0131ndaki krizde (ilk mavi \u00e7ember) 1.20 dolar seviyelerine gerilemi\u015ftik. \u015eimdi yine ayn\u0131 yerlerdeyiz. Fakat, 2008&#8217;de sorun ABD&#8217;den kaynaklanm\u0131\u015ft\u0131 ve k\u00fcresel t\u00fcm borsalarda d\u00fc\u015f\u00fc\u015f olmu\u015ftu. \u00c7\u0131k\u0131\u015f s\u0131ras\u0131nda ise FED&#8217;in bast\u0131\u011f\u0131 paralar geli\u015fmekte olan \u00fclkelerde getiri aramaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in, bas\u0131lan paralar bize yaram\u0131\u015f ve endeks 1.20 dolar seviyelerinden 3 dolar seviyelerine kadar \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131. \u015eimdi borsan\u0131n yine ayn\u0131 y\u00fckseli\u015fi yapaca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylemek yanl\u0131\u015f olabilir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u015fu an T\u00fcrkiye&#8217;ye sermaye giri\u015fi olmas\u0131 i\u00e7in sa\u011flam bir hikaye yok. Sadece borsadaki \u015firketlerin a\u015f\u0131r\u0131 ucuzlam\u0131\u015f olmas\u0131 talep yaratabilir, ama 2008&#8217;deki gibi sert y\u00fckseli\u015fi getirmeyebilir. Bu a\u015famada s\u0131radan yat\u0131r\u0131mc\u0131lar endeksin \u00e7ok d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ve 2008&#8217;deki gibi dolar baz\u0131nda %100&#8217;\u00fcn \u00fczerinde y\u00fckseli\u015f olaca\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnebilirler. Yani grafik b\u00f6yle bir mesaj veriyor olsa da, \u00fclkeye yabanc\u0131 sermayeyi \u00e7ekecek ciddi bir sebep gerekiyor. \u015eu an Amerika&#8217;da b\u00fct\u00e7e a\u00e7\u0131klar\u0131 art\u0131yor (Vergi indirimleri nedeniyle) ve ABD h\u00fckumeti piyasadan kara bir delik gibi dolar \u00e7ekiyor. Bu da k\u00fcresel bazda dolar k\u0131tl\u0131\u011f\u0131na sebep oluyor. Zaten Dolar\u0131n di\u011fer paralara kar\u015f\u0131 de\u011fer kazanmas\u0131n\u0131n \u00f6nemli bir nedeni de budur. Sizler di\u011fer sebebi zaten biliyorsunuz. FED&#8217;in faiz art\u0131r\u0131m s\u00fcrecine girmi\u015f olmas\u0131 ve parasal geni\u015flemeyi sonland\u0131r\u0131p piyasadan para \u00e7ekiyor olmas\u0131 nedeniyle, ABD dolar\u0131 de\u011fer kazan\u0131yor. Bu da dolarda yukar\u0131 y\u00f6nl\u00fc bir trend olu\u015fturuyor. Bu arada bizi daha fazla olumsuz etkilemesinin ana nedeni ise, birincisi, \u00f6zel sekt\u00f6r\u00fcn d\u0131\u015f bor\u00e7lar\u0131n\u0131n k\u0131r\u0131lganl\u0131k yaratmas\u0131 ve ikincisi de enflasyonist beklentilerin \u00e7ok y\u00fckselmi\u015f olmas\u0131\u00a0 ve enflasyona\u00a0 ili\u015fkin olarak kal\u0131c\u0131 ve etkili ad\u0131mlar atm\u0131\u015f de\u011filiz.\u00a0 Sonu\u00e7 olarak 2008 krizi sonras\u0131ndaki gibi bir borsa y\u00fckseli\u015fi olmas\u0131 i\u00e7in, d\u0131\u015far\u0131da yine para bas\u0131lmaya ba\u015flanmas\u0131 veya FED&#8217;in faiz indirmeye ba\u015flamas\u0131 laz\u0131m. Ya da T\u00fcrkiye&#8217;ye ba\u015fka bir yerden ciddi bir kaynak giri\u015fi olmal\u0131. Bunlar\u0131 \u00f6zellikle neden yazd\u0131m? Grafikler bazen aldat\u0131r. \u0130nsanlar genel olarak ge\u00e7mi\u015fe bak\u0131p &#8220;\u015f\u00f6yle olunca b\u00f6yle