{"id":47844,"date":"2016-12-05T13:02:25","date_gmt":"2016-12-05T10:02:25","guid":{"rendered":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=47844"},"modified":"2016-12-05T15:50:07","modified_gmt":"2016-12-05T12:50:07","slug":"ekonomi-finans-dersleri-1-nedir-bu-faiz-tartismalari","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/ekonomi-finans-dersleri-1-nedir-bu-faiz-tartismalari\/","title":{"rendered":"Ekonomi Finans Dersleri 1 &#8211; Faiz"},"content":{"rendered":"<p><strong><em>Bir okuyucum twitter&#8217;dan &#8220;faiz deyince hangi faiz kastediliyor?&#8221; diye sormu\u015f. Bir\u00e7ok faiz tan\u0131m\u0131 oldu\u011fundan ve kafas\u0131n\u0131n kar\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131ndan bahsetmi\u015f. Bu y\u00fczden &#8220;Ekonomi Dersleri&#8221; ba\u015fl\u0131kl\u0131 bir yaz\u0131 dizisi haz\u0131rl\u0131yorum ve ilk konumuz faiz.<\/em><\/strong><\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-1034217412\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p><span style=\"color: #0000ff;\">Bir g\u00fcn Nasreddin Hoca mahkemeye d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f. Mahkeme heyeti hocay\u0131 ya su\u00e7lu bulup ceza verecek ya da su\u00e7suz bulacak. Durulma ba\u015flam\u0131\u015f ve Nasreddin Hoca, s\u00f6z isteyerek &#8220;Duru\u015fma ba\u015flamadan siz y\u00fcce mahkeme hakimlerine basit bir soru sormak istiyorum&#8221; demi\u015f. Mahkeme ba\u015fkan\u0131 &#8220;Sorabilirsin&#8221; diyerek izin vermi\u015f.<\/span><\/p>\n<p><span style=\"color: #0000ff;\"><strong>Hoca<\/strong> : Ekmek nedir?<\/span><\/p>\n<p><span style=\"color: #0000ff;\"><strong>Mahkeme Ba\u015fkan\u0131:<\/strong> Ekmek nimettir<\/span><\/p>\n<p><span style=\"color: #0000ff;\"><strong>1. Mahkeme \u00fcyesi<\/strong> :Ekmek; su, un ve tuzdan yap\u0131lm\u0131\u015f faydal\u0131 \u00a0bir g\u0131dad\u0131r.<\/span><\/p>\n<p><span style=\"color: #0000ff;\"><strong>2. Mahkeme \u00dcyesi:<\/strong> Ekmek; \u00e7ok \u00e7e\u015fidi bulunan, f\u0131r\u0131nlarda pi\u015firilen, midenin suyunu alan, bir k\u0131r\u0131nt\u0131s\u0131 bile ziyan edilmemesi gereken kutsal bir yiyecektir.,<\/span><\/p>\n<p><span style=\"color: #0000ff;\"><strong>Hoca<\/strong> : \u00a0Say\u0131n mahkeme ba\u015fkan\u0131 ve \u00fcyeler, g\u00f6r\u00fcyorum ki bir ekme\u011fin ne oldu\u011fu konusunda bile fikir birli\u011fini sa\u011flayamam\u0131\u015fs\u0131n\u0131z da, kalk\u0131p benim haks\u0131z olup olmad\u0131\u011f\u0131ma m\u0131 karar vereceksiniz. Siz \u00f6nce ekme\u011fin ne oldu\u011funa bir karar verin. \u00a0<\/span><\/p>\n<p>\u015eu an g\u00fcndem faiz. Say\u0131n Cumhurba\u015fkan\u0131m\u0131z &#8220;d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcls\u00fcn&#8221; diyor, ekonomistlerden bir k\u0131sm\u0131 &#8220;faiz art\u0131r\u0131lmal\u0131&#8221; derken bir k\u0131sm\u0131 &#8220;bu faizlerle yat\u0131r\u0131m olmaz&#8221; diyor.