Hafta sonunda \u0130SO\u2019nun, \u201c\u0130stanbul Sanayi Forumu\u2019nda konu\u015fan Bilim, Teknoloji veS Sanayi Bakan\u0131 Nihat Erg\u00fcn, sanayicilerin yat\u0131r\u0131m yaparken ellerindeki paray\u0131 topra\u011fa de\u011fil, \u00fcretim maliyetine yat\u0131rmalar\u0131na yol a\u00e7acak do\u011fru \u00f6neriyi OSB arazilerinin m\u00fclkiyetinin al\u0131nmas\u0131 yerine uzun s\u00fcreli kiralanmas\u0131 gerekti\u011fini ortaya koyuyor.
\nBakan Erg\u00fcn uzun s\u00fcredir ben dahil bir\u00e7ok yazar\u0131n ve sanayicinin ortaya koydu\u011fu \u201cOSB arazilerinden rant elde edilmesi \u00f6nlensin\u201d d\u00fc\u015f\u00fcncesini hayata ge\u00e7irecek \u00f6nerisini ortaya koyarken \u015f\u00f6yle diyor:
\n\u201cOSB\u2019lerde yabanc\u0131 \u00f6rnekleri model alm\u0131\u015f\u0131z. Ama bizim modelimizde aksayan y\u00f6nler var. Mesela arazi spek\u00fclasyonu yap\u0131l\u0131yor. Baz\u0131 sanayicilerimiz yat\u0131r\u0131m i\u00e7in arsa beklerken baz\u0131lar\u0131 da o arsan\u0131n \u00fczerinde kulu\u00e7kaya yatm\u0131\u015f. Bunlara elbette izin vermeyiz. \u00d6n\u00fcm\u00fczdeki d\u00f6nemde sanayi b\u00f6lgelerindeki arsalar\u0131n sat\u0131\u015f\u0131ndan ziyade uzun s\u00fcreli kiralama y\u00f6ntemi getirilmeli\u201d diyerek, yat\u0131r\u0131m d\u00f6neminde OSB\u2019lerde topra\u011fa ba\u011flanan paran\u0131n, \u00fcretim altyap\u0131s\u0131na y\u00f6neltilmesi talebini ortaya koyuyor.
\nT\u00fcrkiye\u2019de ilkinin temeli 1962 y\u0131l\u0131nda Bursa\u2019da at\u0131lan OSB\u2019lerin say\u0131lar\u0131 bug\u00fcn 261\u2019e ula\u015fm\u0131\u015f durumda ve bunlar\u0131n 113\u2019\u00fc kurulma a\u015famas\u0131nda. OSB\u2019lerden kurulu\u015fu tamamlanm\u0131\u015f 148\u2019inde yakla\u015f\u0131k 50 bin d\u00f6n\u00fcm alandaki 42 bin 700 parselden 32 bin 777\u2019si y\u00fczde 76\u2019s\u0131 dolu olarak \u00fczerlerinde 50 bin fabrika bulunuyor. Kurulmakta olan OSB\u2019lere ise kurulu olanlar\u0131n yakla\u015f\u0131k yar\u0131s\u0131 b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcnde 20 bin d\u00f6n\u00fcm alan tahsis edilmi\u015f durumda. Bunlar\u0131n
\nbir b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde arsa tahsisleri ve fabrika kurulu\u015flar\u0131 ba\u015flam\u0131\u015f iken, bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde ise \u00f6nemli bo\u015f alanlar bulunuyor.
\nBakan Erg\u00fcn\u2019\u00fcn a\u00e7\u0131klamas\u0131na uygun yeni bir yasa \u00e7\u0131kar\u0131l\u0131p, OSB arazilerinde m\u00fclkiyet yerine uzun vadeli kiralama hayata ge\u00e7irilebilirse, kurulmakta olan OSB\u2019lerde sat\u0131\u015f i\u015flemleri yerine kiralama y\u00f6ntemi uygulamaya ge\u00e7ebilir. Kurulu OSB\u2019lerdeki y\u00fczde 14\u2019l\u00fck bo\u015f parseller ve bu OSB\u2019lerden ayr\u0131lanlar\u0131n arazilerini de
\nkamu sat\u0131n alarak yine uzun vadeli kiralama sistemine dahil edebilir.
\nBu \u015fekilde hem kamu s\u00fcrekli bir kira geliri elde ederken, yat\u0131r\u0131mc\u0131lar da yat\u0131r\u0131mlar\u0131 i\u00e7inde \u00f6nemli pay tutan arsa pay\u0131n\u0131 \u00fcretim yat\u0131r\u0131mlar\u0131na katarak, daha ba\u015flang\u0131\u00e7ta daha iyi \u00fcretim ve rekabet imkan\u0131 elde edebilirler.
\nOSB\u2019lerde uzun vadeli kiralama sistemine ge\u00e7ilirken, fabrika binalar\u0131n\u0131n in\u015fas\u0131 ve anahtar teslim kiralanacak mekanlar \u00fcretilmesi konusunda TOK\u0130\u2019de devreye sokulabilir. TOK\u0130, belirlenen parselde yat\u0131r\u0131mc\u0131lara iste\u011fe uygun, kiralanabilecek fabrikalar\u0131n \u00fcretimlerini yapabilir. Bu geli\u015fme yasal olarak sa\u011flanabilir bug\u00fcn OSB\u2019lerdeki en \u00f6nemli sorunlardan biri olan Bakan Erg\u00fcn\u2019\u00fcn de belirtti\u011fi baz\u0131 ki\u015filerin arsa tahsis ettirip, y\u00fcksek rant elde etmek i\u00e7in \u00fczerinde oturup, sat\u0131\u015f i\u00e7in beklemeleri \u00f6rneklerine de son verilmi\u015f olur.
\nT\u00fcrkiye\u2019de kurulmakta olan OSB\u2019lerde b\u00f6lgelere g\u00f6re fiyatlar de\u011fi\u015fmektedir. Ortalama metrekare fiyatlar\u0131 5-15 lira aras\u0131nda de\u011fi\u015firken, gerice y\u00f6relerde metrekare fiyatlar\u0131 1-1.5 liraya kadar d\u00fc\u015ferken, baz\u0131 kurulmakta olan yeni g\u00f6zde OSB\u2019ler ve kurulu OSB\u2019lerin baz\u0131lar\u0131ndaki bo\u015f parsellerde metrekare fiyatlar\u0131 500-1000 liraya
\nkadar y\u00fckseliyor. Bu nedenle de OSB\u2019lerde \u201cM\u00fclkiyet devri\u201d yerine, \u201cUzun vadeli kira\u201d sistemine ge\u00e7ilmesi, spek\u00fclasyonlar\u0131 \u00f6nleyen, yat\u0131r\u0131mc\u0131n\u0131n paras\u0131n\u0131 \u201cTopra\u011fa de\u011fil, \u00fcretim i\u00e7in yat\u0131r\u0131ma\u201d harcamas\u0131n\u0131 sa\u011flayan bir sonu\u00e7 do\u011furaca\u011f\u0131 i\u00e7in \u00e7ok do\u011fru bir ad\u0131m olacakt\u0131r. Tabii OSB\u2019ler kurulurken bunun yan\u0131 s\u0131ra ihtisas OSB\u2019leri olu\u015fturularak kurulu\u015flar aras\u0131nda sinerji yarat\u0131lmas\u0131 ba\u015fta olmak \u00fczere, at\u0131labilecek bir\u00e7ok ad\u0131m daha s\u00f6z konusudur\u2026<\/p>