olmu\u015f&#8221; \u015feklinde yorum \u00e7\u0131kar\u0131rlar. Fakat her d\u00f6nemin \u00f6zelliklerini bilmek gerekir. Yine de, borsan\u0131n 1.20 dolar seviyesine gerilemi\u015f olmas\u0131, ger\u00e7ek yat\u0131r\u0131mc\u0131lar i\u00e7in \u00e7ok cazip f\u0131rsatlar sunacakt\u0131r. Ama yat\u0131r\u0131mc\u0131lar &#8220;tam d\u00f6n\u00fc\u015f noktas\u0131n\u0131&#8221; yakalamaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar. &#8220;Sab\u0131r&#8221; ve &#8220;yat\u0131r\u0131mc\u0131&#8221; kelimelerini yan yana koyarsan\u0131z bence bunun ad\u0131 &#8220;\u00e7eli\u015fki&#8221; olur. Borsa bir g\u00fcn elbette ki yeniden 3-4 dolar seviyelerine y\u00fckselecektir. Burada sorulmas\u0131 gereken soru, dolar\u0131n\u0131z\u0131 \u015fu an borsa d\u0131\u015f\u0131nda bir yat\u0131r\u0131m arac\u0131nda %100 art\u0131rmak i\u00e7in ka\u00e7 y\u0131l bekleyece\u011finizdir. \u00d6rne\u011fin \u015fu an dolar faizinin net %3 oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnsek (bu rakam \u00e7ok iyimser ve abart\u0131l\u0131 bir rakamd\u0131r)\u00a0 dolar baz\u0131nda %100 getiri i\u00e7in 23 y\u0131l beklemeniz gerekiyor. \u015eu an 1.34 dolar seviyesinde olan borsa ka\u00e7 y\u0131lda 2.68 dolar seviyesine gelir? E\u011fer 2.68 dolar seviyesi i\u00e7in 23 y\u0131l beklerseniz (Dolar faizinin sabit kalaca\u011f\u0131n\u0131 varsayarak) asl\u0131nda bir kayb\u0131n\u0131z olmayacak. Ama 2 y\u0131lda 2.68&#8217;e gelirse, 23 y\u0131ll\u0131k getiriyi 2 y\u0131lda alm\u0131\u015f olacaks\u0131n\u0131z. Peki Borsa ne kadar s\u00fcrede 2.68 dolar seviyesine gelir?<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-3878305171\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Grafi\u011fe bakarsan\u0131z bunu cevab\u0131n\u0131 bulursunuz. \u00d6rne\u011fin 2001 krizinde borsa 50 cent seviyesine d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ve izleyen 9-10 ayda %100 getiri sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. 2008 krizinde 1.20&#8217;den 2.40&#8217;a yakla\u015f\u0131k 7-8 ayda \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Ama dedi\u011fim gibi o s\u0131ralarda FED deli gibi para basm\u0131\u015ft\u0131 ve hatta 2010 y\u0131l\u0131nda borsa 5 dolara gelmi\u015fti.<\/p>\n<h3>Ya\u015fanm\u0131\u015f Bir Olay<\/h3>\n<p>\u015eimdi ya\u015fanm\u0131\u015f bir olay\u0131 anlataca\u011f\u0131m. 2001 y\u0131l\u0131 krizi ya\u015fanm\u0131\u015f ve borsa 60 cent seviyelerine d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fc. 2002 y\u0131l\u0131na girdi\u011fimizde ise se\u00e7im yap\u0131lacakt\u0131. Tahminen A\u011fustos aylar\u0131yd\u0131. O s\u0131rada borsa 60 cent civar\u0131ndayd\u0131. O s\u0131ralarda D\u00fcnya Gazetesinin GLOBUS isimli ayl\u0131k dergisinde yaz\u0131yordum. Eyl\u00fcl say\u0131s\u0131nda yay\u0131nlanmak \u00fczere\u00a0 yaz\u0131m\u0131 g\u00f6nderdim. Yaz\u0131m\u0131n ba\u015fl\u0131\u011f\u0131 ise &#8220;Borsada Kazanman\u0131n Mucizevi Form\u00fcl\u00fc&#8221; \u015feklindeydi. Normalde her ay yaz\u0131 g\u00f6nderip bir ba\u015fl\u0131k atard\u0131m. Derginin kapa\u011f\u0131nda belki \u00e7ok k\u00fc\u00e7\u00fck bir yer verilir