{"id":14927,"date":"2012-05-03T11:17:19","date_gmt":"2012-05-03T09:17:19","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=14927"},"modified":"2012-05-03T11:17:30","modified_gmt":"2012-05-03T09:17:30","slug":"2001-sonrasi-degisen-buyume-modeli","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/2001-sonrasi-degisen-buyume-modeli\/","title":{"rendered":"2001 Sonras\u0131 De\u011fi\u015fen B\u00fcy\u00fcme Modeli"},"content":{"rendered":"
2001 krizine gelinceye kadar T\u00fcrkiye temel ta\u015f\u0131 kamu kesimi harcamalar\u0131n\u0131n y\u00fcksek tutulmas\u0131 olan bir b\u00fcy\u00fcme modeli uygulad\u0131. Personel harcamalar\u0131 gibi cari harcamalar, sosyal g\u00fcvenlik kurulu\u015flar\u0131na verilen destekler ve K\u0130T\u2019lere yap\u0131lan g\u00f6rev zarar\u0131 \u00f6demeleri gibi transfer harcamalar\u0131 ve yat\u0131r\u0131m harcamalar\u0131 b\u00fct\u00e7ede y\u00fcksek d\u00fczeylerdeydi. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k devletin toplad\u0131\u011f\u0131 vergiler s\u0131n\u0131rl\u0131yd\u0131 ve art\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bir \u00e7aba da yoktu. Asl\u0131nda o d\u00f6nemde vergileri art\u0131rmak pek moda de\u011fildi. Bu model y\u00fcksek b\u00fct\u00e7e a\u00e7\u0131klar\u0131 ve kamu harcamalar\u0131 yoluyla b\u00fcy\u00fcmeyi sa\u011flamay\u0131 hedefliyordu ve 1980\u2019lerin ortas\u0131na kadar yerine bir alternatif aranmadan uyguland\u0131.<\/div>\n
<\/div>\n
1980\u2019lerin ortas\u0131nda harcamalar gelirlerin \u00f6ylesine \u00fczerine \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131 ki b\u00fct\u00e7e a\u00e7\u0131klar\u0131 ta\u015f\u0131namaz boyutlara ula\u015ft\u0131. O a\u015famada \u00fc\u00e7 yoldan birisinin se\u00e7ilmesi gerekiyordu. Ya vergiler art\u0131r\u0131lacak ve harcamalar bu yolla finanse edilecekti veya harcamalar k\u0131s\u0131l\u0131p b\u00fct\u00e7e a\u00e7\u0131\u011f\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fclmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131lacakt\u0131 ya da a\u00e7\u0131k bor\u00e7lanmayla finanse edilecekti. D\u00f6nemin ko\u015fullar\u0131 vergilerin art\u0131r\u0131lmas\u0131na uygun de\u011fildi. \u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn d\u00fcnyay\u0131 saran bir \u201carz y\u00f6nl\u00fc ekonomi\u201d modas\u0131 vard\u0131. Ve bu modaya g\u00f6re vergileri art\u0131rmak de\u011fil azaltmak, kurallar\u0131 s\u0131k\u0131la\u015ft\u0131rmak de\u011fil kald\u0131rmak gerekiyordu. T\u00fcrkiye, ABD (Reagan uygulamalar\u0131) ve \u0130ngiltere\u2019den (Thatcher uygulamalar\u0131) yay\u0131lan bu modaya uyarak bor\u00e7lanma yolunu se\u00e7ti.<\/div>\n
<\/div>\n
1980\u2019ler ve 90\u2019lar boyunca T\u00fcrkiye kamu harcamalar\u0131n\u0131 k\u0131smad\u0131, vergileri art\u0131rmad\u0131 ama bor\u00e7lanmas\u0131n\u0131 inan\u0131lmaz \u00f6l\u00e7\u00fcde art\u0131rd\u0131. Bor\u00e7lanma artt\u0131k\u00e7a piyasada \u00f6zel kesim aleyhine d\u0131\u015flanma etkisi b\u00fcy\u00fcd\u00fc, faizler y\u00fckseldi, Hazine giderek daha pahal\u0131 ve k\u0131sa vadeli bor\u00e7lan\u0131r konuma geldi. Sonunda faiz harcamalar\u0131n\u0131n b\u00fct\u00e7e harcamalar\u0131n\u0131n en \u00f6nemli kalemini olu\u015fturdu\u011fu bir g\u00f6r\u00fcn\u00fcm \u00e7\u0131kt\u0131 ortaya. Bor\u00e7lar, yeni bor\u00e7lanmalarla \u00e7evrilir oldu ve kamu kesimi b\u00fct\u00e7e a\u00e7\u0131\u011f\u0131 \/ GSYH oran\u0131 2001 krizinden \u00f6nceki d\u00f6nemde y\u00fczde 10\u2019un \u00fczerine \u00e7\u0131karken kamu kesimi br\u00fct bor\u00e7 stoku \/ GSYH oran\u0131 da y\u00fczde 70\u2019i a\u015ft\u0131. Ayn\u0131 d\u00f6nemde cari a\u00e7\u0131k \/ GSYH oran\u0131 y\u00fczde 3\u2019\u00fcn, \u00f6zel kesim d\u0131\u015f bor\u00e7 stoku \/ GSYH oran\u0131 ise y\u00fczde 20\u2019nin alt\u0131nda seyrediyordu.<\/div>\n
<\/div>\n
Yaz\u0131n\u0131n devam\u0131 i\u00e7in TIKLAYINIZ.<\/a><\/strong><\/div>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

2001 krizine gelinceye kadar T\u00fcrkiye temel ta\u015f\u0131 kamu kesimi harcamalar\u0131n\u0131n y\u00fcksek tutulmas\u0131 olan bir b\u00fcy\u00fcme modeli uygulad\u0131. Personel harcamalar\u0131 gibi cari harcamalar, sosyal g\u00fcvenlik kurulu\u015flar\u0131na…<\/p>\n","protected":false},"author":12,"featured_media":13098,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-14927","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/14927","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/12"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=14927"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/14927\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/13098"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=14927"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=14927"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=14927"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}