Bir aksilik olmad\u0131k\u00e7a ve hava ko\u015fullar\u0131 izin verdi\u011fi s\u00fcrece her \u00c7ar\u015famba Sar\u0131yer pazar\u0131na giderim. Bir yandan taze sebze, meyve, peynir, zeytin, hatta bazen giyecek bir \u015feyler al\u0131r\u0131m, bir yandan da fiyatlar\u0131, al\u0131c\u0131lar\u0131n tepkilerini, sat\u0131c\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131 tepkilerini incelerim. Esnafla konu\u015furum, i\u015flerinin gidi\u015f hakk\u0131nda bilgi al\u0131r\u0131m. Onlar bana alt\u0131n\u0131n veya dolar\u0131n ne olaca\u011f\u0131n\u0131 sorarlar ben de onlara maliyetlerinde bir art\u0131\u015f olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, e\u011fer de\u011fi\u015fmi\u015fse fiyatlar\u0131n ge\u00e7en haftaya g\u00f6re neden de\u011fi\u015fti\u011fini sorar\u0131m. Hem mal hem de bilgi al\u0131\u015f veri\u015fi yapar\u0131m. Kafamdaki teorik yap\u0131da bunlar\u0131 yerlerine oturturum. Ekonominin temeli olan arz ve talep ili\u015fkisini zihnimde her bir \u00fcr\u00fcn i\u00e7in \u015fekillendiririm. Bir\u00e7ok tan\u0131d\u0131\u011f\u0131mla pazarda kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r\u0131m, beni tan\u0131yanlarla sohbet ederim. Bu a\u00e7\u0131dan bak\u0131nca pazar al\u0131\u015f veri\u015fin yan\u0131nda bir \u00e7e\u015fit a\u00e7\u0131k hava sohbet alan\u0131 olu\u015fturur.<\/div>\n

<\/div>\n

Ge\u00e7en \u00c7ar\u015famba pazar esnaf\u0131 \u201cpazarlar kald\u0131r\u0131l\u0131yormu\u015f biliyor musunuz?\u201d diye sordu. Duymu\u015ftum ama pek de ihtimal vermiyordum asl\u0131nda. Tezg\u00e2h ba\u015f\u0131ndaki m\u00fc\u015fteriler de ayn\u0131 \u015feyi s\u00f6ylediler. Oradakilerin ortak kan\u0131s\u0131 pazarlar\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131n do\u011fru olmayaca\u011f\u0131 idi. Sar\u0131yer pazar\u0131 a\u00e7\u0131s\u0131ndan kesinlikle hakl\u0131yd\u0131lar. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu pazar evlerin, apartmanlar\u0131n bulundu\u011fu sokak aras\u0131nda de\u011fil alternatif bir cadde \u00fczerinde kuruluyor. \u00c7evresinde pek yerle\u015fim yok. O nedenle kimseye zarar vermiyor. Sar\u0131yer pazar\u0131n\u0131n bu caddeye ta\u015f\u0131nmadan \u00f6nce kuruldu\u011fu yer ana caddeye paralel sokakt\u0131. Eminim o sokakta oturanlar her \u00c7ar\u015famba cehennem azab\u0131 \u00e7ekiyordu. Evlerinin kap\u0131lar\u0131na kadar dayanan tezg\u00e2hlar, ba\u011f\u0131r\u0131\u015f, \u00e7a\u011f\u0131r\u0131\u015flar, mal getiren kamyonlar, park yeri sorunlar\u0131, koku vb gibi saymakla bitmeyecek s\u0131k\u0131nt\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131yorlard\u0131. Yeni yerde b\u00f6yle bir sorun bulunmuyor.<\/div>\n

<\/div>\n

Her \u00c7ar\u015famba Sar\u0131yer\u2019de pazar kurulaca\u011f\u0131 i\u00e7in b\u00fct\u00fcn marketler sebze ve meyve fiyatlar\u0131n\u0131 pazar fiyatlar\u0131na denk gelecek d\u00fczeye indiriyor, bunu da vitrinlerine yaz\u0131yorlar. Yani pazar\u0131n bir anlamda fiyatlar\u0131 d\u00fczenleyici bir rol \u00fcstlendi\u011fini s\u00f6yleyebilirim. Bu durum her yerde Sar\u0131yer\u2019de oldu\u011fu gibi midir bilmiyorum ama benzer etki yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 tahmin ediyorum.<\/div>\n