ya da \u00e7o\u011funlukla de\u011finilmezdi bile&#8230; Dergiye yaz\u0131y\u0131 g\u00f6nderdi\u011fimde muhabir olan edit\u00f6r bir kad\u0131n arkada\u015f bunu d\u00fczeltir, grafiklerini haz\u0131rlar ve yay\u0131nlanacak hale getirirdi. O ayki yaz\u0131m\u0131n ana temas\u0131 ise size yukar\u0131da anlatt\u0131\u011f\u0131m mant\u0131kt\u0131. Yani borsa 60 cente d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fc ve bir daha ne zaman 120 cent olur sorusuna cevap ar\u0131yordu. O s\u0131rada ABD dolar\u0131 faizi y\u00fcksekti ve dolar baz\u0131nda %100 kazanmak i\u00e7in yakla\u015f\u0131k 10 y\u0131l beklemek yetiyordu. Ben de bu yaz\u0131da ge\u00e7mi\u015fte borsan\u0131n diplerden d\u00f6n\u00fc\u015flerinin ve dolar baz\u0131nda en az %100 getiri sa\u011flamas\u0131n\u0131n ortalama 16 ayda ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini yazm\u0131\u015f ve borsada al\u0131m \u00f6nermi\u015ftim. Al\u0131m \u00f6nerirken de borsan\u0131n 60 cent seviyelerinden 50 cent seviyelerine kadar d\u00fc\u015febilece\u011fini, ger\u00e7ek y\u00fckseli\u015f trendinin ne zaman ba\u015flayaca\u011f\u0131n\u0131 bilmedi\u011fimiz i\u00e7in, bu trend ba\u015flayana kadar her ay al\u0131m yap\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fini vurguluyordum.<\/p>\n<p>Dergi \u00e7\u0131k\u0131nca bana g\u00f6nderilirdi ama elime ula\u015fmam\u0131\u015ft\u0131 ve muhabir arkada\u015f beni telefonla aray\u0131p dergiyi g\u00f6rd\u00fcn\u00fcz m\u00fc? Ben de &#8220;hay\u0131r hen\u00fcz elime ula\u015fmad\u0131&#8221; dedim.. O zamanlar cep telefonlar\u0131 hen\u00fcz yeni ve ak\u0131ls\u0131z olduklar\u0131 i\u00e7in derginin kapa\u011f\u0131n\u0131n resmini \u00e7ekip g\u00f6ndermesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildi. Hemen d\u0131\u015far\u0131 \u00e7\u0131k\u0131p dergiyi sat\u0131n ald\u0131m. Kapa\u011f\u0131 g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcmde \u015fok oldum. \u00c7\u00fcnk\u00fc benim yaz\u0131m kapak olmu\u015ftu. Kapakta kafas\u0131nda uzun bir \u015fapka olan elinde de sihirli bir de\u011fnek olan\u00a0 sihirbaz\u00a0 vard\u0131 ve borsa endeksine bu sihirli de\u011fne\u011fin dokundu\u011fu yerde bir par\u0131lt\u0131 oluyordu. Kocama harflerle &#8220;BORSADA KAZANMANIN MUC\u0130ZEV\u0130 FORM\u00dcL\u00dc&#8221; yaz\u0131yordu. Tabi ki yazd\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir yaz\u0131 kapak olunca mutluluk duyuyor ve motive oluyorsunuz, fakat bir akademisyen olarak \u00e7ok ele\u015ftiri alaca\u011f\u0131m\u0131 biliyordum. Hemen muhabir arkada\u015f\u0131 arad\u0131m ve bu endi\u015femi dile getirdim. Bana ne anlatsa be\u011fenirsiniz&#8230;<\/p>\n<ul>\n<li>Hocam bak\u0131n size ne anlataca\u011f\u0131m&#8230;\u00a0 Bug\u00fcn\u00a0 &#8221; &#8230;&#8230;&#8230;&#8230;&#8230;&#8230;..&#8221; Bankas\u0131n\u0131n genel m\u00fcd\u00fcr yard\u0131mc\u0131s\u0131 &#8220;&#8230;&#8230;&#8230;&#8230;&#8230;..&#8221; Bey ile r\u00f6portaj yapmaya gittim. Benim \u00f6n\u00fcme dergiyi sinirli bir \u015fekilde koydu ve &#8220;<strong>Herkes yap\u0131yor, bari siz yapmay\u0131n&#8230; Bu kapak nedir?