{"id":38757,"date":"2015-03-15T22:45:27","date_gmt":"2015-03-15T20:45:27","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=38757"},"modified":"2015-03-15T23:51:58","modified_gmt":"2015-03-15T21:51:58","slug":"uludagda-kesilen-ahkam","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/uludagda-kesilen-ahkam\/","title":{"rendered":"\u00c7etin \u00dcnsalan &#8211; Uluda\u011f&#8217;da kesilen ahk\u00e2m"},"content":{"rendered":"<p><em><strong>Uluda\u011f\u2019da bir ekonomi zirvesi ger\u00e7ekle\u015fti. Az ya da \u00e7ok, i\u015fadam\u0131 da, bakan da burada g\u00f6r\u00fc\u015flerini payla\u015ft\u0131. Kimi sorunlar\u0131, kimi talepleri dile getirdi. Kendi i\u00e7inde ayr\u0131ca her biri de\u011ferlendirilebilir. Ama burada konu\u015fan bir isim var ki, konu\u015fmac\u0131 olmas\u0131na m\u0131 yanars\u0131n\u0131z; konu\u015ftuklar\u0131na m\u0131?<\/strong><\/em><\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-703337630\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Bahsetti\u011fim isim; Aziz Torun&#8230; Nereden hat\u0131rl\u0131yoruz kendisini? \u0130stanbul Mecidiyek\u00f6y\u2019deki asans\u00f6r kazas\u0131nda hayat\u0131n\u0131 kaybeden 10 i\u015f\u00e7i ile an\u0131ms\u0131yoruz. Hani herkesin su\u00e7u birbirine att\u0131\u011f\u0131, ama gidenin gitti\u011fiyle kald\u0131\u011f\u0131 o olaya&#8230;<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Dava devam ediyor; o nedenle bir yorum yapmayaca\u011f\u0131m. Ama elde somut bir ger\u00e7ekle\u015fme var. Olay \u00fczerine \u00c7al\u0131\u015fma ve Sosyal G\u00fcvenlik Bakanl\u0131\u011f\u0131\u2019n\u0131n ba\u015flatt\u0131\u011f\u0131 soru\u015fturma ve inceleme sonucunda eksikler nedeniyle firmaya 1 milyon 600 bin TL para cezas\u0131 kesildi.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Aklan\u0131r, aklanmaz onu bilemem; kimse bilemez. Ama \u015fimdi b\u00f6yle bir ismin Uluda\u011f Ekonomi Zirvesi\u2019nde konu\u015fmac\u0131 olarak ne i\u015fi var? T\u00fcrkiye\u2019de ba\u015fka i\u015fadam\u0131 m\u0131 kalmad\u0131? Soma\u2019n\u0131n ac\u0131s\u0131n\u0131n k\u00fclleri so\u011fumadan, \u00fclkenin y\u00fcre\u011fine ate\u015f d\u00fc\u015f\u00fcren bir olayda ad\u0131 ge\u00e7en ki\u015fi, \u00f6yle ya da b\u00f6yle dava sonu\u00e7lan\u0131ncaya kadar biraz geride durmal\u0131yd\u0131.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Diyelim ki, bu zirveyi organize edenlerin karar\u0131&#8230; Herhangi bir sak\u0131nca g\u00f6rmemi\u015f olacaklar ki, konu\u015fmac\u0131 yapm\u0131\u015flar. Peki ya konu\u015ftuklar\u0131? B\u00f6yle bir ismin istihdamdan bahsediyor olmas\u0131n\u0131n verdi\u011fi trajikomik foto\u011fraf\u0131 bir kenara koyuyorum. Geliyorum i\u00e7eri\u011fe&#8230;<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Oturumun konusu; \u2018perakendede de\u011fi\u015fim zaman\u0131\u2019&#8230; Torun konu\u015fmas\u0131nda AVM\u2019lerle ilgili d\u00fczenlemeyi ele\u015ftiriyor. \u2018AVM\u2019lerin kapanmas\u0131yla u\u011fra\u015fan bir merci var: Ankara. \u00c7al\u0131\u015fma saatleri bile bakanl\u0131k onay\u0131yla oluyor\u201d diyor.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>\u2018B\u0131rak\u0131n\u0131z yaps\u0131nlar, b\u0131rak\u0131n\u0131z ge\u00e7sinler\u2019 ilkesine o kadar al\u0131\u015fm\u0131\u015flar ki, son derece garip geliyor. Oysa d\u00fcnyan\u0131n akl\u0131 ba\u015f\u0131nda her yerinde kapan\u0131\u015f saatleriyle ilgili bir d\u00fczenleme ve k\u00fc\u00e7\u00fck esnaf\u0131n ya\u015famas\u0131 amac\u0131yla da saat ve g\u00fcn s\u0131n\u0131rlamas\u0131 var. Fakat Torun kural istemiyor. Al\u0131\u015fm\u0131\u015f bir kere&#8230;<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Sonra konu\u015fmas\u0131ndaki ele\u015ftirisini bununla da s\u0131n\u0131rl\u0131 tutmuyor. Birilerinin