Yalan söylemek kötü bir şeydir. Daha kötüsü insanın kendi kendine yalan söylemesidir. Daha da kötüsü insanın kendi söylediği yalana kendisini inandırmasıdır.
Sovyet sisteminin yıkılışından sonra ve özellikle de 2000’lerin başından itibaren kapitalist sistem kendi kendine yalan söylemeye ve bu yalanlara inanmaya başladı. Oysa benzer yalanları Sovyet sisteminin uydurduğu ve kendisini inandırdığı söylenirdi hep. Denirdi ki aslında Rusya’nın ya da Polonya’nın GSYH’sı o kadar yüksek değil ama bunlar bir takım hayali hesaplamalarla sayıları şişirip kendilerini refah içinde göstermeye çalışıyorlar. Sonra Sovyet sistemi çöktü ve sayıların gerçekleri yansıtmadığı, aslında o sayıların söylediği bir refah düzeyinin o toplumlarda olmadığı anlaşıldı.
1990’lardan itibaren kapitalizm tek başına kaldı. 2000’lerden itibaren de kapitalist sistemi yönetenler bu yalnızlığı daha fazla hissetmeye ve denetim dışı kaldıklarını düşünmeye başladılar. Elbette ki denetimi yapan sosyalist ekonominin yetkilileri değildi. Ama halkın denetimi daha çok sistemler arası karşılaştırmalar yoluyla olurdu. Sovyet sisteminin çöküşüyle birlikte karşılaştırmalar hep aynı sistem içindeki ekonomiler arasında yapılır hale geldi.
2000’ler, kapitalizmin, sanayi devrimi sırasındaki vahşi doğasına geri dönüş dönemidir. Bu dönüşü haklı gösterebilmek için sistemin daha hızlı ve adil büyüdüğünü pazarlamak gerekiyordu. Dünyanın GSYH’sı 1990’da 22, 2000’de 32 trilyon dolar iken 2012’de 72 trilyon dolar oluyor. Ne oldu da son 12 yılda dünya GSYH’sı yüzde 125 arttı? Türkiye’nin GSYH’sı 1990 yılında 202 milyar dolar, 2000 yılında 266 milyar dolar iken 2012 yılında 818 milyar dolara çıkıyor. 1990’dan 2000 yılına kadar yüzde 32 büyüyen GSYH ne oldu da 2000’den 2012’ye kadar yüzde 207 arttı?
Ülkelerin GSYH’ları kendi paraları cinsinden ve cari fiyatlar, yani o yıl piyasada geçerli olan fiyatlar, üzerinden hesaplanır. Dolayısıyla içinde enflasyon taşır. Doğrusu, bulunan bu GSYH değerini enflasyondan arındırarak, yani deflate ederek, hesaplamayı yeniden yapmaktır. Oysa bu böyle yapılmak yerine cari fiyatlarla bulunan GSYH, yıllık ortalama dolar kuruna bölünerek dolar cinsinden GSYH hesaplanıyor. Bu durumda dolar cinsinden açıklanan GSYH, enflasyon kadar şişirilmiş oluyor.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.