Onuncu Kalkınma Planı’na göre, 2014-2018 yılları arasında uygulanacak politikalar sonucunda reel Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın (GSYH) yıllık ortalama yüzde 5,5 oranında artması öngörülüyor.
TBMM BaÅŸkanlığı’na sunulan Onuncu Kalkınma Planı’na (2014-2018) göre, ilgili dönemde ülke insanının refah seviyesini artırma ve geliÅŸmiÅŸ ülkelerle arasındaki farkı azaltma hedefi çerçevesinde, Türkiye’nin büyüme performansının daha ileri seviyelere taşınması ve yenilikçi bir üretim yapısıyla tahkim edilmesi amaçlanıyor.
Ar-Ge, patent ve ileri teknoloji sektörlerine iliÅŸkin göstergelerin, bilgiye dayalı üretimdeTürkiye’nin rekabet gücünün istenen düzeyde olmadığı, imalat sanayinde özellikle büyük ve küçük iÅŸletmelerin verimlilikleri arasındaki ciddi farkların devam ettiÄŸi ve üretim faaliyetinin yoÄŸunluÄŸunun Türkiye genelinde farklılaÅŸtığı, bazı bölgelerin üretime katkısının sınırlı düzeyde kaldığı ortaya konan kalkınma planında, hedeflenen atılımın gerçekleÅŸtirilebilmesi için Türkiyeekonomisinin bu alanlarda da ilerlemeye ihtiyacı olduÄŸu belirtildi.
Plana göre, ülkenin büyüme performansını istikrarlı hale getirip daha üst seviyeye taşıyabilmek için bir taraftan yüksek düzeyde üretken yatırımlara, diğer taraftan da hem nüfusun daha büyük bölümünün ekonomik olarak aktif hale gelmesine hem de daha verimli biçimde üretim faaliyeti içinde yer almasına ihtiyaç var. Bu kapsamda, yurtiçi tasarrufların artırılması gerekiyor. Bu, planın temel makroekonomik hedeflerinden biri iken, artan tasarrufların üretken yatırımlara dönüşmesi de öncelikli konular arasında yer alıyor.
2023 yılında dünyanın en büyük ekonomileri arasında yer alma hedefinin, iÅŸgücü potansiyelinin ancak yarısını harekete geçirebilen bir ekonomik yapıyla baÅŸarılmasının mümkün olmadığı vurgulanan planda, “Nüfusun daha büyük bir bölümünün üretim sürecine katılması gereklidir. Bu süreçte kadınların iÅŸgücüne katılma oranında meydana gelecek artış, büyük rol oynayacaktır. Sermaye ve iÅŸgücü faktörlerinin nicelik artışının yanı sıra verimlilik düzeylerinin artması da yüksek ve istikrarlı büyüme açısından elzemdir. Ayrıca, halihazırda ciddi farklılıklar sergileyen bölgesel iÅŸgücü göstergelerinin iyileÅŸtirilmesi de büyümeye önemli katkıda bulunacaktır” denildi.
-Tarım ve hizmet alanlarında dönüşüm hedefleniyor-
Onuncu Kalkınma Planı döneminde, sanayi sektörlerinin yanı sıra tarım ve kritik hizmet alanlarında da aynı perspektifle bir dönüşümün gerçekleşmesi hedefleniyor.
Enerji sektöründe yüksek büyüme ortamının yaratacağı enerji talebinin zamanında, yeterli düzeyde, güvenli ve düşük maliyetle karşılanabilmesine odaklanılacak 10. Kalkınma Planı döneminde, ithalata bağımlılığın yüksek olduğu bu sektörde, cari açık sorunu ve arz güvenliği gözetilerek yerli ve yenilenebilir kaynaklardan azami derecede faydalanma yoluna gidileceği ifade edildi.
Tüm bunların yapılabilmesi için öngörülebilir ve istikrarlı bir makroekonomik ortam gerektiği vurgulanan planda, para ve maliye politikasının uyum içerisinde yürütülmesinin, ekonomide istikrarın korunması açısından büyük önem taşıdığı belirtildi.
Planda ÅŸu deÄŸerlendirmelere yer verildi:
“Bu baÄŸlamda para politikası, fiyat istikrarını saÄŸlama ve koruma amacı çerçevesinde yürütülecektir. Maliye politikası ise mali kazanımları koruyarak istikrarlı yüksek büyümeortamının tesis edilmesine destek olacak biçimde uygulanacaktır. Yatırım ve teÅŸvik politikaları üretken bir ekonomik yapıyı destekleyecek mahiyette yürütülecektir. Mali piyasaların geliÅŸtirilmesi suretiyle de yabancı sermayenin ülkeye çekilmesi ve ekonominin ihtiyaç duyduÄŸu finansal kaynaklara uygun ÅŸartlarla eriÅŸilmesi saÄŸlanacaktır. Böylece ekonominin saÄŸlam bir makroekonomik temel üzerinde, dünya standartlarında üreten, deÄŸer zincirinin daha üst basamaklarında yer alan, daha yüksek teknolojili bir ürün desenine sahip, ithalat bağımlılığını azaltmış istikrarlı bir yapıya kavuÅŸması saÄŸlanacaktır.”
