{"id":10773,"date":"2012-01-24T09:13:19","date_gmt":"2012-01-24T07:13:19","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=10773"},"modified":"2012-01-24T09:13:32","modified_gmt":"2012-01-24T07:13:32","slug":"metro-olsa-kadinlar-calisir-miydi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/metro-olsa-kadinlar-calisir-miydi\/","title":{"rendered":"Metro Olsa Kad\u0131nlar \u00c7al\u0131\u015f\u0131r m\u0131yd\u0131?"},"content":{"rendered":"<p>&#8220;Kentlerdeki kad\u0131nlar\u0131m\u0131z\u0131n i\u015fg\u00fcc\u00fcne kat\u0131lmamas\u0131nda metro eksikli\u011finin rol\u00fc vard\u0131r.&#8221;<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-493462617\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>T\u00fcrkiye\u2019nin iktisadi g\u00fcndemi inan\u0131lmaz \u00f6l\u00e7\u00fcde fakirdir. Neden \u00f6yledir? Ben g\u00fcndemdeki s\u0131\u011fl\u0131\u011f\u0131n, h\u00fck\u00fcmetimizin, T\u00fcrkiye ekonomisinin gelece\u011fine y\u00f6nelik bir iddias\u0131 ve projesi olmamas\u0131 ile yak\u0131ndan alakal\u0131 oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Sanki iddia imi\u015f gibi ortaya at\u0131lan, \u0130stanbul\u2019un imar\u0131 ile ilgili projeleri ise yaln\u0131zca h\u00fcz\u00fcn verici buluyorum. Bana \u201cpathetic\u201d geliyor. Yerli otomobil \u00fcretimi gibi baz\u0131 iddialar ise, dibi olmad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in, pek bir balon duruyor. Son g\u00fcnlerde, merkez bankas\u0131n\u0131n aleni politika hatalar\u0131n\u0131 ele\u015ftirmeyi \u201cfaiz lobisi i\u015f ba\u015f\u0131nda\u201d ad\u0131 alt\u0131nda y\u0131ld\u0131rtma giri\u015fimlerini ise pek bir \u201ccin olmadan adam \u00e7arpma\u201d numaras\u0131 olarak g\u00f6r\u00fcyorum. Bence bu numaralar olsa olsa gelece\u011fe y\u00f6nelik iddia ortaya koyma kapasitesini kaybetme tespitime delil te\u015fkil ediyor. M\u00fcsaadenizle, ben bunlar\u0131 almayay\u0131m. Gaz yap\u0131yor. Can\u0131m s\u0131k\u0131l\u0131yor. TEPAV iktisat\u00e7\u0131lar\u0131ndan Esen \u00c7a\u011flar bir s\u00fcre \u00f6nce \u201cYoksa kentlerimizdeki kad\u0131nlar metro olmad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in mi \u00e7al\u0131\u015fm\u0131yor?\u201d diye bir soru ortaya atm\u0131\u015ft\u0131. Bug\u00fcn ona tak\u0131lay\u0131m. Hem daha iktisadi, hem de daha e\u011flenceli.<\/p>\n<p>T\u00fcrkiye\u2019nin Cumhuriyet tarihi iktisadi geli\u015fme a\u00e7\u0131s\u0131ndan bir ba\u015far\u0131 \u00f6yk\u00fcs\u00fcd\u00fcr. T\u00fcrkiye, fakir bir tar\u0131m \u00fclkesinden, bir sanayi \u00fclkesi \u00e7\u0131kartm\u0131\u015ft\u0131r. Memleketimiz, d\u00fc\u015f\u00fck gelirli bir \u00fclkeden, \u00fcst orta gelir grubunda bir \u00fclkeye d\u00f6n\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr. Bundan sonra b\u00fcy\u00fcme s\u00fcrecinin iki temel engeli vard\u0131r. Bunlar da birbirleri ile alakal\u0131d\u0131r. Birincisi, e\u011fitim meselesidir. Orta ikiden terk bir n\u00fcfus ve OECD\u2019nin PISA test skorlar\u0131n\u0131n ortaya koydu\u011fu gibi ezbere dayal\u0131 bir e\u011fitimle