Yorum Yok, Grafikler Konuşsun…

Endeks 5 haftadır her hafta düştü. Stres gittikçe arttı. Sadece bizim piyasa değil, aynı zamanda diğer borsalarda da düşüş vardı.

Aşağıdaki grafik geçen hafta küresel borsaların ve önemli endekslerin getiri durumlarını veriyor. BIST-100 ve DAX aynı oranlarda düşmüş. Aşağı yukarı her borsa yüzde 3 ile 5 arasında değer kaybetmiş. Yani FED faiz artırımı beklentisi hakim ve küresel olarak piyasalar stresli (mi yoksa öyle mi rol yapıyor).

Aşağıdaki BIST-100’ün haftalık grafiğini veriyorum. Beş hafta arka arkaya düşüş oldu ve aşağıdaki grafikte bunu görebilirsiniz.

Yukarıdaki grafikte görüldüğü üzere seçimden sonra oluşan her mum kırmızıdır. Yani Aslında açılış seviyesine göre endeks aslında seçim haftası da düşmüştür. Burdaki mum yeşil olsa bile içi dolu bir mumdur ve seçim öncesi haftaya göre yüksekte kapattığı için yeşil görünmektedir. Ama açılış seviyesine göre düşmüştür. Fakat biz bunu düşüş saymayalım ve sadece kırmızı mumları sayalım. 5 adet kırmızı mum görüyoruz. Yani endeksi bir önceki haftanın kapanışına göre, ilgili haftayı düşüşle kapatmış. Peki beş haftadır (Hatta açılış fiyatına göre 6 haftadır) düşüş olmasının ne önemi var?

1 yılda 52 hafta vardır. Dolayısıyla 10 yılda 520 hafta ve 23 yılda 23*52=1196 hafta vardır. Ben şunu merak ettim. Acaba 1196 haftalık süre içinde arka arkaya 5 veya 6 hafta düşüş olmuş mu? Olmuşsa, bu olay kaç defa ortaya çıkmış? Yani 5 veya 6 hafta arka arkaya düşüş olma olasılığını bulmaya çalışıyorum. Aşağıdaki grafik endeksin 1992’den 2015’e kadar olan 23 yılı kapsayan haftalık grafiğidir. Endeks değerinin alt kadranında  işlem miktarı ve bunun da altında çeşitli çubuklar yer almaktadır. İşlem hacminin altındaki kadranlarda kırmızı, mavi ve olsaydı yeşil çubuklar oluşacaktı. Kırmızı çubukların olduğu kadranda “HAFTALIKDUSUSSAYISI5” yazısını görüyorsunuz. Yani 5 hafta arka arkaya düşüş olduğu zaman bu çubuk ortaya çıkıyor. Eğer kırmızı çubukları sayarsanız 12 tane var (6 ahafta arka rakya düşüş olunca aslında grafikte net görülmese bile iki tabe çubuk oluşmuş ama sanki bir tane gibi görünüyor). Yani 1992’den bugüne kadar endeksin 5 hafta arka arkaya düştüğü durum 12 defa ortaya çıkmış. 1190 haftanın içinde (ilk 5 haftayı çıkarmamaız gerekir) sadece 12 defa olan bir durum. Olasılık= 12/1190=yüzde 1 seviyesindedir. Yani geçen hafta itibariyle borsamızda yüzde defada bir defa ortaya çıkan bir olasılık gerçekleşmiş.

Peki 6 hafta arka arkaya düşüş kaç defa ortaya çıkmış? Mavi çubukları sayınız.

Sadece 3 defa ortaya çıkmış. Yine oalsılığı hesaplayalım. Bu durum olasılık=3/1189=binde 2.5 veya yüzde 0.25’tir. Yani yüzde 1’in dörtte biridir.

Eğer BIST-100 endeksi bu hafta da geçen haftanın altında kapatırsa bin defada 2.5 defa ortaya çıkan bir olasılık gerçekleşmiş olacaktır. Bu olasılığn gerçekleşmemesi için borsanın bu haftayı 70.280 seviyesinin üzerinde kapatması gerekiyor.

Eğer seçim sonrası haftayı açılış olarak baz alırsak 6 hafta arka arkaya düşüş olmuş oluyor. Yani aslında geçen haftaki kapanış binde 2.5 olasılığın gerçekleştiği durum olmuş.

