{"id":181,"date":"2011-05-09T20:51:48","date_gmt":"2011-05-09T17:51:48","guid":{"rendered":"http:\/\/bilgeyatirimci.net\/?p=181"},"modified":"2011-06-04T19:50:38","modified_gmt":"2011-06-04T16:50:38","slug":"battikca-cikiyor","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/battikca-cikiyor\/","title":{"rendered":"Batt\u0131k\u00e7a \u00c7\u0131k\u0131yor"},"content":{"rendered":"<p><strong>AVRUPA Euro&#8217;su, Amerikan Dolar\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda pek de kimsenin beklemedi\u011fi 1.45 gibi bir d\u00fczeye y\u00fckseldi sonra biraz geriledi.<\/strong><\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-2068688616\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>\u00d6nce \u015funu ifade edeyim. Bu y\u00fckseli\u015fin devam etmeyece\u011fi kanaatindeyim. Gelelim hik\u00e2yenin \u00f6ncesine. Birka\u00e7 ay \u00f6nce Euro\/Dolar kurunun 1.25&#8217;e hatta 1.20&#8217;ye gerileyece\u011fi \u00f6ng\u00f6r\u00fcleri genel kabul g\u00f6r\u00fcyordu. Hatta d\u00fcnya finans \u00e7evrelerinde Euro&#8217;nun gelece\u011fi sorgulan\u0131yordu. Ben, ayn\u0131 fikirde de\u011fildim. Hem Euro&#8217;nun varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrece\u011fini hem de Euro&#8217;nun dolar kar\u015f\u0131s\u0131nda g\u00fc\u00e7lenece\u011fini s\u00f6yl\u00fcyordum. Nitekim bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcm\u00fc \u201cEuro, Dolar\u0131 D\u00f6ver\u201d diye bu k\u00f6\u015fede a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131m. Ancak Euro&#8217;ya bu kadar g\u00fcvenen ben bile Euro\/Dolar kambiyo kurunun 1.45&#8217;e y\u00fckselece\u011fine ihtimal vermiyordum. Peki, ne oldu da ortaya bu kadar g\u00fc\u00e7l\u00fc bir Euro \u00e7\u0131kt\u0131? Bug\u00fcn, bu konuyu irdeleyece\u011fim.<br \/>\n* * *<br \/>\nHer \u201cpara birimi\u201d (currency) yani TL, dolar veya Euro, netice itibariyle bir \u201cmal\u201dd\u0131r. Nas\u0131l her mal\u0131n piyasada bir fiyat\u0131 olursa, her para biriminin de piyasada bir fiyat\u0131 vard\u0131r. Piyasada ge\u00e7erli olan bu fiyat hi\u00e7bir zaman \u201cSerbest Pazar Ekonomisi\u201dnin s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fi veya tan\u0131mlad\u0131\u011f\u0131 \u201cpazar fiyat\u0131\u201d de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc para birimlerinin \u201c\u00fcreticisi\u201d daima bir \u201ctekeldir\u201d. Bu tekel de o \u00fclkenin veya b\u00f6lgenin merkez bankas\u0131d\u0131r. \u00dcreticisi tekel bir mal\u0131n, tan\u0131m icab\u0131 \u201cpazar fiyat\u0131\u201d te\u015fekk\u00fcl edemez. Pazar fiyat\u0131 olmasa da netice itibariyle her para biriminin fiilen bir \u201cfiyat\u0131\u201d vard\u0131r. Fiyat da, bilindi\u011fi gibi arz ve talebe ba\u011fl\u0131 olarak de\u011fi\u015fir. Piyasada g\u00f6r\u00fcnen fiyata \u201ckambiyo kuru\u201d (de\u011fi\u015fim oran\u0131) denir. E\u011fer Euro&#8217;nun Dolarla ifade edilen fiyat\u0131 artm\u0131\u015fsa, Euro&#8217;ya talep artm\u0131\u015ft\u0131r. Nokta. Demek ki birileri \u201cDolar\u201d sat\u0131p \u201cEuro\u201d almaktad\u0131r. Bu birileri kimdir, ni\u00e7in dolar sat\u0131p, Euro almaktalar?<br \/>\n* * *<br \/>\nPara birimlerine olan talebin iki kayna\u011f\u0131 vard\u0131r. Biri ticari, di\u011feri mal\u00ee i\u015flemlerdir. E\u011fer bir Amerikal\u0131 t\u00fcccar Almanya&#8217;dan mal ithal etmek istiyorsa, sat\u0131c\u0131 firma bunun bedelini i\u015flem sonunda Euro olarak hesaplar\u0131na ge\u00e7irir. Demek ki, Amerikal\u0131 t\u00fcccar\u0131n Almanya&#8217;dan mal ithal etmek istemesi Euro&#8217;ya bir talep yarat\u0131r. Bu \u00f6rnek k\u00fcresel ekonomi \u015fartlar\u0131 i\u00e7inde \u00e7o\u011falt\u0131labilir. Bu tip para birimi taleplerine \u201cticari ama\u00e7l\u0131\u201d denir. Kurlar\u0131n belirlenmesinde ticari ama\u00e7l\u0131 talepler uzun vadede temel sebeptir (Fundamentals). Ancak bundan daha m\u00fchim olan ve k\u0131sa vadede kurlarda b\u00fcy\u00fck dalgalanmalara sebep olan \u015fey ise \u201cmali talep\u201dtir. Burada talebi tetikleyen etken, faiz ile kur de\u011fi\u015fikli\u011fi yani spek\u00fclatif getiri beklentileridir.<br \/>\n* * *<br \/>\nSon bir ayda ya\u015fanan Euro&#8217;nun dolar kar\u015f\u0131s\u0131nda y\u00fckselmesinin ana sebebi budur. Yunanistan, \u0130rlanda ve Portekiz ekonomileri batt\u0131k\u00e7a, bu \u00fclkelerin devlet tahvillerinin faiz verimleri y\u00fczde 12&#8217;nin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131kt\u0131. F\u0131rsata bak\u0131n: Hem paran\u0131z Euro&#8217;da duracak hem de y\u00fczde 12 faiz alacaks\u0131n\u0131z. Pek tabii burada bir risk vard\u0131. Bu \u00fclkeler devlet tahvillerini \u00f6deyemeyebilirlerdi. Ancak \u00c7in ve di\u011fer uyan\u0131k zenginler g\u00f6rd\u00fc ki; Avrupa Merkez Bankas\u0131 (k\u0131saca Almanya) yapt\u0131\u011f\u0131 \u201c\u00fclke kurtarma\u201d operasyonlar\u0131yla fiilen bu tahvillerin kefili olmu\u015ftur. Birikimlerini ve rezervlerini dolarda tutanlar, dolar bozdurup Euro&#8217;lu tahvil al\u0131m\u0131na ge\u00e7tiler. Euro&#8217;yu zirveye ta\u015f\u0131yan olay i\u015fte budur.<br \/>\n<strong>Son S\u00f6z: Bor\u00e7luyu b\u0131rak, kefile bak.<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>AVRUPA Euro&#8217;su, Amerikan Dolar\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda pek de kimsenin beklemedi\u011fi 1.45 gibi bir d\u00fczeye y\u00fckseldi sonra biraz geriledi. \u00d6nce \u015funu ifade edeyim. Bu y\u00fckseli\u015fin devam etmeyece\u011fi&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":14,"featured_media":936,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-181","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/181","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/14"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=181"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/181\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/936"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=181"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=181"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=181"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}