T\u00fcrkiye sekt\u00f6rel verimlilikleri art\u0131ramaz. \u0130novasyona dayal\u0131 bir b\u00fcy\u00fcme s\u00fcrecini tetikleyemez. \u201cSekiz y\u0131ll\u0131k e\u011fitim yap\u0131yorum\u201d diyerek, Anadolu Liselerinin \u0130ngilizce Haz\u0131rl\u0131k S\u0131n\u0131flar\u0131n\u0131 kapatan bir zihniyet d\u00fcnyayla yar\u0131\u015fan bir nesil yeti\u015ftiremez. Frans\u0131zlar\u0131n bile, \u0130ngilizceyi okul \u00f6ncesinde \u00f6\u011fretmeye ba\u015flad\u0131\u011f\u0131 bir d\u00fcnyada, \u0130ngilizce \u00f6\u011fretmeyi \u00fcniversite sistemine \u00f6teleyen bir sistem ba\u015far\u0131s\u0131zl\u0131k \u00fcretmeye mahkumdur. E\u011fitim, K\u00fcrt\u00e7e filan de\u011fil, bildi\u011finiz T\u00fcrk\u00e7e ve \u0130ngilizce e\u011fitim T\u00fcrkiye\u2019nin ana derdidir. E\u011fitimsiz i\u015fg\u00fcc\u00fc, orta gelirli bir \u00fclke olarak kalmaya mahkum olmak, orta gelir tuza\u011f\u0131na yakalanmak demektir. Bu ilk noktad\u0131r ve b\u00fct\u00fcn s\u0131\u00e7ramaya \u00e7al\u0131\u015fan \u00fclkelerin ortak derdidir.<\/p>\n<p>\u0130kincisi ise, T\u00fcrkiye\u2019nin T\u00fcrkiye\u2019ye \u00f6zg\u00fc olan derdidir: Kad\u0131nlar\u0131n i\u015fg\u00fcc\u00fcne kat\u0131lma oran\u0131 y\u00fczde 25\u2019lerdedir. Bu oran son derece d\u00fc\u015f\u00fckt\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n ilk yirmi \u00fclkesi aras\u0131nda yer alan bir ba\u015fka bize benzeyen \u00fclke ile k\u0131yasland\u0131\u011f\u0131nda bile T\u00fcrkiye anla\u015f\u0131lmaz bir bi\u00e7imde geride g\u00f6r\u00fcnmektedir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n \u00e7o\u011funlukta oldu\u011fu Endonezya\u2019da kad\u0131nlar\u0131n i\u015fg\u00fcc\u00fcne kat\u0131l\u0131m\u0131 y\u00fczde 55 d\u00fczeyindedir. T\u00fcrkiye\u2019nin iki kat\u0131d\u0131r. Yok art\u0131k dedirtecek durumdad\u0131r. Endonezya\u2019y\u0131 unutsan\u0131z dahi, \u00f6rne\u011fin, M\u0131s\u0131r\u2019da da kad\u0131nlar\u0131n i\u015fg\u00fcc\u00fcne kat\u0131l\u0131m oran\u0131 bile T\u00fcrkiye\u2019nin \u00fczerindedir. D\u00fc\u015f\u00fckt\u00fcr ama T\u00fcrkiye\u2019den daha y\u00fcksektir. En az\u0131ndan Devlet Planlama Te\u015fkilat\u0131\u2019n\u0131n D\u00fcnya Bankas\u0131 ile yay\u0131mlad\u0131\u011f\u0131 rapordaki 2009 y\u0131l\u0131 rakamlar\u0131 buna i\u015faret etmektedir.<\/p>\n<p>Bu durumun e\u011fitimle ilgili bir boyutu elbette vard\u0131r. Ancak meselenin bir de k\u00fclt\u00fcrel boyutu olmal\u0131d\u0131r. Olmasayd\u0131. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n \u00e7o\u011funlukta oldu\u011fu b\u00fct\u00fcn \u00fclkelerde kad\u0131nlar\u0131n i\u015fg\u00fcc\u00fcne kat\u0131l\u0131m oran\u0131 sistematik olarak daha d\u00fc\u015f\u00fck olmazd\u0131. Sorun \u015fudur: Neden M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n \u00e7o\u011funlukta oldu\u011fu b\u00fct\u00fcn o di\u011fer \u00fclkeler aras\u0131nda dahi T\u00fcrkiye listenin sonunda yer almaktad\u0131r? Cumhuriyet reformlar\u0131 neden T\u00fcrkiye\u2019yi bu alanda daha \u00f6ne ta\u015f\u0131mam\u0131\u015ft\u0131r? Bizim