Merkez Bankası, Şubat ayında gıda enflasyonunda düşüş kaydedilirken, enerji fiyatlarının uluslararası petrol fiyat gelişmelerinin yansımalarıyla yükseldiğini, temel enflasyon göstergeleri beklendiği şekilde aşağı yönlü bir seyir izlerken hizmet fiyatlarının ılımlı seyrini koruduğunu bildirdi.
Merkez Bankası’nın Åžubat ayına iliÅŸkin ”Fiyat GeliÅŸmeleri” deÄŸerlendirmesinde, Åžubat ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,56 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 10,43’e gerilediÄŸi hatırlatıldı.
Bu dönemde, Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti’nde ifade edildiÄŸi gibi gıda enflasyonunda düşüş kaydedilirken, enerji fiyatlarının uluslararası petrol fiyat geliÅŸmelerinin yansımalarıyla yükseldiÄŸi, temel enflasyon göstergeleri beklendiÄŸi ÅŸekilde aÅŸağı yönlü bir seyir izlerken hizmet fiyatlarının ılımlı seyrini koruduÄŸu belirtildi.
Åžubat döneminde enerji, iÅŸlenmemiÅŸ gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranının yüzde 8,47’ye, bu endeksten iÅŸlenmiÅŸ gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranının ise yüzde 8,12’ye gerilediÄŸi kaydedildi.
Hizmet fiyatlarının Şubat ayında yüzde 0,32 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun sınırlı bir oranda azalarak yüzde 6,27 olduğu belirtildi.
Lokanta ve otellerle kira kalemlerinin yıllık enflasyonunda Ekim ayından itibaren belirgin bir değişim gözlenmezken, haberleşme hizmetleri grubunda enflasyonun aynı dönemde yaklaşık 4 puan gerilediği ifade edildi.
Åžubat ayında ulaÅŸtırma hizmetlerinin yıllık artış oranında da bir yavaÅŸlama görüldüğü, bu dönemde yemek ve ulaÅŸtırma hariç hizmet grubunda yıllık enflasyon yüzde 4,87’ye gerilerken, mevsimsellikten arındırılmış fiyatlarla yayılım endeksinin, hizmet fiyatlarının ana eÄŸiliminde ılımlı görünümün sürdüğüne iÅŸaret ettiÄŸi vurgulandı.
-Sezon indirimleri düşük kaldı-
Merkez Bankası deÄŸerlendirmesinde temel mal grubunda yıllık enflasyonun 0,55 puan azalarak yüzde 10,15’e gerilediÄŸi belirtilerek, şöyle denildi:
”Bu dönemde yıllık enflasyon dayanıklı tüketim malları grubunda gerilerken, diÄŸer temel mal kalemlerinde yükselmiÅŸtir. Aylık fiyat geliÅŸmelerine bakıldığında ise dayanıklı tüketim malları fiyatlarının Åžubat ayında sabit seyrettiÄŸi görülmektedir. Beyaz eÅŸya fiyatlarındaki yüzde 2,34 oranındaki artışa karşın, baÅŸta otomobil olmak üzere diÄŸer dayanıklı tüketim malları fiyatları bu dönemde ılımlı bir seyir izlemiÅŸtir. Öte yandan, yıllık enflasyonun iki aylık gerilemenin ardından Åžubat ayında yükseldiÄŸi giyim grubunda, Aralık-Åžubat dönemini kapsayan sezon indirimlerinin bu yıl geçmiÅŸ yıllara kıyasla daha düşük bir oranda gerçekleÅŸtiÄŸi görülmektedir.”
-LPG fiyatları belirleyici oldu-
Uluslararası petrol fiyatlarındaki gelişmelerin olumsuz yansımalarının Şubat ayında da sürdüğü ve enerji fiyatlarının yüzde 0,78 oranında yükseldiği ifade edildi. Bu yükselişe en büyük katkının temelde akaryakıt ve katı yakıtlar gruplarından geldiğine, özellikle yüksek bir oranda artan LPG fiyatlarının, akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin temel belirleyicisi olduğuna işaret edildi.
Bu dönemde tüp gaz fiyatlarında da artış gözlendiği, sonuçta da enerji grubu yıllık enflasyonunun düşük bazın da etkisiyle yaklaşık 1 puan artarak, yüzde 12,60 seviyesine yükseldiği belirtildi.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 0,50 puan azalarak yüzde 11,17’ye gerilediÄŸi, mevsimsel etkilerden arındırılmış iÅŸlenmemiÅŸ gıda fiyatlarında ise Åžubat ayında düşük oranlı bir artış kaydedildiÄŸi bildirildi.