<\/strong>&#8221; dedi&#8230; Ben de kendisine yaz\u0131y\u0131 okuyup okumad\u0131\u011f\u0131n\u0131 sordum. Kendisi &#8220;ni\u00e7in okuyacak m\u0131\u015f\u0131m ki&#8230; safsatalarla m\u0131 u\u011fra\u015faca\u011f\u0131z, borsa kazanman\u0131n mucizevi form\u00fcl\u00fc m\u00fc olur? dedi. Ben de &#8220;L\u00fctfen yaz\u0131y\u0131 okuyun ondan sonra konu\u015fal\u0131m&#8221; dedim..&#8221; Ben r\u00f6portaj\u0131 bitirip gazeteye geldim.\u00a0 Aradan 1 saat ge\u00e7medi ve beni arayarak hayat\u0131nda ilk defa hisse senedi ald\u0131\u011f\u0131n\u0131, borsa d\u00fc\u015ferse her ay art\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yledi&#8221; dedi. (Eyl\u00fcl 2002&#8217;de bunlar oluyor).<\/li>\n<\/ul>\n<p>Bu konu\u015fmadan sonraki 3 ay i\u00e7inde borsa 51-52 cent seviyelerine kadar d\u00fc\u015ft\u00fc ama Kas\u0131m 2002 se\u00e7imleri sonras\u0131nda\u00a0 Nisan 2004 itibariyle de (yani Gn Mdr yard\u0131mc\u0131s\u0131 hisse ald\u0131ktan 19 ay sonra) borsa 1.30 dolar seviyelerine gelmi\u015fti. Muhabir arkada\u015f yine beni aray\u0131p, o gn. mdr yard\u0131mc\u0131s\u0131n\u0131n kendisini aray\u0131p, hisselerini dolar baz\u0131nda %110 k\u00e2rla satt\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yledi\u011fini bildirdi. Ben \u015fa\u015f\u0131rd\u0131m&#8230; \u00c7\u00fcnk\u00fc nas\u0131l sabredebildi\u011fini, borsa d\u00fc\u015ferken nas\u0131l hisse alamaya devam etti\u011fini de\u00a0 merak ettim. Normalde beyin bunu yapmaya izin vermez. Ama kendisini aramad\u0131m. \u00c7\u00fcnk\u00fc muhabir arkada\u015fa \u00f6zel bir bilgi vermi\u015fti ve bana s\u00f6yledi\u011fini kendisine s\u00f6yleyemezdim. Normalde bir yat\u0131r\u0131mc\u0131 beyni b\u00f6yle davranmaya izin vermez. 60 centten hisse alm\u0131\u015fsa, 52 cente d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde \u015fikayet etmeliydi. Bu s\u00fcre zarf\u0131nda 2003 y\u0131l\u0131n\u0131n Mart ay\u0131nda ABD ile tezkere krizi \u00e7\u0131km\u0131\u015f ve bize yapacaklar\u0131 26 milyar dolarl\u0131k yard\u0131m\u0131 ask\u0131ya alm\u0131\u015flar ve endeks yeniden 52 cent seviyelerini g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fc. Demek ki\u00a0 hedefini belirlemi\u015f, sabretmi\u015f ve beklemi\u015f&#8230;<\/p>\n<p>\u015eu an yine biliyorum ki; birka\u00e7 y\u0131l sonra yukar\u0131daki grafi\u011fe bakaca\u011f\u0131z ve belki de &#8220;Vay beeee&#8230; ABD ile kriz ya\u015farken BIST-30 ka\u011f\u0131tlar\u0131n\u0131 alsayd\u0131m param dolar baz\u0131nda ikiye katlanacakt\u0131&#8221; diyece\u011fimiz g\u00fcnler olacak. Ama bir d\u00fc\u015fman\u0131n\u0131z var ve bu d\u00fc\u015fman kendinizsiniz&#8230; Nas\u0131l oldu\u011funu anlataca\u011f\u0131m&#8230;<\/p>\n<h3>Beyniniz Sizin D\u00fc\u015fman\u0131n\u0131z Olacak<\/h3>\n<p>Borsada bana g\u00f6re en ge\u00e7 1-2 y\u0131l i\u00e7inde 2.60-2.70 veya 3 dolar seviyeleri g\u00f6r\u00fclecekse 23 y\u0131lda kazanaca\u011f\u0131n\u0131z faiz getirisini borsadan belki de en ge\u00e7 1-2 y\u0131l i\u00e7inde sa\u011flayabilirsiniz. Fakat bunu yapmaya karar verirseniz, \u00f6n\u00fcn\u00fczde \u00f6nemli bir d\u00fc\u015fman olacakt\u0131r. Bu d\u00fc\u015fman da kendi beyninizdir. Yazd\u0131klar\u0131m\u0131 okurken, beyninizde olu\u015fan bir grafik var. Bu grafi\u011fe g\u00f6re 1.20&#8217;den al\u0131yorsunuz ve zaman ilerledik\u00e7e borsa 1.40, 1.60 ve 2.40&#8217;a do\u011fru gidiyor. Fakat bir yandan da &#8220;acaba alsam m\u0131, daha da d\u00fc\u015fer mi?