kad\u0131nlar\u0131m\u0131z neden ev d\u0131\u015f\u0131na daha az \u00e7\u0131kmaktad\u0131rlar? Cevaplar\u0131n\u0131 bulmam\u0131z gereken sorular galiba bunlard\u0131r. Ben burada \u015fehirlerimizde, bir yerden di\u011ferine rahat ve dakik seyahat edebilme imkan\u0131 veren bir metro sisteminin kolayla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir fakt\u00f6r olabilece\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fcm. Metronun yaln\u0131zca dakik seyahat imkan\u0131 nedeniyle bir \u00fclkenin verimlilik d\u00fczeyine pozitif katk\u0131 yapabilmesini de beklerim. Dolay\u0131s\u0131yla ba\u015flang\u0131\u00e7taki, soruya cevap \u015f\u00f6yle olabilir: \u201cKentlerimizdeki kad\u0131nlar\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmamas\u0131nda metro eksikli\u011finin bir rol\u00fc vard\u0131r.\u201d Ayn\u0131 bi\u00e7imde, uzun y\u0131llard\u0131r, ba\u015f\u00f6rt\u00fcs\u00fc\/t\u00fcrban\u0131n bir e\u011fitim engeli haline getirilmi\u015f olmas\u0131n\u0131n da bence bir pay\u0131 vard\u0131r. Nil\u00fcfer G\u00f6le, y\u0131llar \u00f6nce \u201cModern Mahrem\u201dde , ba\u015f\u00f6rt\u00fcs\u00fc\/t\u00fcrban\u0131n mahiyeti konusunda kafalar\u0131m\u0131zdaki kilidi a\u00e7m\u0131\u015ft\u0131. O g\u00fcnden bug\u00fcne, ba\u015f\u00f6rt\u00fcs\u00fc\/t\u00fcrban yasa\u011f\u0131n\u0131n T\u00fcrkiye\u2019ye iktisadi maliyeti ile ciddi bir ara\u015ft\u0131rma yap\u0131lmam\u0131\u015f olmas\u0131 b\u00fcy\u00fck bir eksikliktir. Daha yap\u0131lacak \u00e7ok i\u015f vard\u0131r.<\/p>\n<p>Yine de, merkez bankas\u0131n\u0131n, belirsizliklerin artt\u0131\u011f\u0131 bir d\u00f6nemde, kafa kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 faiz band\u0131ndan vazge\u00e7ip, bir an \u00f6nce tek bir politika faizi uygulamas\u0131na d\u00f6nmesinde fayda vard\u0131r. \u0130nad\u0131n memlekete faydas\u0131 yoktur. \u201cYine de d\u00f6n\u00fcyor\u201d bir nevi yani.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>&#8220;Kentlerdeki kad\u0131nlar\u0131m\u0131z\u0131n i\u015fg\u00fcc\u00fcne kat\u0131lmamas\u0131nda metro eksikli\u011finin rol\u00fc vard\u0131r.&#8221; T\u00fcrkiye\u2019nin iktisadi g\u00fcndemi inan\u0131lmaz \u00f6l\u00e7\u00fcde fakirdir. Neden \u00f6yledir? Ben g\u00fcndemdeki s\u0131\u011fl\u0131\u011f\u0131n, h\u00fck\u00fcmetimizin, T\u00fcrkiye ekonomisinin gelece\u011fine y\u00f6nelik bir&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":18,"featured_media":908,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-10773","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10773","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/18"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=10773"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10773\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/908"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=10773"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=10773"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=10773"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}