Bu dönemde taze meyve sebze fiyatlarının geçmiş yıllar ortalamasına kıyasla daha düşük bir oranda arttığı, kırmızı et fiyatlarındaki azalışın sürdüğü, beyaz et fiyatlarında ise belirgin bir artış (yüzde 8,85) kaydedildiği ve işlenmemiş gıda grubu yıllık enflasyonunun Şubat ayı itibarıyla yüzde 13,21 seviyesine gerilediğine dikkat çekildi.
-Ekmek fiyatları belirleyici oldu-
Şubat ayında işlenmiş gıda fiyatlarının yüzde 0,77 oranında arttığı, Ocak ayının ardından Şubat ayında da belirgin bir yükseliş (yüzde 2,38) kaydeden ekmek fiyatlarının bu gelişmede temel belirleyici olduğuna işaret edildi.
Bu dönemde katı-sıvı yağ fiyatlarındaki artışlar devam ederken, süt fiyatlarındaki gerilemeye paralel olarak peynir ve diğer süt ürünleri fiyatlarında azalış kaydedildiği bildirildi. Bu gelişmeler sonucunda işlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonunun sınırlı da olsa gerileyerek yüzde 9,49 olduğu belirtildi.
-ÃœFE-
Şubat ayında üretici fiyatlarının yüzde 0,09 oranında gerilediği ve yıllık enflasyonun yaklaşık 2 puan azalarak yüzde 9,15 olduğu ifade edilen değerlendirmede şunlar kaydedildi:
”Tarım fiyatları iÅŸlenmemiÅŸ gıda fiyatlarına da yansıyan bir ÅŸekilde ılımlı bir artış kaydederken, canlı hayvan ve hayvansal ürünler grubu fiyatları gerilemiÅŸtir. DiÄŸer taraftan, imalat sanayine girdi oluÅŸturan tarım ürünlerinden ayçiçeÄŸi fiyatlarındaki yükseliÅŸ sürerken, bu dönemde buÄŸday fiyatlarında yüzde 0,43 oranında artış gözlenmiÅŸtir. Pamuk fiyatları ise bir yıllık gerilemenin ardından yüzde 2,45 oranında artmıştır.
Ä°malat sanayi fiyatları bu dönemde deÄŸiÅŸmemiÅŸ ve yıllık enflasyon 2,54 puan azalışla yüzde 9,54’e gerilemiÅŸtir. Uluslararası piyasalarda metal ve petrol fiyatlarında gözlenen artışa raÄŸmen, Türk lirasındaki deÄŸerlenmenin etkisiyle petrol ürünleri ve ana metal imalatı fiyatları sırasıyla yüzde 0,33 ve 4,22 oranlarında azalmıştır. Petrol ve ana metal grupları dışlandığında ise imalat sanayi fiyatlarının bir önceki aya kıyasla yüzde 0,44 oranında arttığı ve grup yıllık enflasyonunun 1,69 puanlık azalışla yüzde 8,91 seviyesine gerilediÄŸi gözlenmiÅŸtir.”
MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, ara ve sermaye malları imalat fiyatlarının azaldığının, dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları imalat fiyatlarının ise yükseldiğinin gözlendiği, ara malları fiyatlarının ana metal ürünleri imalatı; sermaye malları fiyatlarının ise makine ve teçhizat imalatı fiyatlarındaki azalışlara bağlı olarak sırasıyla yüzde 1,01 ve 0,36 oranlarında gerilediği ifade edildi.
-En büyük katkı mobilyadan-
DeÄŸerlendirmede, dayanıklı tüketim imalat fiyatlarındaki yüzde 1,70 oranındaki artışa en büyük katkıyı mobilya grubunun saÄŸladığı, dayanıksız tüketim malları üretici fiyatlarının baÅŸta et ürünleri olmak üzere gıda imalatı fiyatlarındaki artışlarla bu dönemde yüzde 1,06 oranında arttığı kaydedilerek, ”Özet olarak, üretici fiyat geliÅŸmeleri imalat sanayi kaynaklı fiyat baskılarının son dört aylık dönemde sınırlı seyrettiÄŸine iÅŸaret etmektedir” denildi.
AA