<\/p><div class=\"bilge-content-1\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-1535040647\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"3167340272\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>\u015eu an faiz konusunda bir yaz\u0131 yaz\u0131yorum. Ama emin olun herkes, kendi ideolojik g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ve \u015fu ana kadar edindi\u011fi bilgilere g\u00f6re yorum \u00e7\u0131karmaya \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r. Ben elimden geldi\u011fince bilimsel objektifli\u011fimi koruyaca\u011f\u0131m ve yorum gereken yerlerde yorumu sizlere b\u0131rakaca\u011f\u0131m. \u00d6nemli olan \u015fey, ekonominin \u00e7arklar\u0131 ve bu \u00e7arklar i\u00e7inde faizin fonksiyonudur. Herkes \u00f6nce sistem nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015f\u0131yor bunu anlamal\u0131 ve daha sonra yorum \u00e7\u0131karmal\u0131d\u0131r. Zaman zaman sorular sorup cevap verece\u011fim.<\/p>\n<p><strong>Faiz Nedir?<\/strong><\/p>\n<p>Sizlere mahkeme \u00fcyelerinin yapt\u0131\u011f\u0131 ekmek tarifine benzer baz\u0131 faiz tan\u0131mlar\u0131 vereyim.<\/p>\n<ul>\n<li>Faiz, bir tasarruf sahibinin, elindeki\u00a0paras\u0131ndan vazge\u00e7mesinin bedelidir veya \u00fccretidir.<\/li>\n<li>Faiz, nakit paran\u0131n kira fiyat\u0131d\u0131r.<\/li>\n<li>Faiz, kullan\u0131lan kredi i\u00e7in \u00f6denen \u00fccrettir.<\/li>\n<li>Faiz, Para politikas\u0131n\u0131n belirlenmesinde merkez bankalar\u0131n\u0131n en \u00f6nemli silah\u0131d\u0131r.<\/li>\n<\/ul>\n<p>Bu tan\u0131mlar\u0131 daha da art\u0131rabiliriz. Fakat daha fazla kafalar\u0131 kar\u0131\u015ft\u0131rmadan sadede geleyim ve \u00e7e\u015fitli faiz t\u00fcrlerine bakal\u0131m;<\/p><div class=\"bilge-content-2\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-3059247249\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"1818807385\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<ul>\n<li><strong>Mevduat faizi,<\/strong> paras\u0131n\u0131 bankaya yat\u0131rm\u0131\u015f mevduat sahiplerine bankalar\u0131n \u00f6dedi\u011fi faizdir.<\/li>\n<li><strong>Tahvil faizi :<\/strong> Bir \u00f6zel \u015firketin veya devletin \u00e7\u0131karm\u0131\u015f oldu\u011fu 2 y\u0131l veya daha uzun s\u00fcreli bor\u00e7lanma ka\u011f\u0131tlar\u0131 tahvil piyasas\u0131nda al\u0131n\u0131r ve sat\u0131l\u0131rlar. Burada olu\u015fan tahvil fiyatlar\u0131na g\u00f6re, hesaplanan y\u0131ll\u0131k getiridir. \u00a0\u00d6rne\u011fin bir tahvilin vadesine 1 y\u0131l kalm\u0131\u015fsa ve bu tahvilin \u00fczerinde yazan nominal de\u011fer 100 TL iken bu tahvil \u015fu an 90 TL ise; FA\u0130Z = 100\/90-1=%11.11&#8217;dir.<\/li>\n<li><strong>G\u00f6sterge Faiz<\/strong> : Referans olarak al\u0131nan ve vadesi genellikle 2 y\u0131l veya 2 y\u0131la yak\u0131n olan bir devlet tahvilinin, piyasada (Tahvl ve bono piyasas\u0131nda) olu\u015fan faizidir.<\/li>\n<li><strong>Uzun Vadeli Faiz:<\/strong> Referans olarak al\u0131nan ve vadesi genellikle 10 y\u0131l veya 10 y\u0131la yak\u0131n olan bir devlet tahvilinin piyasada (tahvil ve bono piyasas\u0131nda) olu\u015fan faizdir.<\/li>\n<li><strong>Kredi Faizi:<\/strong>\u00a0Banka taraf\u0131ndan i\u015fletme veya bireylere a\u00e7\u0131lm\u0131\u015f olan kredilere uygulanan ve y\u0131ll\u0131k bazda ifade edilen faizdir.