<\/div>\n

Pazar esnaf\u0131n\u0131 topluca vergi ka\u00e7ak\u00e7\u0131s\u0131 ilan etmek yanl\u0131\u015ft\u0131r. Onlar belediyeye \u00e7e\u015fitli resimler d\u0131\u015f\u0131nda Maliye\u2019ye de g\u00f6t\u00fcr\u00fc usulle vergilerini \u00f6d\u00fcyorlar. Bu vergiler, d\u00fckk\u00e2n sahiplerinin \u00f6dedi\u011fine g\u00f6re d\u00fc\u015f\u00fck olabilir. Bunda \u015fa\u015facak bir \u015fey yok. \u00c7\u00fcnk\u00fc pazarc\u0131 esnaf\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 sermayeden \u00e7ok eme\u011fe dayan\u0131yor. B\u00fct\u00fcn o mallar\u0131 pazara getirmek, tezg\u00e2ha yerle\u015ftirmek, karda, k\u0131\u015fta, ya\u011fmurda, \u00e7amurda ak\u015fama kadar ba\u015f\u0131nda durmak sermayeden \u00e7ok emek a\u011f\u0131rl\u0131kl\u0131 bir i\u015f. Gelir vergisinde emek sahipleri yani \u00fccretlilerin \u00f6zel indirimden yararlanmas\u0131na benzer bir durum dolayl\u0131 yoldan bu esnaf i\u00e7in de ge\u00e7erli oluyor.<\/div>\n

<\/div>\n

Belediyeler, pazar esnaf\u0131ndan tezg\u00e2h ba\u015f\u0131na semtten semte de\u011fi\u015fen kiralama bedeli al\u0131yor. Bu tezg\u00e2hlar\u0131 sat\u0131n almak da m\u00fcmk\u00fcn. Yani belediyelerin pazardan elde etti\u011fi bir gelir var. Ama bunun kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda pazar\u0131 d\u00fczenleme faaliyetini tam olarak yapam\u0131yorlar. Pazarlarda dola\u015fan zab\u0131talar daha \u00e7ok tezg\u00e2hlar\u0131n durumuna ve etiketlere bak\u0131yorlar. Semt pazarlar\u0131 New York\u2019ta, Londra\u2019da, Paris\u2019te de var. Hem de sokak aralar\u0131nda. Son derecede d\u00fczenli ve temiz. \u00c7\u00fcnk\u00fc belediyeler i\u015fi ciddi tutuyor, temizli\u011fe \u00f6nem veriyor.<\/div>\n

<\/div>\n

D\u00fczenledi\u011fim ankete kat\u0131lanlar\u0131n \u00fc\u00e7te ikisi pazarlar\u0131n yeniden d\u00fczenlenerek ya kapal\u0131 alanlara al\u0131nmas\u0131n\u0131 ya da bo\u015f a\u00e7\u0131k alanlara ta\u015f\u0131nmas\u0131 se\u00e7ene\u011fini i\u015faretledi. Ben de semt pazarlar\u0131n\u0131n d\u00fczenlenerek devam etmesinden yanay\u0131m. Ama benim tercihim kapal\u0131 alanlar de\u011fil. Sokak aralar\u0131ndaki pazarlar\u0131n, varsa o semtte bu i\u015f i\u00e7in ayr\u0131lacak bo\u015f alanlara ta\u015f\u0131nmas\u0131 ilk se\u00e7enek olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmeli. \u00c7\u00fcnk\u00fc kapal\u0131 alan demek daha az sosyal ili\u015fki, daha y\u00fcksek kira ve dolay\u0131s\u0131yla fiyat art\u0131\u015f\u0131 demek.<\/div>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Bir aksilik olmad\u0131k\u00e7a ve hava ko\u015fullar\u0131 izin verdi\u011fi s\u00fcrece her \u00c7ar\u015famba Sar\u0131yer pazar\u0131na giderim. Bir yandan taze sebze, meyve, peynir, zeytin, hatta bazen giyecek bir…<\/p>\n","protected":false},"author":12,"featured_media":917,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-12665","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/12665","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/12"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=12665"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/12665\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/917"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=12665"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=12665"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=12665"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}