ahk\u00e2m keserek AVM\u2019leri d\u00fczenlemeye \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 belirtiyor. Demek ki piyasay\u0131 d\u00fczenlemek Aziz Torun\u2019un g\u00f6z\u00fcnde ahk\u00e2m kesmek&#8230;<\/p><div class=\"bilge-content-1\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-2997378487\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"3167340272\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>E\u011fer siz bir \u00fclkede serbest piyasa ekonomisini tek bacakl\u0131 anlat\u0131r; tam rekabet kadar olmazsa olmaz ilkenin denetim oldu\u011funu g\u00f6stermez ve bunu da uygulamaya sokmazsan\u0131z; o \u00fclkede cebine para koyan, para g\u00fcc\u00fcyle piyasa fa\u015fizmi yarat\u0131r. \u00dcstelik haks\u0131z oldu\u011funun fark\u0131na bile varmaz.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Sonra da bunu Millet\u2019e serbest piyasa diye yutturursunuz. O fa\u015fizm ba\u015flad\u0131ktan sonra da ne k\u00fc\u00e7\u00fck i\u015fletmelerin ya\u015fama \u015fans\u0131 kal\u0131r; ne insani \u015fartlarda \u00e7al\u0131\u015fma talebi hak olarak g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. \u0130\u015fte Torun\u2019un s\u00f6zleri y\u0131llard\u0131r yap\u0131lan yanl\u0131\u015f\u0131n, i\u015f yap\u0131\u015f bi\u00e7imine d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcn, do\u011falm\u0131\u015f\u00e7as\u0131na sarf edilen s\u00f6zlerle ortaya \u00e7\u0131kan tezah\u00fcr\u00fcd\u00fcr.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Fakat konu\u015fmac\u0131 bunlar\u0131 s\u00f6ylemekle de kalm\u0131yor; devam ediyor: \u2018Turizmi de perakende destekler. Bu ahk\u00e2m kesenlerin istihdam yaratan giri\u015fimi destekleyen AVM\u2019leri desteklemedi\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum.\u201d<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>O zaman bo\u015f konu\u015fup, ahk\u00e2m kesmeyi bir kenara b\u0131rak\u0131p, Torun\u2019un s\u00f6zlerinin terc\u00fcmesini ger\u00e7eklerle ortaya koyal\u0131m.\u00a0 E\u011fer perakende turizmi destekliyorsa, bunun uluslararas\u0131 alandaki kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 al\u0131\u015fveri\u015f turizmidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc turizm modelimiz i\u00e7inde \u2018her \u015fey dahil\u2019 sisteminin sonucu olarak, normal turistin perakendeyi destekleme ihtimali yok.<\/p><div class=\"bilge-content-2\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-1321289126\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"1818807385\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Peki, al\u0131\u015fveri\u015f turizminde durum ne? Bunu anlamak i\u00e7in hen\u00fcz istenen seviyeye gelmeyen, ama do\u011fru bir bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131 olan, d\u00fcnyadaki al\u0131\u015fveri\u015f turizminden pay almak i\u00e7in kurgulanan bir organizasyonun ger\u00e7ekle\u015fmesine bakmam\u0131z gerekiyor. \u0130stanbul Shopping Fest&#8230;<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>2014 y\u0131l\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fen son organizasyonda elde edilen toplam ciro, 1 milyon ziyaret\u00e7iden 10,2 milyar TL. Peki, kim bu ziyaret\u00e7i? Ger\u00e7ekten d\u00fcnyaya m\u0131 mal satm\u0131\u015f\u0131z? Yani benim de savundu\u011fum raftan ihracat m\u0131 yapm\u0131\u015f\u0131z?<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>1 milyon ki\u015fi i\u00e7inde gelen yabanc\u0131 ziyaret\u00e7i say\u0131s\u0131 90 bin 284 ki\u015fi&#8230; Bunun tamam\u0131n\u0131n da bu organizasyon i\u00e7in gelmedi\u011fini biliyoruz. Hali haz\u0131rda T\u00fcrkiye\u2019de bulunanlar da bu rakama dahil. Peki diyelim ki, bu \u00f6yle bir 90 bin ki\u015fi ki, cebinde paras\u0131 var ve T\u00fcrkiye\u2019deki i\u015fletmelerin kasas\u0131na paray\u0131 koyup gitti.