{"id":4418,"date":"2011-08-24T11:01:13","date_gmt":"2011-08-24T08:01:13","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=4418"},"modified":"2011-08-24T11:10:26","modified_gmt":"2011-08-24T08:10:26","slug":"ucuncu-senaryo","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/ucuncu-senaryo\/","title":{"rendered":"\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc Senaryo"},"content":{"rendered":"<p>Ge\u00e7ti\u011fimiz haftan\u0131n ba\u015f\u0131nda yay\u0131nlanan yaz\u0131m\u0131zda Merkez Bankas\u0131 taraf\u0131ndan dile getirilen iki senaryodan farkl\u0131 ve olduk\u00e7a tehlikeli \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc bir k\u00fcresel senaryo oldu\u011fundan bahsetmi\u015ftik. Gerek k\u00fcresel geli\u015fmeler, gerekse geli\u015fmi\u015f \u00fclke para otoritelerinin yeni bir parasal geni\u015flemeden ka\u00e7\u0131nmaya \u00e7al\u0131\u015fan yakla\u015f\u0131mlar\u0131 \u00fclkemizdekil etkili ve yetkili kesimler taraf\u0131ndan pek dikkate al\u0131nmayan bu olas\u0131l\u0131\u011f\u0131n daha muhtemel oldu\u011funa i\u015faret ediyor. K\u00fcresel d\u00fczeyde riskten ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi artar ve sa\u011flam liman aray\u0131\u015f\u0131 \u00f6n plana \u00e7\u0131kar, alt\u0131n yeni rekorlar k\u0131rar iken, daha farkl\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmek zorla\u015f\u0131yor.<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-2276639878\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc senaryoda enflasyon ve i\u015fsizli\u011fin birlikte artmas\u0131 Merkez Bankas\u0131 ile yan\u0131 s\u0131ra mali sekt\u00f6r\u00fcn itibar kayb\u0131n\u0131n h\u0131zlanmas\u0131 XXXXXXXXXX ciddi s\u0131k\u0131nt\u0131lara yol a\u00e7abilecek bir ekonomik daralma var ve piyasalar k\u0131sa vadede g\u00fcn\u00fc kurtarmak ad\u0131na bu olas\u0131l\u0131\u011fa davetiye \u00e7\u0131kar\u0131yor. Son on y\u0131lda ya\u015fananlara bakarak soral\u0131m; emtia fiyatlar\u0131nda ya\u015fanan \u00e7\u0131lg\u0131n dalgalanma ve art\u0131\u015flar\u0131n sebebi nedir? Yan\u0131t belli, a\u011f\u0131rla\u015fan yap\u0131sal sorunlara ra\u011fmen k\u00fcresel d\u00fczeyde para politikalar\u0131n\u0131n gev\u015fetilmesi. \u00d6zellikle geli\u015fmi\u015f ekonomilerdeki para politikas\u0131 bu kadar gev\u015fetilmese sermaye hareketleri artmayacak, k\u00fcresel talep a\u015f\u0131r\u0131l\u0131klar\u0131 zorlamayacak ve emtia fiyatlar\u0131 y\u00fckselmeyecekti. Tabi menkul ve gayrimenkul de\u011ferleri de y\u00fckselmeyecek, azalan gelirler nedeniyle ciddi bir durgunluk ya\u015fanacakt\u0131; kal\u0131c\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcm ekonomik yap\u0131y\u0131 de\u011fi\u015ftirmek ad\u0131na ciddi bedeller \u00f6demekten, ge\u00e7ici olan\u0131 ise sorunlar\u0131n a\u011f\u0131rla\u015fmas\u0131 pahas\u0131na parasal geni\u015flemeden ge\u00e7iyordu. Tercihler ge\u00e7eci \u00e7\u00f6z\u00fcm lehine kullan\u0131ld\u0131 ve ancak buraya kadar gelinebildi. Geli\u015fmi\u015f ekonomiler yat\u0131r\u0131m yap\u0131labilir olma \u00f6zelliklerini kaybetti, b\u00fcy\u00fcme potansiyeli kaybolur iken sorunlar a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131, parasal geni\u015fleme geli\u015fmekte olan ekonomilerin b\u00fcy\u00fck k\u0131sm\u0131n\u0131 da birka\u00e7 y\u0131l i\u00e7inde ayn\u0131 a\u00e7maza d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc.<\/p>\n<p>Bu saatten sonra g\u00fcndeme gelecek parasal geni\u015flemenin olumsuz yan tesiri faydas\u0131ndan daha b\u00fcy\u00fck olacak, enflasyon ve i\u015fsizlik art\u0131\u015f\u0131 bu durumun hem sebebi, hem de sonucu olacakt\u0131r. Bu k\u0131s\u0131r d\u00f6ng\u00fc i\u00e7inde arz\u0131 artan paralar g\u00fcc\u00fcn\u00fc korur ve menkul k\u0131ymet piyasalar\u0131 y\u00fckselir mi? Yoksa s\u00f6z konusu paralara y\u00f6nelik g\u00fcvensizlik art\u0131\u015f\u0131 istenmeyen ba\u015fka e\u011filimler mi yarat\u0131r? Rekabet ko\u015fullar\u0131 ve gelir da\u011f\u0131l\u0131m\u0131nda ya\u015fanan bozulma menkul ve gayrimenkul \u015feklindeki varl\u0131klara y\u00f6nelik ilgiyi azalt\u0131r iken, zorunlu ihtiya\u00e7 maddeleri ve temel mallara y\u00f6nelik spek\u00fclatif ilgiyi art\u0131r\u0131yor. Bug\u00fcn\u00fcn y\u0131pranm\u0131\u015f ve yozla\u015fm\u0131\u015f d\u00fczeni bu k\u0131s\u0131r d\u00f6ng\u00fcy\u00fc \u00e7\u00f6zemiyor.