&#8221; diye \u015f\u00fcphe de duyuyorsunuz. Yani\u00a0 i\u015fler kafan\u0131zda beliren yol haritas\u0131na uygun bir \u015fekilde\u00a0 geli\u015fmeyebilir. Belki, 1-2 y\u0131l sonra veya daha erken 3 dolar\u0131 g\u00f6r\u00fcr\u00fcz ama, e\u011fer endeks 1-2 ay sonra 80 cente d\u00fc\u015ferse ne yapacaks\u0131n\u0131z? Dayanabilecek misiniz? Yani as\u0131l soru \u015fudur; 1-2 y\u0131l i\u00e7inde olu\u015facak fiyat hareketlerine kar\u015f\u0131 dirayetinizi koruyabilecek misiniz? \u015eunu unutmay\u0131n\u0131z, kimse dibi yakalayamaz. Beyin dibi arar ve dipten yukar\u0131 d\u00f6n\u00fc\u015f oldu\u011funda &#8220;ke\u015fke alsayd\u0131m&#8221; der. Ya da al\u0131m yapt\u0131n\u0131z, fiyatlar d\u00fc\u015f\u00fcyor&#8230; &#8220;Ke\u015fke almasayd\u0131m bekleseydim der&#8221;. T\u00fcm bunlar\u0131 bertaraf etmenin yolu, F\u0130YAT denilen \u015feytan\u0131n pe\u015fine tak\u0131lmamakt\u0131r. Nas\u0131l ki \u015fu an herkes dolar\u0131n pe\u015fine tak\u0131ld\u0131 ve \u015fuurunu kaybetti ise, siz de rotan\u0131z\u0131 kaybedersiniz&#8230; Rotay\u0131 kaybetmemek i\u00e7in tek fiyata odaklanmamak gerek. Al\u0131mlar\u0131 her hafta veya her aya yaymak sa\u011fl\u0131kl\u0131 olur. Yukar\u0131daki grafi\u011fe tekrar bak\u0131n. TKE g\u00f6stergesi &#8220;0&#8221;\u0131n alt\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f. Ayn\u0131 \u015fekilde RSI g\u00f6stergesi de 20&#8217;nin alt\u0131na d\u00fc\u015ft\u00fc. Bu durum, endeksin bir s\u00fcre boacalayaca\u011f\u0131na sinyal olabilir. Ortada yak\u0131n g\u00f6r\u00fcn\u00fcrde bir\u00a0 hikaye yoksa, endeks gerilemeye devam edebilir. \u00d6rne\u011fin elinizde 20 bin TL var ve\u00a0 bundan sonraki s\u00fcre\u00e7te hisse almay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorsunuz ve BITS-30 i\u00e7indeki hisselere odakland\u0131n\u0131z. Al\u0131mlar\u0131n\u0131z\u0131 BIST30&#8217;da g\u00fcnl\u00fck bazda %2 veya daha fazla d\u00fc\u015f\u00fc\u015f oldu\u011fu g\u00fcnlerde yapabilirsiniz&#8230;\u00a0 \u00a0Yani herkes panik yap\u0131p satarken siz al\u0131yor olursunuz&#8230; Bu mant\u0131kla 2008 krizinde \u00f6rne\u011fin BIST-30 hisselerini toplad\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 varsayal\u0131m&#8230; A\u015fa\u011f\u0131daki grafik BIST-30 endeksinin ayl\u0131k dolar bazl\u0131 grafi\u011fidir.