<\/li>\n<li><strong>Konut kredisi faizi:<\/strong> Konut al\u0131m\u0131nda m\u00fc\u015fteriye verilen nakit kredi kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda uygulanacak y\u0131ll\u0131k bazda ifade edilen faizdir.<\/li>\n<li><strong>Ta\u015f\u0131t kredisi faizi :<\/strong> Ta\u015f\u0131t al\u0131m\u0131nda m\u00fc\u015fteriye verilen nakit kredi kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda uygulanacak y\u0131ll\u0131k bazda ifade edilen faizdir.<\/li>\n<li><strong>Kredi Kart\u0131 Faizi:<\/strong> Kredi kartlar\u0131na ge\u00e7 \u00f6deme durumunda uygulanan genellikle ayl\u0131k bazda ifade edilen faizdir.<\/li>\n<li><strong>Politika Faizi:<\/strong> Merkez Bankas\u0131&#8217;n\u0131n bankalara a\u00e7t\u0131\u011f\u0131 gecelik ve haftal\u0131k kredilerde uygulad\u0131\u011f\u0131 faiz.<\/li>\n<\/ul>\n<p>Asl\u0131nda daha bir\u00e7ok faiz tan\u0131m\u0131 yapabiliriz ama bu kadar \u00f6rnek yeter. Ekonomi \u00fczerindeki etkisi a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u00f6nem s\u0131ras\u0131na g\u00f6re s\u0131ralarsak \u00a0<strong>Politika faizi<\/strong>, <strong>g\u00f6sterge faiz<\/strong>, <strong>mevduat faizi<\/strong> ve <strong>Kredi faizi<\/strong> ve\u00a0<strong>uzun vadeli faizi<\/strong> verebiliriz.<\/p>\n<p>Bankalar\u0131m\u0131z\u0131n toplula\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f bilan\u00e7osuna g\u00f6re <strong>TOPLAM VARLI\u011eI<\/strong> \u00a0Ekim 2016 itibariyle <strong>2 trilyon 251 milyar TL<\/strong>&#8216;dir.<\/p>\n<ul>\n<li>Hocam dur bakal\u0131m anlatmaya ba\u015flad\u0131n ve h\u0131zl\u0131 gidiyorsun. Bankalar\u0131n toplam varl\u0131\u011f\u0131 ne demektir?<\/li>\n<li>Bankalar toplad\u0131klar\u0131 paralar\u0131 genel olarak kredi verirler. Dolay\u0131s\u0131yla bu krediler bankalar\u0131n varl\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Bankalar toplad\u0131klar\u0131 mevduat kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda Merkez Bankas\u0131na zorunlu olarak kar\u015f\u0131l\u0131k yat\u0131r\u0131rlar. Bankalar ayn\u0131 zamanda devlet tahvili sat\u0131n al\u0131p burdan faiz kazan\u0131rlar. Ayr\u0131ca bankalar\u0131n sahip oldu\u011fu binalar da varl\u0131klar\u0131d\u0131r. Asl\u0131nda ba\u015fka sayabilirim ama kafan kar\u0131\u015fmas\u0131n. Ba\u015fl\u0131ca varl\u0131klar bunlard\u0131r. Yani b\u00fct\u00fcn bankalar\u0131n varl\u0131klar\u0131n hepsini toplay\u0131nca 2 trilyon 251 milyar TL ediyor.<\/li>\n<li>Peki hocam, bankalar bu kadar varl\u0131\u011f\u0131 olu\u015fturmak i\u00e7in gerekli paray\u0131 nerden buluyorlar?<\/li>\n<li>Birinci s\u0131rada <strong>MEVDUAT<\/strong> var. Bankalar\u0131m\u0131z 1.3 trilyon\u00a0<strong>MEVDUAT <\/strong>toplam\u0131\u015f.<\/li>\n<li>Peki hocam ne kadar kredi vermi\u015fler?<\/li>\n<li>1 trilyon 423 milyar TL <strong>KRED\u0130<\/strong> a\u00e7m\u0131\u015flar<\/li>\n<li>Dur bir dakika hocam, mevduattan daha fazla kredi a\u00e7m\u0131\u015flar!!! Benim bildi\u011fim bankalar mevduat toplay\u0131p bunu kredi a\u00e7arlar. Mevduattan daha fazla kredi a\u00e7\u0131labilir mi?