<\/p>\n<p>Geli\u015fmi\u015f ekonomilerde yeni bir parasal geni\u015fleme g\u00fcndeme gelir ise sermaye hareketlerinde istikrarl\u0131 bir geni\u015fleme muhtemelen ya\u015fanmayacak. Risk alanlar \u00e7ok daha se\u00e7ici olacak, e\u011filimler emtia piyasal\u0131r ve bunlar\u0131 ihra\u00e7 eden ve cari a\u00e7\u0131k vermeyen \u00fclkeler lehine, sermaye piyasalar\u0131 ve ciddi cari a\u00e7\u0131k veren ekonomiler aleyhine olacak gibi g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor. Bu tablo T\u00fcrkiye ekonomisi i\u00e7in iyi \u015feyler s\u00f6ylemiyor, fakat iyi \u015feyler s\u00f6ylemedi\u011fi i\u00e7in dikkate al\u0131nmamas\u0131 ise b\u00fcy\u00fck gaflet kapsam\u0131na giriyor. Belki de son bir y\u0131lda siyasi iradenin devreye soktu\u011fu tercih de\u011fi\u015fiklikleri bu sebepten kaynaklan\u0131yor, fakat yeterli olmuyor. K\u0131sa vadeli faizlerin Merkez Bankas\u0131 taraf\u0131ndan d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fclmesi, kamuyu ve k\u0131smen mali sekt\u00f6r\u00fc, T\u00fcrk Liras\u0131&#8217;n\u0131n de\u011fer kayb\u0131 ile \u00fcretenleri rahatlat\u0131yor gibi g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor. Ancak bir yandan k\u00fcresel d\u00fczeyde artan emtia fiyatlar\u0131n\u0131n di\u011fer yandan y\u00fckselen d\u00f6viz kurunun ekonomide yarataca\u011f\u0131 tahribat gere\u011fince dikkate al\u0131nm\u0131yor. Bir yandan enflasyon ve cari a\u00e7\u0131\u011fn\u0131 artt\u0131\u011f\u0131, di\u011fer yandan i\u00e7 ve d\u0131\u015f talep daral\u0131rken i\u015fsizli\u011fin artt\u0131\u011f\u0131, bir ekonominin ya\u015fayaca\u011f\u0131 s\u0131k\u0131nt\u0131lar b\u00fcy\u00fck oranda ihmal ediliyor.<\/p>\n<p>Gerek k\u00fcresel, gerekse yerel d\u00fczeyde sorular a\u011f\u0131rla\u015f\u0131r ve dengesizlikler b\u00fcy\u00fcr iken beklentiler yolu ile kitleleri y\u00f6nlendirmek ve istikrars\u0131zl\u0131\u011f\u0131 \u00f6nlemek kolay de\u011fildir. \u00d6zellikle y\u00f6nlendirilmeye a\u00e7\u0131k ve duygusal insanlar\u0131n evdeki hesaplar \u00e7ar\u015f\u0131ya uymay\u0131nca ortaya koyaca\u011f\u0131 tepkisellik daha dikkatli olmay\u0131 gerektiriyor.<\/p>\n<p>K\u00fcresel d\u00fczeyde faizler d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyde kal\u0131r ve enflasyon bask\u0131s\u0131 artarken ya\u015fanabilecekleri belki duymak istemiyor olabiliriz, ancak ger\u00e7eklerden ka\u00e7amay\u0131z&#8230;<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Ge\u00e7ti\u011fimiz haftan\u0131n ba\u015f\u0131nda yay\u0131nlanan yaz\u0131m\u0131zda Merkez Bankas\u0131 taraf\u0131ndan dile getirilen iki senaryodan farkl\u0131 ve olduk\u00e7a tehlikeli \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc bir k\u00fcresel senaryo oldu\u011fundan bahsetmi\u015ftik. Gerek k\u00fcresel geli\u015fmeler,&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":21,"featured_media":931,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-4418","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4418","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/21"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=4418"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4418\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/931"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=4418"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=4418"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=4418"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}