<\/p>\n<p><a href=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BIST30-AYLIK-DOLAR.png\" data-wpel-link=\"internal\"><img loading=\"lazy\" decoding=\"async\" class=\"aligncenter wp-image-55723 size-full\" src=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BIST30-AYLIK-DOLAR.png\" alt=\"\" width=\"723\" height=\"535\" srcset=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BIST30-AYLIK-DOLAR.png 723w, https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2018\/08\/BIST30-AYLIK-DOLAR-300x222.png 300w\" sizes=\"auto, (max-width: 723px) 100vw, 723px\" \/><\/a><\/p>\n<p>2008 krizinde BIST-30 endeksi 1.58 dolar seviyelerine kadar gerilemi\u015f ve bu seviyelerde yakla\u015f\u0131k 6 ay kalm\u0131\u015ft\u0131. Bu alt\u0131 ayl\u0131k s\u00fcrede dip seviye 1.52, tepe seviye de 2.2 dolar olmu\u015ftu. Yani ortalamas\u0131 1.86 dolar seviyesine tekab\u00fcl ediyor. \u015eu an itibariyle BIST-30 endeksi 1.63 seviyesinde bulunuyor. Bir bak\u0131ma 2008 krizindeki diplere yak\u0131n yerlerde bulunuyor. 2008 krizi s\u0131ras\u0131nda \u0130lk defa 1.55 g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc s\u0131rada her hafta al\u0131m yapan birinin ortalama maliyeti 1.9 veya 2 dolar civar\u0131nda olmu\u015ftu. \u0130zleyen 7-8 ayda da BIST-30 endeksi 4 dolar seviyesine kadar \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131. Ama daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fim gibi FED&#8217;in bast\u0131\u011f\u0131 paralar\u0131n co\u015fkusu \u00e7ok \u00e7abuk gelmi\u015fti. \u015eu an yine 1.60 civarlar\u0131nday\u0131z ve TKE g\u00f6stergesi ile RSI g\u00f6stergesi bir s\u00fcre 1.50-2.0 dolar aras\u0131nda dalgalanma olabilece\u011fini g\u00f6steriyor. Yani bir s\u00fcre dipte yatay hareket olabilir. Sebebi de, \u00f6zellikle d\u00f6viz borcu y\u00fcksek olan firmalar\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131ya girmesi olas\u0131l\u0131\u011f\u0131 olabilir. Di\u011fer taraftan BIST-30 i\u00e7inde bankalar da var ve bu a\u015famada hikayesi en zay\u0131f olanlar da bankalar. Dolay\u0131s\u0131yla, hemen ani bir dipten d\u00f6n\u00fc\u015f yerine bir s\u00fcre 1.5 dolar ile 2 dolar aras\u0131nda dalgalanmalar olabilir. Bu d\u00f6nemlerde \u00f6zellikle sert d\u00fc\u015f\u00fc\u015f oldu\u011fu g\u00fcnlerde hissesini al\u0131p kenara \u00e7ekilen ve en az 1-2 y\u0131l beklemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnen biri bana g\u00f6re en mant\u0131kl\u0131 hareketi yapm\u0131\u015f olur.\u00a0 BIST-30 hisseleri i\u00e7inden se\u00e7im yaparken, bence finans sekt\u00f6r\u00fc hisseleri yerine, daha \u00e7ok \u00fcretim yapan ama d\u00f6viz y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fckleri az olanlar\u0131 se\u00e7mek laz\u0131m. Kurlar bu kadar y\u00fckselmi\u015fken, ihracat potansiyeli y\u00fcksek olacak \u015firket hisseleri pozisyon almaya ba\u015flamak i\u00e7in daha anlaml\u0131 olabilir. Yaln\u0131z bu arada \u015funu s\u00f6yleyeyim, Kas\u0131m ay\u0131nda hazinenin y\u00fckl\u00fc itfalar\u0131 var. O aylarda borsada dikaktli olmak da laz\u0131m&#8230;<\/p><div class=\"bilge-content-1\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-3652639656\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"3167340272\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Strateji ne olmal\u0131? Diyelim ki 20 bin liran\u0131z var ve A, B, C hisselerini toplayacaks\u0131n\u0131z.\u00a0 10 bin liras\u0131na A hissesi, be\u015fer bin liras\u0131na ise B ve C hissesi almaya karar verdiniz. Al\u0131mlar\u0131n\u0131z\u0131 gelecek 1 aya yaymay\u0131 planlad\u0131n\u0131z.