<\/li>\n<li>Evet a\u00e7\u0131labilir. Bankalar\u0131n para bulma kayna\u011f\u0131 sadece mevduat de\u011fil. Ger\u00e7i \u00a0aslan pay\u0131 mevduat ama, ba\u015fka kaynaklar da var.<\/li>\n<li>Nedir bunlar?<\/li>\n<li><strong>Yurt d\u0131\u015f\u0131ndan<\/strong> 206.8 milyar TL <strong>kredi<\/strong> alm\u0131\u015flar.<\/li>\n<li>Hocam \u015fu sendikasyon dedikleri mi?<\/li>\n<li>Evet&#8230;<\/li>\n<li>Ba\u015fka nerden para buluyorlar?<\/li>\n<li>Mesela tahvil \u00e7\u0131kar\u0131yorlar ve bunu yat\u0131r\u0131mc\u0131lara sat\u0131yorlar. Bu yolla 92.7 milyar TL para bulmu\u015flar. \u00a0Kendi \u00f6zkaynaklar\u0131 ise 257.4 milyar TL, yani bankalar\u0131n ortaklar\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131d\u0131r.\u00a0<strong>Ayr\u0131ca Merkez Bankas\u0131&#8217;ndan bor\u00e7 al\u0131yorlar. Bu yolla 111.7 milyar TL bor\u00e7 alm\u0131\u015flar. \u0130\u015fte \u015fimdi burada DURMAK gerekiyor&#8230; \u00c7\u00fcnk\u00fc bu c\u00fcmleleri faiz t\u00fcrlerine ba\u011flayaca\u011f\u0131z. \u00a0<\/strong><\/li>\n<li>Hocam ben de tam bunu soracakt\u0131m.<\/li>\n<li>\u015eimdi bankalar\u0131n yaratt\u0131klar\u0131 kaynaklar\u0131n toplam\u0131 2 trilyon 251 milyar TL idi. Bunun 1.3 trilyonu mevduat. Neymi\u015f? demek ki bankalar kredi a\u00e7arken en b\u00fcy\u00fck kayna\u011f\u0131 mevduattan sa\u011fl\u0131yorlar. Bu mevduata ortalama %10-11 civar\u0131nda faiz \u00f6d\u00fcyorlar. 206.8 milyar TL&#8217;yi yurt d\u0131\u015f\u0131ndan bor\u00e7 alm\u0131\u015flar. Bunu ise L\u0130BOR +2-4 aras\u0131nda bir faizle al\u0131p, d\u00f6viz kredisi a\u00e7\u0131yorlar. Kendi \u00e7\u0131kard\u0131klar\u0131 tahvil ise 97 milyar TL olup, bunun faizi de devlet tahvilinin faizinden en az yar\u0131m ya da 1 puan y\u00fcksek olmak zorunda. Yani bu paran\u0131n maliyeti en az 11-14 aras\u0131nda de\u011fi\u015fiyor. \u00d6zkaynaklar asl\u0131nda bedava para gibidir ama banka ortaklar\u0131 kendi \u00f6zkaynaklar\u0131na en az %13-15 getiri isterler ki; \u00f6zkayna\u011f\u0131n maliyeti \u00e7ok daha y\u00fcksek olabilir. Bunun bir\u00e7ok teknik hesaplamas\u0131 var fakat ben detaya inip kafan\u0131 kar\u0131\u015ft\u0131rmayaca\u011f\u0131m. Merkez BAnkas\u0131&#8217;ndan ald\u0131klar\u0131 paray\u0131 ise Merkez Bankas\u0131&#8217;n\u0131n uygulad\u0131\u011f\u0131 politika faizine yak\u0131n bir faizden al\u0131yorlar. Yani ortalama fonlama maliyeti denilen orandan repo yap\u0131yorlar.<\/li>\n<li>Ortalama Fonlama maliyeti nedir hocam?<\/li>\n<li>Merkez Bankas\u0131 gecelik veya haftal\u0131k olarak bankalara 110 milyar TL civar\u0131nda para veriyor. Bazen verdi\u011fi paray\u0131 k\u0131s\u0131yor bazen art\u0131r\u0131yor. Bunun faizi Merkez Bankas\u0131&#8217;n\u0131n faiz koridorunun \u00fcst band\u0131ndan y\u00fcksek olam\u0131yor ve orta bant ile alt bant aras\u0131ndaki bir faizden bu paray\u0131 veriyor. \u0130stersen a\u015fa\u011f\u0131daki grafi\u011fe bak&#8230; Eflatun \u00e7izgi ortalama fonlama maliyetidir.