Yukarıdaki grafiğin en alt kadranında ise 7 hafta arka arkaya düşüş olmuş mu? Sorusunun cevabı var.  1992 ile 2015 arasında 7 hafta arka arkaya düşüş durumu yok. Dolayısıyla bu haftayı da düşüşle kapatırsak bir ilki yaşamış olacağız.

Bu aşamada bir başka soru akla geliyor. 5 veya 6 hafta arka arkaya düşüş olduktan sonra acaba endeks izleyen 6 hafta en çok yüzde kaç yükselmiş?

Hafta arka arkaya düşüş olduktan sonra izleyen 5 haftada endeks ortalama olarak %14.35 yükselmiş. Yani 12 tane olay sonrasındaki ortalama getiri %14.35 olmuş (Bazı dönemler %27 artmış, bazı dönemler %12 artmış ama ortalaması %14.25’e denk geliyor).

6 hafta arka arkaya düşüş sonrasındaki 6 haftada ise (zaten bu durum 3 defa olmuştu) ortalama getiri yüzde 13.27 olmuş.

Dolayısıyla gelecek haftadan itibaren endeks üzerinde eğer FED baskısı artar ve Rusya ile savaş konularında olumsuz bir gelişme olmazsa, izleyen 6 haftada Yani Ocak sonuna kadar olan süre içindeki her hangi bir zamanda endeks 70.280 seviyesinin yüzde 14 üzerine çıkabilir. Bu da yaklaşık olarak 80 bin seviyesine denk geliyor. Daha da kötümser olalım ve geçmişteki yükselişlerinin yarısı kadar yükelirse 75.200 civarına kadar yükselmesi gerekiyor.

Peki 5 hafta arka arkaya düşüş sonralarında hiç düşüş olmamış mı? Elbette ki olmuş. İzleyen 5 haftada gördüğü en düşük seviyeleri baz alırsak, 5 haftalık düşüşün ardından ortalama olaark yüzde 3.79 daha düşüş yaptığı durumlar olmuş. Yani endeks 70.280 kapatmışsa ortalama olarak hala 66-68 bin aralığını görebilir.

İşte tüm bu analizleri yaptıktan sonra üzerine eklememeiz gereken önemli bir bilgi var. 5 hafta arka arkaya düşüşler ne zaman ortaya çıkmış. Bu 12 tane düşüşün 1 tanesi 1992’de olmuş ve Körfez savaşının etkili olduğunu görüyoruz. Diğeri 1995’in Ocak ayında gerçekleşmiş (Dikkat 1994 krizinde bile 5 hafta arka arkaya düşüş yok). İki tane 5 haftalık düşüş Şubat 2002’de gerçekleşmiş (2001 krizinde de 5 hafta arka arkaya düşüş yok).  4 tanesi 2008 krizinde gerçekleşmiş ki, yüz yılın  krizi dediğimiz krizdi. 1 Tanesi 2013 yılının şubat ayında gerçekleşmiş. Moodys’ten not artırımı beklerken gecikmiş ve gelmemişti. Diğeri Ekim 2014’de gerçekleşmişti. En sonucusu da geçen hafta itibariyle gerçekleşti. Şimdi sizlere o dönemlerin grafiğini vereceğim. 5 hafatlık düşüş sonrası endeksin hareketlerine bakınız.

Bu grafik 2013-2014 ve 2015 (son durum) 5 haftalık düşüşleri gösteriyor. Aşağıdaki grafik ise 2008 yılındaki ardı ardına 5 haftalık düşüş dönemlerini gösteriyor.

Aşağıdaki grafik ise 2002 yılını gösteriyor.

Aşağıdaki grafik ise 1995 yılındaki durumu gösteriyor.

Sonuç olarak şunu söyleyebilirim. Eğer bir savaş çıkmazsa veya Rusya da bizim uçağımızı düşürmezse, FED kararı sonrasında daha fazla düşüş için sebep kalmayacak. Yukarıdaki analize göre hala 66-68 bin aralığı var diyerek satmak isterseniz satabilirsiniz. Benim yorum vermeme gerek var mı? İsteyen alsın, isteyen satsın. Ben istatistikleri sundum.

Herkese Bol kazançlı bir hafta olması dileğiyle…