\u00a0 A hissesinden 2 bin liral\u0131k, B ve C hisselerinden de biner liral\u0131k\u00a0 aktif fiyattan al\u0131m yapabilirsiniz. Sonra da ald\u0131\u011f\u0131n\u0131z fiyat\u0131n makul bir seviye alt\u0131na (teknik desteklere bakarak al\u0131\u015flar\u0131n\u0131z\u0131 girebilirisiniz. \u00d6rne\u011fin ald\u0131\u011f\u0131n\u0131z fiyat seviyesinin %2 alt\u0131na 2 bin liral\u0131k daha A hissesi i\u00e7in al\u0131m girerken, B ve C hisseleri i\u00e7in de ald\u0131\u011f\u0131n\u0131z seviyenin %2 alt\u0131na biner liral\u0131k al\u0131m giriniz. Al\u0131m emriniz en az 15-20 g\u00fcn ge\u00e7erli olsun. Nas\u0131l olsa bir \u015fekilde gelir. \u00dcstelik b\u00f6yle yaparsan\u0131z ald\u0131\u011f\u0131n\u0131z hisse d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e sevinirsiniz, \u00e7\u00fcnk\u00fc kelepir hisse toplama modunda olacaks\u0131n\u0131z. Fiyat\u0131n y\u00fckselmesini istemezsiniz. Hele bir de, yeteri kadar al\u0131m yapm\u0131\u015f ve SABIR kelimesini beyninize i\u015flemi\u015fseniz, yat\u0131r\u0131mc\u0131l\u0131k yolunda emekleme a\u015famas\u0131na ge\u00e7mi\u015fsiniz demektir. Daha sonra aya\u011fa kalk\u0131p ko\u015fma zaman\u0131 da gelecek. Bir iki y\u0131l sonra bakars\u0131n\u0131z ki, herkes satarken siz alm\u0131\u015fs\u0131n\u0131zd\u0131r. Hani Warren Buffet diyor ya ortal\u0131k kan g\u00f6l\u00fc iken al\u0131m yap\u0131n, herkes al\u0131m i\u00e7in kuyruktaysa almay\u0131n. \u00c7\u00fcnk\u00fc kuyruk varsa pahal\u0131d\u0131r.\u00a0 SABIR s\u00f6z\u00fcn\u00fc unutmay\u0131n. F\u0130YAT \u015feytand\u0131r&#8230; Borsada yat\u0131r\u0131m\u0131n RELATIVITY Teorime g\u00f6re, siz ald\u0131ktan sonra zaman bir t\u00fcrl\u00fc ge\u00e7mez ve hisse y\u00fckselmez. Bu da stresi art\u0131r\u0131r. Sonra %10-15 k\u00e2r\u0131 g\u00f6r\u00fcnce hemen satmaya kalkars\u0131n\u0131z (Ben demiyorum Nobel \u00f6d\u00fcll\u00fc Kahneman diyor, beynimiz, zarar ederken &#8220;bekle&#8221; der\u00a0 ama k\u00e2rda iseniz &#8220;hemen sat&#8221; der ve bekleyemez.)<\/p>\n<p>Siz anlad\u0131n\u0131z onu&#8230; mesaj\u0131 ald\u0131n\u0131z&#8230; Paran\u0131z sa\u011fl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 bozmas\u0131n&#8230; Bana 2020&#8217;nin A\u011fustos ay\u0131ndan \u00f6nce mail atmay\u0131n&#8230; Soru sormay\u0131n&#8230; Hangi hisse diye sormay\u0131n, ben de bilmiyorum&#8230; ve bilgi fakiriyim&#8230; Bildi\u011fim bir \u015fey varsa, beynimizin oynad\u0131\u011f\u0131 oyunlard\u0131r. Bu oyunlar\u0131n \u00fcstesinden gelmenin yolu da, strateji olu\u015fturup bu stratejiye uymakt\u0131r. Ekim ay\u0131nda d\u00fcnyan\u0131n en b\u00fcy\u00fck davran\u0131\u015fsal finans kongrelerinden birinde &#8220;iki y\u0131l s\u00fcren deney sonu\u00e7lar\u0131ma ili\u015fkin sunumumu\u00a0 yapt\u0131ktan sonra sonu\u00e7lar\u0131m\u0131 sizlerle payla\u015faca\u011f\u0131m. Bundan \u00f6nce yay\u0131nlamam maalesef yasak. Bu kongreden sonra, bana son 6 ayda borsada yapt\u0131\u011f\u0131 i\u015flemleri excel dosyas\u0131 olarak g\u00f6nderenlerle \u00f6zel g\u00f6r\u00fc\u015fece\u011fim (\u0130\u015flemlerin girilece\u011fi excel dosyas\u0131n\u0131 daha sonra sizlere bildirece\u011fim). Davran\u0131\u015fsal zaaflar\u0131n\u0131 yapt\u0131klar\u0131 i\u015flemlerden g\u00f6rece\u011fim ve bu sorunlar\u0131 \u00e7\u00f6zmeleri i\u00e7in e\u011fitim verece\u011fim ve e\u011fitim sonras\u0131ndaki sonu\u00e7lar\u0131n\u0131 da toplay\u0131p yeni bir ara\u015ft\u0131rmaya imza ataca\u011f\u0131m.