{"id":10349,"date":"2012-01-14T09:49:06","date_gmt":"2012-01-14T07:49:06","guid":{"rendered":"http:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/?p=10349"},"modified":"2012-01-14T09:49:20","modified_gmt":"2012-01-14T07:49:20","slug":"yeni-bir-kategorilestirme-cabasi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/i\/yeni-bir-kategorilestirme-cabasi\/","title":{"rendered":"Yeni Bir Kategorile\u015ftirme \u00c7abas\u0131"},"content":{"rendered":"<p>Sa\u011fda solda neredeyse futbol taraftar\u0131 a\u011fz\u0131yla &#8216;tart\u0131\u015fma&#8217; yap\u0131l\u0131yor. Ama ama\u00e7 taraf olmak de\u011fil, do\u011fruyu bulmaya \u00e7al\u0131\u015fmak.<\/p><div class=\"bilge-yaziust\" style=\"margin-top: 10px;margin-bottom: 10px;\" id=\"bilge-3298675552\"><ins class=\"adsbygoogle\"\r\n     style=\"display:block\"\r\n     data-ad-client=\"ca-pub-7495567325667578\"\r\n     data-ad-slot=\"9580705384\"\r\n     data-ad-format=\"rectangle\"\r\n     data-full-width-responsive=\"true\"><\/ins>\r\n<script>\r\n(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});\r\n<\/script><\/div>\n<p>Bu al\u0131\u015fkanl\u0131ktan daha \u00f6nce de yak\u0131nd\u0131m. \u00d6te yandan olduk\u00e7a e\u011flenceli de geliyor bana. \u2018Kategorize\u2019 etme al\u0131\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 baya\u011f\u0131 yayg\u0131n bu \u00fclkede. \u201cBa\u015fka hangi \u00fclkelerde bu kadar yayg\u0131nd\u0131r\u201d sorusunun pe\u015fine d\u00fc\u015fmek ilgin\u00e7 bir ara\u015ft\u0131rma konusu olabilir. Olmas\u0131na olur da \u00f6nemli bir \u00f6l\u00e7me sorununu g\u00f6z ard\u0131 etmemek gerekir. Hadi \u00f6l\u00e7\u00fcm i\u00e7in birtak\u0131m \u2018metreler\u2019 buldunuz diyelim, nas\u0131l uygulayacaks\u0131n\u0131z? Korkun\u00e7 bir \u00e7aba gerektiriyor.<br \/>\n\u015e\u00fck\u00fcrler olsun; yeni bir kategoriye daha sahip olduk: \u2018Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131n yapt\u0131klar\u0131n\u0131 do\u011fru bulanlar\u2019 bu tarafa, \u2018Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131n yapt\u0131klar\u0131n\u0131 yanl\u0131\u015f bulanlar\u2019 o tarafa. Ha gayret, yak\u0131nd\u0131r \u2018Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131 sevenler\u2019 kategorisinde olanlara kar\u015f\u0131l\u0131k \u2018Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131 sevmeyenler\u2019 kategorisinin de boy g\u00f6stermesi. Hani Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131 bilmesem neyse; idare merkezi binas\u0131 Ankara Ulus\u2019ta sevimsiz beton bir bina. Kabul edersiniz ki insan\u0131n b\u00f6yle bir binaya kar\u015f\u0131 sevgi duygular\u0131 i\u00e7inde olmas\u0131 i\u00e7in \u2013hadi ba\u015fka bir s\u0131fat kullanmayay\u0131m- bir miktar \u2018garip\u2019 olmas\u0131 gerekmez mi sizce? Bu durumda \u2018sevgi\u2019 \u00fczerine kurulu bir kategorile\u015ftirme bilimsel de de\u011fil. Sonu\u00e7ta \u2018Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131 sevenler\u2019 grubuna koyabilece\u011finiz hani belki bir-iki \u2018garip\u2019 taraftar \u00e7\u0131kar ama onlar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda o kategoriye koyacak kimse bulamazs\u0131n\u0131z. Demek ki \u2018metre\u2019 yanl\u0131\u015f; b\u00f6yle kategorile\u015ftirme olmaz.<br \/>\nBelki de do\u011fru metre Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131n binas\u0131 de\u011fil de Merkez Bankas\u0131\u2019nda \u00e7al\u0131\u015fan insanlard\u0131r. Olamaz m\u0131? Olabilir ama \u2018ufak\u2019 bir sorun var. Yakla\u015f\u0131k 5 bin \u00e7al\u0131\u015fandan s\u00f6z ediyoruz. 5 bin ki\u015finin t\u00fcm\u00fcne birden \u2018sevgi\u2019 duygular\u0131yla donanm\u0131\u015f olmak ya da 5 bin ki\u015finin t\u00fcm\u00fcnden nefret etmek, eh bu da olduk\u00e7a \u2018garip\u2019 olurdu. Muhtemelen bu sorunlar nedeniyle hen\u00fcz \u2018sevenler\/sevmeyenler\u2019 kategorisine gelmedik.