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>O zaman 10,2 milyar TL i\u00e7indeki pay\u0131na bakmak gerekiyor. Yabanc\u0131 kartlarla yap\u0131lan al\u0131\u015fveri\u015f tutar\u0131 sadece 711 milyon TL. Yani yabanc\u0131lara mal satma hedefiyle \u00e7\u0131k\u0131lan yolda,\u00a0 cironun sadece y\u00fczde 7\u2019si yabanc\u0131lara&#8230; Geriye kalan cironun y\u00fczde 93\u2019\u00fc yerli m\u00fc\u015fteriye ger\u00e7ekle\u015fmi\u015f. Vaka 1: Perakendenin \u015fimdilik turizmi destekledi\u011fi falan yok.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Peki esnaf m\u0131 kazanm\u0131\u015f? Hemen ger\u00e7ekle\u015fmelere bakal\u0131m. \u015ei\u015fli Osmanbey ve Ni\u015fanta\u015f\u0131\u2019nda bir \u00f6nceki seneye g\u00f6re sat\u0131\u015flardaki art\u0131\u015f y\u00fczde 12, Taksim ve Beyo\u011flu\u2019nda y\u00fczde 8. AVM\u2019lerde ise art\u0131\u015f oran\u0131 y\u00fczde 29. Bu da vaka 2\u2026<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Diyelim ki yerli \u00fcretici kazand\u0131? Durum onu da g\u00f6stermiyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc AVM\u2019lerde sat\u0131lan \u00fcr\u00fcnlerin y\u00fczde 70\u2019ine yak\u0131n\u0131n\u0131n ithal mal oldu\u011funu biliyoruz. Yani raftan ihracat yapal\u0131m derken, i\u00e7 t\u00fcketiciye raftan ithalat yapm\u0131\u015f\u0131z. Al\u0131n size vaka 3\u2026<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Ya istihdam? Perakende Yasas\u0131\u2019n\u0131n tart\u0131\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131 g\u00fcnlerde AVM\u2019lerin sivil toplum \u00f6rg\u00fctlerinden yap\u0131lan a\u00e7\u0131klamaya g\u00f6re, bu sat\u0131\u015f alan\u0131nda istihdam edilen insan say\u0131s\u0131 350 bin. Peki, bir AVM\u2019nin 60\u2019tan fazla i\u015f kolunu olumsuz etkiledi\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrsek, 2005 y\u0131l\u0131ndan bu yana kapanan esnaf say\u0131s\u0131 ne? TESK\u2019in verilerine g\u00f6re 1 milyon 145 bin 641.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p>Kendisiyle birlikte yan\u0131nda da sadece bir ki\u015fi \u00e7al\u0131\u015ft\u0131rsa, istihdam kayb\u0131 2 milyon 290 bin ki\u015fi yapar. Ho\u015f geldin vaka 4\u2026 Peki neresinden tutacaks\u0131n\u0131z \u015fimdi Aziz Torun\u2019un a\u00e7\u0131klamalar\u0131n\u0131? Kim ahk\u00e2m kesiyor tart\u0131\u015f\u0131l\u0131r. Ama reel piyasalardaki i\u015f yapma bi\u00e7imi de asans\u00f6r bak\u0131m\u0131 ile ilgili hassasiyeti oran\u0131ndaysa, yand\u0131k. Bu kafaya uyarsak; biz de \u00e7ak\u0131l\u0131r\u0131z.<\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n<p><a href=\"mailto:cetinunsalan@yahoo.com\">cetinunsalan@yahoo.com<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Uluda\u011f\u2019da bir ekonomi zirvesi ger\u00e7ekle\u015fti. Az ya da \u00e7ok, i\u015fadam\u0131 da, bakan da burada g\u00f6r\u00fc\u015flerini payla\u015ft\u0131. Kimi sorunlar\u0131, kimi talepleri dile getirdi. Kendi i\u00e7inde ayr\u0131ca&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":5,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[904,808,801],"class_list":["post-38757","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-tumyazilar","tag-cetin-unsalan-yazilari","tag-ekonomi-makaleleri","tag-ekonomi-yazarlari-listesi"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/38757","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/5"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=38757"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/38757\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=38757"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=38757"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=38757"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}