Türkiye’nin özel emeklilik fonları açısından dünyadaki engelli ülkelerden birisi olduÄŸuna kuÅŸku yok.
Türkiye’deki bu fonların topladıkları paraların milli gelire oranı yüzde 2’ler civarında. Oysa birçok ülkede bu oran yüzde 50’yi geçiyor.
Dünya Bankası’nın Türkiye ile ilgili son raporunda bu konu tasarrufların artırılması çerçevesinde ele alınmış, irdelenmiÅŸ (*).
Sonuç, geçmişteki başarısızlıkları bir tarafa bırakıp özel emeklilik fonlarının teşvik edilmesi gereğini ortaya çıkarıyor.
ALTYAPI HAZIR
Geçmişte özel emeklilik fonları için ortaya çıkan önemli engeller bugün hafiflemiş durumda.
Enflasyon tek hanelere düşünce geleceğe yönelik hesaplar daha iyi yapılabiliyor. Kamunun geniş kapsamlı emeklilik sistemi yavaş yavaş cazip olmaktan çıkıyor. Bu tür fonların gelişmesini pek arzu etmeyen bankacılık sistemi ise yeni keşfettiği tüketici kredileri mekanizmasıyla kârlarını azamiye çıkardığı için bu tür girişimleri engellemekten vazgeçiyor.
Bunun da ötesinde, özel emeklilik fonlarının topladıkları varlıklarını yatırabilecekleri ve iyi gelir elde edebilecekleri finansal araçların sayı ve niteliğinde gelişmeler var. Geçmişte Hazine kâğıtlarına ya da mevduata kayan kaynaklar için bugün birçok farklı olanaklar kullanılabilmekte.
Dolayısıyla altyapı da 1990’lara göre çok daha farklı ve avantajlı duruma geliyor.
Ancak bu avantajı perdeleyen birkaç unsurun daha ortadan kaldırılması gerekiyor.
Bunların başında yönetim ücretlerinin yüksekliği geliyor. Dünya Bankası raporundaki verilere göre bu ücretler diğer ülkelere oranla 10-15 kat fazla.
Geçenlerde bir dostum anlattı. Özel emeklilik fonundaki parasından bir yılda elde edilen gelirinin yüzde 40’ı yönetim ücreti olarak alınmış. Mevduata koysa daha fazla getiri alınabileceÄŸinden bahsederek sistemi yerden yere vuruyordu.
Ayrıca vergi avantajı diye getirilen düzenlemeler sistemin etkin çalışmasına ve teşvikine de mani oluyor.
Sonunda parasını yatıranlardan 1/3’ü, üç yıl sonra birikimlerini çekip baÅŸka yerlerde deÄŸerlendiriyorlar. Emeklilik fonları adeta vadeli mevduat gibi çalışır bir hale geliyor.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.
Türkiye’ de emeklilik fonları hiç bir zaman ilerlemez. Ben on yıl boyunca aidat yatırdım.Onuncu yılın sonunda yatırdığım parayı geri alamadım.KeÅŸke on yıl boyunca hisse senedi alsaydım.