AB Komisyonunun 27 Avrupa \u00fclkesine u\u00e7u\u015f yapan uluslar aras\u0131 havayolu \u015firketlerine bu y\u0131lba\u015f\u0131ndan ba\u015flayarak tek tarafl\u0131 karbon vergisi uygulamas\u0131 ba\u015flatmas\u0131, hem uluslararas\u0131 tepkilere, hem de bumerang etkisiyle Avrupal\u0131 u\u00e7ak \u00fcreticilerini ve havayolu \u015firketlerini vurmaya ba\u015flad\u0131. Bunun sonucunda karar\u0131n ertelenmesi ve uluslar aras\u0131 uzla\u015fmayla ortak karara zemin haz\u0131rlanmas\u0131 isteniyor.
\nAvrupa Birli\u011finin 27 \u00fclkesine inip kalkan u\u00e7aklardan bu y\u0131l ba\u015f\u0131ndan ba\u015flayarak karbon sal\u0131n\u0131m\u0131 vergisi al\u0131nmas\u0131 karar\u0131n\u0131\u00a0 AB Komisyonu a\u00e7\u0131klad\u0131.\u00a0 U\u00e7ak \u015firketlerine Avrupa hava meydanlar\u0131na u\u00e7u\u015fta karbon vergisi uygulamas\u0131 ba\u015flatma karar\u0131 “K\u00fcresel k\u00f6yde bumerang etkisi” yaparak kaos yarat\u0131p, \u00f6nemli bir sorun halini ald\u0131.
\nKomisyon bu karar\u0131 al\u0131rken u\u00e7ak \u015firketlerinin u\u00e7u\u015flar\u0131nda toplam karbon sal\u0131n\u0131m\u0131n\u0131n yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 33’\u00fcne neden olduklar\u0131n\u0131 belirterek, bu sal\u0131n\u0131mda y\u00fczde 5 oran\u0131nda bir azalmay\u0131 ama\u00e7l\u0131yordu. Ancak, karar\u0131n duyulmas\u0131yla ba\u015flayan tepkiler giderek artt\u0131 ve son olarak Avrupal\u0131 9 havayolu \u015firketi de karar\u0131n yeniden g\u00f6zden ge\u00e7irilmesi talebinde bulunarak, Avrupal\u0131 liderlere bir mektup g\u00f6nderdiler.
\nBu kararla ilgili tepkiler, karar\u0131n tam bir bumerang etkisiyle Avrupal\u0131 u\u00e7ak \u00fcreticisi ve havayolu \u015firketlerini de olumsuz etkiledi\u011fini g\u00f6steriyor. ABD, Kanada, Avustralya, Hindistan ve \u00c7in karara kar\u015f\u0131 uluslar aras\u0131 hukuk alan\u0131nda giri\u015fimde bulunacaklar\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klad\u0131lar. \u00c7in, Airbus taraf\u0131ndan \u00fcretillen ve sat\u0131n almas\u0131 \u00f6n anla\u015fmas\u0131 yap\u0131lm\u0131\u015f olan 12 milyar dolarl\u0131k 45 yolcu u\u00e7a\u011f\u0131 al\u0131m\u0131n\u0131 ask\u0131ya ald\u0131. Airbus Ceo’su Thomas Enders, bu karar sonras\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamada,”Karbon vergisi \u00f6nlemi Airbus’ta binden fazla ki\u015finin i\u015fini tehdit ediyor. Ayr\u0131ca arz zincirinde \u00e7al\u0131\u015fan tedarik\u00e7ilerimizdeki bin \u00e7al\u0131\u015fan\u0131n durumunun tehlikeye girmesine de yol a\u00e7\u0131yor” diyerek karar\u0131n kendileri i\u00e7in yaratt\u0131\u011f\u0131 olumsuzlu\u011fu ortaya koydu.
\nLufthansa y\u00f6neticileri AB Komisyonunun karar\u0131n\u0131n kendi firmalar\u0131na y\u0131ll\u0131k 130 milyon euroluk y\u00fck getirece\u011fini, bu y\u00fck\u00fc yolculara yans\u0131tmak zorunda kalabileceklerinin sinyalini verdi. \u00c7in H\u00fck\u00fcmeti, \u00c7in havayolu \u015firketlerinin bu vergiyi \u00f6demelerini yasaklad\u0131. \u00c7in Havac\u0131l\u0131k idaresi \u015fefi Li\u00a0 Jiaxiang, verginin bu y\u0131l \u00c7in Havayolu \u015firketlerine 127 milyon dolar y\u00fck getirece\u011fini, 2020’de bu y\u00fck\u00fcn y\u0131ll\u0131k 430 milyon dolara, 2030’da y\u0131ll\u0131k 2.8 milyar liraya y\u00fckselece\u011fi hesab\u0131n\u0131 dile getirerek, olumsuzlu\u011fun boyutunu\u00a0 ortaya koydu.
\nTHY y\u00f6netim kurulu ba\u015fkan\u0131 Hamdi Top\u00e7u, AB Komisyonunun karar\u0131n\u0131 g\u00f6zden ge\u00e7irerek, ertelemesini istedi. “Aksi halde di\u011fer \u00fclkelerin m\u00fctekabiliyet uygulamalar\u0131yla, ula\u015f\u0131m\u0131n \u00f6n\u00fcnde maliyetler a\u00e7\u0131s\u0131ndan yeni bariyerler olu\u015faca\u011f\u0131n\u0131” s\u00f6yledi. Bu nedenle erteme karar\u0131 al\u0131nmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndan, d\u00fcnyan\u0131n ilgili kurulu\u015flar\u0131n\u0131n bir araya gelerek ortak bir d\u00fczenleme \u00fczerinde uzla\u015fmalar\u0131n\u0131n do\u011fru olaca\u011f\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klad\u0131.
\nB\u00fct\u00fcn bu geli\u015fmeler bize bir yandan AB Komisyonunun ald\u0131\u011f\u0131 karar\u0131n Avrupal\u0131 \u015firketlere d\u00f6n\u00fck bir bumerang etkisi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bir yandan da “global k\u00f6y halini alan d\u00fcnyam\u0131zda” hi\u00e7bir \u00fclke yada kurulu\u015fun, sonu\u00e7lar\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmeden tek y\u00f6nl\u00fc karar alamayaca\u011f\u0131n\u0131, kararlar\u0131n\u0131n kendileri i\u00e7in de bumerang etkisi yaratabilece\u011fini ortaya koyuyor\u2026
\nBu geli\u015fmenin d\u00fcnyada yeni karar alma s\u00fcrecinde “empati”nin \u00f6neminin artaca\u011f\u0131n\u0131 ve buna ba\u011fl\u0131c yeni bir d\u00f6nem ba\u015flayaca\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6steriyor.<\/p>