-GSYH yıllık ortalama yüzde 5,5 büyüyecek-
Onuncu Kalkınma Planı döneminde uygulanacak politikalar sonucunda reel GSYH’nın yıllık ortalama yüzde 5,5 oranında artması öngörülüyor. Plan dönemi sonunda, Türkiye’nin 2023 hedefleriyle de uyumlu olarak, cari GSYH’nın 1,3 trilyon dolara, kiÅŸi başına gelirin ise 16 bin dolara ulaÅŸması hedefleniyor.
2023 ihracat hedeflerinin gerçekleÅŸtirilmesi açısından güçlü bir imalat sanayine ihtiyaç duyulacağına dikkat çekilen plana göre, ilgili dönemde sanayinin geliÅŸtirilmesine ve rekabet gücünün artırılmasına yönelik atılacak adımlarla sanayi sektörünün yüzde 6,4 oranındabüyümesi ve GSYH içerisindeki payının bir miktar artması öngörülüyor. Tarım sektörünün yıllık ortalama yüzde 3,1 oranında büyümesi ve GSYH içerisindeki payının plan dönemi sonunda yüzde 6,8’e gerilemesi, hizmetler sektörünün ise GSYH’ye paralel bir eÄŸilim sergilemesi bekleniyor.
-4 milyon yeni istihdam-
Plan döneminde ayrıca yıllık ortalama yüzde 2,9 oranında istihdam artışıyla toplamda 4 milyon yeni iş yaratılması öngörülüyor. Gelişmeler doğrultusunda, işsizlik oranı tedrici bir düşüşle 2013 yılı için beklenen yüzde 9,2 seviyesinden, plan dönemi sonunda yüzde 7,2 seviyesine indirilecek. Bu dönemde ortalama işsizlik oranı ise yüzde 8,2 olacak.
Plandaki büyüme ve istihdam gelişmeleri ile hedefleri şöyle:
| 2006 | 2012 | 2013 | 2018 | 2014-2018 | |
| Temel Göstergeler | |||||
| Büyüme (%) | 6,9 | 2,2 | 4 | 5,9 | 5,5 |
| GSYH (1998 Fiyatlarıyla, Milyar TL) | 96,7 | 117,8 | 122,4 | 159,7 | 5,5 |
| GSYHÂ (Cari, Milyar TL) | 758,4 | 1.416,8 | 1.556,7 | 2.535,2 | 10,2 |
| GSYHÂ (Cari, Milyar Dolar) | 526,4 | 786,3 | 850,5 | 1.285,5 | 8,6 |
| Nüfus (Yıl Ortası, Milyon Kişi) | 69,4 | 74,9 | 76,1 | 80,4 | 1,1 |
| Kişi Başına GSYH (Cari, Dolar) | 7.586 | 10.504 | 11.183 | 15.996 | 7,4 |
| Üretim Faktörleri Artışı (%) | |||||
| Sermaye Stoku | 7,5 | 5,6 | 5,2 | 6,3 | 5,7 |
| Ä°stihdam | 1,8 | 2,9 | 4,2 | 3 | 2,9 |
| TFV | 2,3 | -1,1 | -0,5 | 1,2 | 1,1 |
| Sektörel Katma DeÄŸer (Cari, GSYH’ya Oran, %) | |||||
| Tarım | 8,3 | 7,9 | 7,7 | 6,8 | 7,2 |
| Sanayi | 20,1 | 19,3 | 19,2 | 20,4 | 19,9 |
| Hizmetler | 59,7 | 61,9 | 61,6 | 61,9 | 61,9 |
| Dolaylı Ölçülen Mali Ara. Hiz.1 | 1,4 | 1,6 | 1,6 | 1,6 | 1,6 |
| Vergi-Sübvansiyon | 13,2 | 12,4 | 13,1 | 12,6 | 12,7 |
| İşgücü Piyasası | |||||
| İşgücüne Katılma Oranı (%) | 46,3 | 50 | 51,1 | 53,8 | 52,6 |
| İşgücü (Milyon Kişi) | 22,8 | 27,3 | 28,5 | 32,2 | 2,5 |
| Ä°stihdam (Milyon KiÅŸi) | 20,4 | 24,8 | 25,9 | 29,9 | 2,9 |
| İstihdam Oranı (%) | 41,5 | 45,4 | 46,4 | 49,9 | 48,2 |
| İşsizlik Oranı (%) | 10,2 | 9,2 | 9,2 | 7,2 | 8,2 |
AA