<\/li>\n<\/ul>\n<p><img loading=\"lazy\" decoding=\"async\" class=\"aligncenter wp-image-47849\" src=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2016\/12\/FAIZLER2.png\" alt=\"faizler2\" width=\"554\" height=\"470\" srcset=\"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2016\/12\/FAIZLER2.png 659w, https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-content\/uploads\/2016\/12\/FAIZLER2-300x254.png 300w\" sizes=\"auto, (max-width: 554px) 100vw, 554px\" \/><\/p>\n<ul>\n<li>Hocam \u00e7ok iyi anlad\u0131m&#8230; Ger\u00e7ekten de Merkez Bankas\u0131 faizleri d\u00fc\u015f\u00fcrse&#8230; mesela alt band\u0131 %3, \u00fcst band\u0131 %4 yapsa, ortalama fonlama maliyeti %3.5 civar\u0131nda olur ve bankalara %3.5&#8217;tan 110 milyar TL verse daha iyi olmaz m\u0131? B\u00f6ylelikle kredi maliyetleri d\u00fc\u015fmez mi? Kredi maliyetleri d\u00fc\u015f\u00fcnce firmalar daha \u00e7ok kredi kullan\u0131p, yat\u0131r\u0131mlara y\u00f6nlenir, i\u015fsizlik d\u00fc\u015fer, b\u00fcy\u00fcme artar&#8230; \u00c7ok daha iyi olmaz m\u0131 hocam?<\/li>\n<li>\u00c7ok g\u00fczel bir noktaya vurgu yapt\u0131n. Zaten \u015fu an tart\u0131\u015f\u0131lan ve g\u00fcndemde olan konu da budur. Bankalar\u0131n hangi kaynak i\u00e7in ortalama maliyetinin ne oldu\u011funu yukar\u0131da anlatt\u0131m.\u00a0\u015eimdi \u00e7ok \u00e7arp\u0131c\u0131 bir hesaplama sonucunu s\u00f6yleyece\u011fim. Bu a\u015famada bankalar\u0131n toplad\u0131\u011f\u0131 paran\u0131n maliyeti en az \u00a0%10.5-12.5 aras\u0131ndad\u0131r. \u00a0E\u011fer Merkez Bankas\u0131n\u0131n kulland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 111 milyar TL&#8217;yi %8.5 yerine %3.5 ile bankalara verse, Bankalar\u0131n paralar\u0131n\u0131n maliyeti sadece 0.35 puan d\u00fc\u015f\u00fcyor. Yani maliyet %10.15 -12.15 aras\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00a0Merkez Bankas\u0131&#8217;ndan al\u0131nan paralar\u0131n toplam i\u00e7indeki oran\u0131 sadece %4.9 seviyesinde.<\/li>\n<li>Ne diyorsunuz hocam? Yani \u015fu an Merkez Bankas\u0131&#8217;n\u0131n faizleri %3.5&#8217;a d\u00fc\u015fse bu bankalar\u0131n maliyetini sadece 0.35 puan m\u0131 a\u015fa\u011f\u0131 \u00e7ekecek&#8230;<\/li>\n<li>Maalesef evet&#8230; Ama tabi ki burada di\u011fer \u015fartlar\u0131n ayn\u0131 kald\u0131\u011f\u0131n\u0131 varsay\u0131yoruz. Normalde MB faizi %3.5&#8217;a d\u00fc\u015f\u00fcrse, di\u011fer parametrelerde de \u00e7ok b\u00fcy\u00fck dalgalanmalar olur ve \u015foklar ya\u015fan\u0131r.<\/li>\n<li>Nas\u0131l yani?<\/li>\n<li>Merkez Bankas\u0131&#8217;nda %3.5 maliyetle paray\u0131 alan Banka sence ne yapar?<\/li>\n<li>Kredi verir<\/li>\n<li>Bence kredi riskine girmeden \u00a0%11 para kazanman\u0131n yolu var. Banka gider Tahvil piyasas\u0131ndan %11 faizli tahvil al\u0131r. B\u00f6ylece hi\u00e7 risk almadan %11-%3.5 = %7.5 net faiz kazanm\u0131\u015f olur. \u015eu an piyasa g\u00f6sterge faizi %11 oldu.<\/li>\n<li>Ama hocam b\u00fct\u00fcn bankalar tahvil almaya kalkarsa tahvil faizleri d\u00fc\u015fmez mi?<\/li>\n<li>Pek d\u00fc\u015fmez<\/li>\n<li>Neden?<\/li>\n<li>\u00c7\u00fcnk\u00fc zaten merkez bankas\u0131n\u0131n verdi\u011fi \u00a0110 milyar TL&#8217;nin hepsi tahvile gitmez. \u00a0Yar\u0131s\u0131 tahvile gitse 55 milyar TL yapar, toplam 465 milyar TL tutar\u0131nda tahvil var. Bu durumda faizleri yeniden %9-10 seviyelerine indirebilir. Ama \u00a0asla %4-5&#8217;lere gerilemez. Yani 55 milyar yetmez.