Ekim ayında tüketici fiyatları yüzde 1,96 oranında artarken yıllık enflasyon yüzde 7,80’ e gerilemiştir. Yıllık enflasyondaki düşüşte işlenmemiş gıda fiyatları önemli bir rol oynamıştır. Maliyet ve talep yönlü gelişmelerin etkisiyle temel enflasyon göstergeleri aşağı yönlü eğilimini sürdürürken hizmet fiyatları ılımlı seyrini korumuştur. ÖTV oranları ile elektrik ve doğalgaz tarifelerindeki artışların yıllık enflasyona son iki ayda toplam 1 ile 1,1 puan arasında katkı yaptığı tahmin edilmektedir.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon yüzde 7,87’ye gerilemiştir.
Mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları üçüncü çeyrekteki artış
eğiliminin ardından Ekim ayında gerilemiştir.
Enerji grubunda elektrik ve doğalgaz tarifeleri ile vergi düzenlemesine bağlı olarak akaryakıt fiyatlarında kaydedilen artışlar sonucunda yıllık enflasyon yüzde 15 seviyelerine yükselmiştir.
Hizmet grubunda yıllık enflasyon Ekim ayında sınırlı bir oranda yükselmiştir. Bu
yükselişte haberleşme hizmetleri fiyatlarında gözlenen artışlar belirleyici olurken, haberleşme hariç hizmet grubunda yıllık enflasyon Eylül ayının ardından Ekim ayında da azalış göstermiştir.
Enflasyonu Etkileyen Unsurlar
Yılın üçüncü çeyreğinde iktisadi faaliyet ılımlı bir seyir izlemiştir. Eylül ayı sanayi üretiminde yüksek oranlı artış gözlense de, bu artışta, Ağustos ayındaki resmi ve fiili tatil günü sayılarındaki ayrışma kaynaklı düşüşün telafisinin de etkili olduğu düşünülmektedir. Nitekim, sanayi üretim endeksinin üçüncü çeyrek ortalaması bir önceki dönem ile kıyaslandığında ılımlı bir artış görülmektedir.
Yakın dönemde açıklanan veriler son çeyrekte iktisadi faaliyetin bir önceki
çeyreğe göre daha güçlü bir artış sergileyeceğine işaret etmektedir. Ekim ayında
otomobil satışları yıllık bazda gerilemesine rağmen üçüncü çeyrek ortalamasının
üzerinde gerçekleşmiştir. İmalat sanayi firmalarının gelecek üç aya ilişkin sipariş
beklentileri hem iç hem de dış piyasa siparişleri kaynaklı artışını sürdürmüştür.
PMI verileri de benzer bir eğilime işaret etmiştir. Yatırım eğilimi Ekim ayında
uzunca bir süreden sonra artış göstermekle birlikte halen düşük seviyelerdedir.
Kurul, güven endekslerinin henüz toparlanamadığına işaret ederek yurt dışı
finansal piyasalarda yaşanan belirsizliklerin sürmesinin iktisadi faaliyeti
sınırlayabileceğini belirtmiştir.
Son dönemde açıklanan veriler, iç ve dış talep arasındaki dengelenmenin
öngörüldüğü şekilde sürdüğünü teyit etmektedir. Nitekim, kredi büyümesindeki
yavaşlama ve göreli fiyat hareketlerine bağlı olarak ithalat üçüncü çeyrekte
gerilerken, küresel büyüme görünümündeki zayıflamaya rağmen ihracat artış
eğilimini korumaktadır. Bu doğrultuda, 12 aylık birikimli cari işlemler açığı
kademeli olarak azalmaya devam etmektedir. Bununla birlikte Kurul, yılın son
çeyreğinden itibaren iç talepteki canlanmaya bağlı olarak dengelenme eğiliminin
yavaşlayabileceğine dikkat çekmiştir.
İktisadi faaliyetteki yavaşlamaya bağlı olarak yılın üçüncü çeyreğinde istihdam da ılımlı bir artış sergilemiştir. Ağustos döneminde tarım dışı istihdamdaki artışlara rağmen katılım oranının yükselmesi sonucu mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı sınırlı bir artış göstermiştir. Tarım dışı istihdam artışı inşaat ve hizmet sektörlerinden kaynaklanmıştır. Mart döneminden itibaren sınırlı düşüş eğilimi gösteren sanayi istihdamı Ağustos döneminde de gerilemeye devam etmiştir. PMI istihdam değerinde ve sanayi üretiminde son dönemde görülen artışa rağmen istihdama ilişkin diğer öncü göstergeler önümüzdeki dönemde istihdam artışının sınırlı seviyede kalabileceğine işaret etmektedir. Ayrıca, küresel ekonomiye dair belirsizlikler önümüzdeki dönemde yatırım ve istihdam artışını sınırlayabilecek bir diğer unsur olarak önemini korumaktadır.