\u00a0 \u00a0E\u011fer 2 y\u0131l s\u00fcren deney sonu\u00e7lar\u0131 ile uyu\u015fursa, yeni bir teoriye imza atmak m\u00fcmk\u00fcn olabilir&#8230; Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar inan\u0131n arac\u0131 kurumlar\u0131n m\u00fc\u015fterileri ile olan diyalo\u011funu t\u00fcm\u00fcyle de\u011fi\u015ftirecektir. M\u00fc\u015fteri memnuniyeti \u00e7ok artacakt\u0131r. Eyl\u00fcl ay\u0131nda bir bankam\u0131z\u0131n elemanlar\u0131na bu konuda bir e\u011fitim verece\u011fim ve sonu\u00e7lar\u0131n\u0131 da g\u00f6rmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131m&#8230; Unutmay\u0131n borsada yat\u0131r\u0131mdaki ba\u015far\u0131n\u0131n %98&#8217;i psikoloji, %2&#8217;si bilgi&#8217;dir. Psikolojiniz hakk\u0131nda bilginiz varsa, beyninizin yat\u0131r\u0131m kararlar\u0131nda nas\u0131l i\u015fledi\u011fini \u00e7\u00f6zm\u00fc\u015fseniz,\u00a0 beynin zaaflar\u0131na kar\u015f\u0131 sava\u015fabilir ve arzu etti\u011finiz ba\u015far\u0131ya ula\u015fabilirsiniz. Aksi halde bocalay\u0131p durursunuz&#8230; 2006 y\u0131l\u0131nda Daniel Kahneman&#8217;\u0131n T\u00fcrkiye&#8217;yi ziyareti s\u0131ras\u0131nda tan\u0131m\u0131\u015f ve bu konuya ondan sonra yo\u011fun bir \u015fekilde e\u011filmi\u015ftim. \u0130yi ki de \u00f6yle yapm\u0131\u015f\u0131m&#8230; \u00c7\u00fcnk\u00fc borsaya, yat\u0131r\u0131ma, ba\u015far\u0131ya ili\u015fkin bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131m\u0131 de\u011fi\u015ftirdi. Beynimiz,\u00a0 bir hisseyi zarar\u0131na satt\u0131\u011f\u0131m\u0131z zaman bunu k\u00f6t\u00fc bir an\u0131 (ba\u015far\u0131s\u0131zl\u0131k) olarak kaydeder. Halbuki \u00f6nceden planlam\u0131\u015fsan\u0131z ve g\u00f6ze ald\u0131\u011f\u0131n\u0131z zarar ger\u00e7ekle\u015fince satm\u0131\u015fsan\u0131z, bu b\u00fcy\u00fck bir ba\u015far\u0131d\u0131r. Siz beyninize bakmay\u0131n, bana bak\u0131n&#8230; Haydi iyi geceler&#8230;<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Yukar\u0131da endeksin 1996&#8217;dan bug\u00fcne Dolar baz\u0131nda ayl\u0131k grafi\u011fi veriliyor. Orta kadranda i\u015flem miktar\u0131, onun alt\u0131nda TKE g\u00f6stergesi ve en altta da RSI g\u00f6stergeleri bulunuyor. Ge\u00e7mi\u015fe&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":102,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-55715","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/55715","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/102"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=55715"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/55715\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=55715"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=55715"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=55715"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}