<\/li>\n<li>Hocam bu Merkez Bankas\u0131 da asl\u0131nda bankalara \u00e7ok az para veriyormu\u015f. Bankalara verdi\u011fi para miktar\u0131n\u0131 art\u0131rs\u0131n. Mesela h\u00fckumet siyasi riskini alsa ve bir kanun h\u00fckm\u00fcnde kararname \u00e7\u0131kar\u0131lsa ve Merkez Bankas\u0131&#8217;n\u0131n bankalara 110 milyar de\u011fil 800 milyar vermesi sa\u011flansa olmaz m\u0131? ABD Merkez Bankas\u0131 FED b\u00f6yle yapmad\u0131 m\u0131? Bast\u0131 paray\u0131 gidip toksik-zehirli varl\u0131klar\u0131 al\u0131p bankalara ve hatta \u015firketlere para vermedi mi? B\u00f6yle yaparsak ABD&#8217;de oldu\u011fu gibi mevduat faizleri ve tahvil faizleri de d\u00fc\u015fer. Nas\u0131l olsa bankalar \u00a0\u00e7ok \u00e7ok daha fazla paray\u0131 MB&#8217;ndan sa\u011flam\u0131\u015f olacaklar ve mevduata ihtiya\u00e7 kalmayacak. B\u00f6ylece mevduat faizleri de d\u00fc\u015fecek. \u00dcstelik bankalar %12-13 faizle tahvil \u00e7\u0131karmaya da gerek duymayacaklar. Bu para ile bankalar gidip tahvil alsalar g\u00f6sterge faiz de %4-5&#8217;lere d\u00fc\u015fmez mi?<\/li>\n<li>Evet aynen dediklerin olur. Ama bu sadece bir faraziyedir yani varsay\u0131md\u0131r. Merkez Bankas\u0131&#8217;n\u0131n durduk yere bu b\u00fcy\u00fckl\u00fckte bir paray\u0131 piyasaya vermesi durumunda evet belki mevduat faizleri h\u0131zla d\u00fc\u015fer. Ama Mevduat sahipleri %4-5 faize raz\u0131 olur mu?<\/li>\n<li>Olur hocam neden olmas\u0131nlar. Paralar\u0131n\u0131 ba\u015fka nerede de\u011ferlendirecekler ki?<\/li>\n<li>2017&#8217;de enflasyon sence ka\u00e7 olur?<\/li>\n<li>Hocam \u015fu an %8 civar\u0131nda ama dolar artt\u0131 herhalde bir\u00e7ok \u015feyin fiyat\u0131 artacakt\u0131r. %9 olabilir.<\/li>\n<li>Bu durumda bankaya paran\u0131 %4-5 ile mevduata koyarsan, ciddi zarar\u0131n olmaz m\u0131?<\/li>\n<li>Asl\u0131nda olur&#8230;.<\/li>\n<li>Bu durumda mevduatlar hi\u00e7 yerinden k\u0131p\u0131rdamadan bankalarda \u00f6ylece otururlar m\u0131? \u0130nsanlar enflasyona bakar. E\u011fer paralar\u0131 enflasyon nedeniyle eriyecekse kendilerini enflasyona kar\u015f\u0131 koruyacak enstr\u00fcmanlara paralar\u0131n\u0131 yat\u0131r\u0131rlar. \u00f6rne\u011fin, alt\u0131n, d\u00f6viz, arsa vs gibi enstr\u00fcmanlar de\u011fer kazanmaya ba\u015flar. E\u011fer 1.3 trilyonluk mevduat bankalardan \u00e7ekilmeye ba\u015flan\u0131rsa sence ne olur?<\/li>\n<li>O zaman bankalar bu mevduat\u0131n tamam\u0131n\u0131 \u00f6deyebilirler mi hocam?<\/li>\n<li>Bankalar\u0131n ani bir durumda hemen kullanabilecekleri toplam nakit miktar\u0131 (zorunlu kar\u015f\u0131l\u0131klar dahil) 150-200 milyar TL&#8217;dir. Bunun \u00fczerinde para \u00e7ekilirse \u00e7ok b\u00fcy\u00fck s\u0131k\u0131nt\u0131 olur. Tabi ki b\u00f6yle bir durumda finansal piyasalardaki fon y\u00f6neticileri bilir ki; dolar\u0131 tutmak m\u00fcmk\u00fcn olmaz. An\u0131nda dolar\u0131n 4-5 liraya do\u011fru hareket etti\u011fini g\u00f6r\u00fcr\u00fcz. B\u00fcy\u00fck bir kaos ortaya \u00e7\u0131kar. Unutma ki; reel sekt\u00f6r\u00fcn girdilerinin %60&#8217;a yak\u0131n\u0131 dolar maliyetidir. Enflasyon yeniden %20&#8217;li seviyeleri a\u015fabilir. B\u00f6yle bir risk her zaman vard\u0131r.