<br \/>\nDolay\u0131s\u0131yla, \u2018yapt\u0131klar\u0131n\u0131 yanl\u0131\u015f bulanlar\/yapt\u0131klar\u0131n\u0131 do\u011fru bulanlar\u2019 ayr\u0131m\u0131na d\u00f6nmekte yarar var. D\u00f6n\u00fcnce akl\u0131ma Merkez Bankas\u0131\u2019ndayken bir ara s\u0131k kulland\u0131\u011f\u0131m \u201cPara politikas\u0131 bir miktar sanata benzer\u201d \u00f6zl\u00fc s\u00f6z\u00fc tak\u0131l\u0131yor. Uzun y\u0131llar bir yerlerde yaz\u0131l\u0131 olarak g\u00f6rmeyince bu \u00f6zl\u00fc s\u00f6z\u00fc ben buldum kuruntusuna kap\u0131lmak \u00fczereydim ki ge\u00e7enlerde yeniden g\u00f6z att\u0131\u011f\u0131m bir makalede rastlad\u0131m. Muhtemelen oradan tak\u0131lm\u0131\u015f. S\u00f6z, para politikas\u0131 kuram\u0131na katk\u0131lar\u0131 olan, ayn\u0131 zamanda uygulamada merkez bankac\u0131 olarak da \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015f bulunan Alan Blinder\u2019e aitmi\u015f. Tam olarak \u015f\u00f6yle demi\u015f: \u201cPara politikas\u0131na iki taraftan da bakm\u0131\u015f bir ki\u015fi olarak, uygulamada merkez bankac\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131n bilim oldu\u011fu kadar sanat oldu\u011funu da itiraf etmeliyim. Bu kasvetli sanat\u0131 icra ederken yine de bilimi her zaman yararl\u0131 buldum.\u201d Merakl\u0131s\u0131na not: 1997\u2019de Journal of Economic Perspectives\u2019deki makalesinde ge\u00e7iyor.<br \/>\nMesela d\u00f6viz m\u00fcdahalelerini al\u0131n. Y\u00f6netici konumunda bir merkez bankas\u0131 \u00e7al\u0131\u015fan\u0131 iseniz bir \u2018hissiyat\u0131n\u0131z\u2019 geli\u015fiyor. Bu hissiyat g\u00f6kten inmiyor elbette. Size bir dolu bilgi ak\u0131yor. D\u00f6viz m\u00fcdahalesinin zorlarsan\u0131z bilimle biraz ili\u015fkisini kurabilirsiniz. Mesela hangi ko\u015fullarda sterilize etmenin yararl\u0131 oldu\u011funu anlamak i\u00e7in iktisat kuram\u0131ndan yararlanabilirsiniz. Ama d\u00f6viz m\u00fcdahalesinin b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde \u2018sanat\u2019a girdi\u011fi de a\u00e7\u0131k. Bu m\u00fcdahaleleri tart\u0131\u015fanlar\u0131n da kendi \u2018hissiyatlar\u0131\u2019 var. Sonu\u00e7ta \u015fu ya da bu y\u00f6nde bir \u015fey s\u00f6yledi\u011finizde, \u2018iki kere iki d\u00f6rt eder\u2019 gibi de\u011fil ki; elbette tart\u0131\u015fmal\u0131 bir \u015feyler s\u00f6yl\u00fcyorsunuz. Gerek\u00e7elerinizi de belirtiyorsunuz. Kategorile\u015ftirme i\u015fini sevenlerin yerinde olsam (sevimsiz bir i\u015f; iyi ki de\u011filim) d\u00f6viz m\u00fcdahaleleri hakk\u0131nda yaz\u0131lanlar\u0131 ve s\u00f6ylenenleri dikkate alarak bir s\u0131n\u0131flama yapmazd\u0131m.<br \/>\nAma fiyat istikrar\u0131na ve finansal istikrara ili\u015fkin para politikas\u0131 uygulamas\u0131 \u00f6yle de\u011fil. Bilimsel taraf\u0131 \u00e7ok daha a\u011f\u0131r bas\u0131yor. Dolay\u0131s\u0131yla Merkez Bankas\u0131\u2019n\u0131n son uygulamalar\u0131n\u0131 bilimsel bir \u00e7er\u00e7evede ele al\u0131p de\u011ferlendirmek gerekiyor. Oysa sa\u011fda solda neredeyse futbol taraftar\u0131 a\u011fz\u0131yla \u2018tart\u0131\u015fma\u2019 yap\u0131l\u0131yor. Ama ama\u00e7 taraf olmak de\u011fil, do\u011fruyu bulmaya \u00e7al\u0131\u015fmak. O do\u011fru herkese laz\u0131m \u00e7\u00fcnk\u00fc. Bu arada daha \u00f6nce s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fim \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131n (para politikas\u0131nda yeni aray\u0131\u015flar) TEPAV internet sayfas\u0131na konuldu\u011funu da belirteyim.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Sa\u011fda solda neredeyse futbol taraftar\u0131 a\u011fz\u0131yla &#8216;tart\u0131\u015fma&#8217; yap\u0131l\u0131yor. Ama ama\u00e7 taraf olmak de\u011fil, do\u011fruyu bulmaya \u00e7al\u0131\u015fmak. Bu al\u0131\u015fkanl\u0131ktan daha \u00f6nce de yak\u0131nd\u0131m. \u00d6te yandan olduk\u00e7a&hellip;<\/p>\n","protected":false},"author":16,"featured_media":894,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-10349","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-tumyazilar"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10349","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/16"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=10349"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10349\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/894"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=10349"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=10349"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.bilgeyatirimci.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=10349"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}