\u00a0\u00d6zetlersek, bu t\u00fcr bir durumda, dolar roket gibi f\u0131rlayabilir, enflasyon h\u0131zla artar, bankalardan mevduat ka\u00e7\u0131\u015f\u0131 riski olur.<\/li>\n<li>Hocam iyi diyorsun da bu dediklerin neden ABD&#8217;de olmad\u0131?<\/li>\n<li>ABD, \u00a0dolar\u0131 basan \u00fclkedir. ABD&#8217;nin bast\u0131\u011f\u0131 dolarlar bizim gibi geli\u015fmekte olan \u00fclkelere akt\u0131 (ba\u015fka fakt\u00f6rler de var, enerji fiyatlar\u0131 d\u00fc\u015ft\u00fc vs). \u00a0Hat\u0131rlasana biz 2010 ve 2011&#8217;de %9 civar\u0131nda ortalama b\u00fcy\u00fcme yakalad\u0131k. Bunun sebebi hep d\u0131\u015far\u0131dan gelen parayd\u0131. Dolar s\u00fcrekli d\u00fc\u015ferken, firmalar\u0131m\u0131z dolar bor\u00e7land\u0131. Ama \u015fu an art\u0131k ABD&#8217;de faizler ve getiriler y\u00fckseliyor diye, d\u00fcnyadaki dolarlar evine d\u00f6n\u00fcyor. Firmalar\u0131m\u0131z d\u00f6viz d\u00fc\u015f\u00fcyor diye d\u00f6viz bor\u00e7land\u0131lar ama Allah&#8217;tan ekonomi y\u00f6netimimiz \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131 y\u00f6netmeliklerle bireylerin d\u00f6viz bor\u00e7lanmas\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcne ge\u00e7ti. Biz TL basarsak bu TL di\u011fer \u00fclkelere gitmez. \u00dclke i\u00e7inde kal\u0131r. Yani yabanc\u0131 yat\u0131r\u0131mc\u0131lar Merkez Bankas\u0131&#8217;ndan TL bor\u00e7 al\u0131p ba\u015fka \u00fclkelere yat\u0131r\u0131m yapmaya gitmezler. Bast\u0131\u011f\u0131m\u0131z 800 milyar TL bize \u00e7ok y\u00fcksek enflasyon olarak geri d\u00f6ner.<\/li>\n<li>Hocam bu dolar\u0131n fiyat\u0131n\u0131 ne belirliyor? Dolar ne olacak?<\/li>\n<li>\u0130stersen bunu bir sonraki derse b\u0131rakal\u0131m&#8230; Bug\u00fcn \u00e7ok uzun konu\u015ftuk&#8230;<\/li>\n<\/ul>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Bir okuyucum twitter&#8217;dan &#8220;faiz deyince hangi faiz kastediliyor?&#8221; diye sormu\u015f. Bir\u00e7ok faiz tan\u0131m\u0131 oldu\u011fundan ve kafas\u0131n\u0131n kar\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131ndan bahsetmi\u015f. Bu y\u00fczden &#8220;Ekonomi Dersleri&#8221; ba\u015fl\u0131kl\u0131 bir yaz\u0131&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":102,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[1464,769,1497,752,753,1496],"class_list":["post-47844","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-tumyazilar","tag-borsa-tahminleri","tag-borsa-yorumlari-gunluk","tag-dolar-duser-mi","tag-dolar-tl-yorumu","tag-dolar-yorumlari","tag-dolar-yukselir-mi"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/47844","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/102"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=47844"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/47844\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=47844"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=47844"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=47844"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}