Mahfi Eğilmez’in bugünkü yazısı
Aşağıdaki tablo Türkiye’nin küresel kriz sonrasındaki on yılda (2010 – 2017 dönemi) ödemeler dengesi gelişmelerinin birikimli sonuçlarını gösteriyor.
2008 – 2017 Dönemi / Milyar USD | |||
GSYH | 8.117,0 | ||
Cari Denge | -437,4 | ||
İhracat | 1.474,6 | ||
İthalat | -2.054,5 | ||
Mal Dengesi | -579,9 | ||
Hizmet Gelirleri | 419,9 | ||
Hizmet Giderleri | -212,6 | ||
Hizmet Dengesi | 207,3 | ||
Birincil Yatırım Kaynaklı Gelir | 54,0 | ||
Birincil Yatırım Kaynaklı Gider | -136,2 | ||
Birincil Kaynaklı Gelir Gider Dengesi | -82,2 | ||
İkincil Yatırım Kaynaklı Gelir | 17,4 | 17,4 | |
Sermaye Hesabı | -0,4 | ||
Cari Denge + Sermaye Hesabı | -437,8 | ||
Finans Hesabı | 437,8 | ||
Doğrudan Yatırım Varlık | -33,7 | ||
Doğrudan Yatırım Yükümlülük | 134,8 | ||
Doğrudan Yatırım Dengesi | 101,1 | ||
Portföy Yatırımları Varlık | -7,7 | ||
Portföy Yatırımları Yükümlülük | 141,2 | ||
Portföy Yatırımları Dengesi | 133,5 | ||
Diğer Yatırımlar Varlık | -12,0 | ||
Diğer Yatırımlar Yükümlülük | 207,1 | ||
Diğer Yatırımlar Dengesi | 195,1 | ||
Net Hata ve Noksan | 36,0 | ||
Rezervler | -27,9 |
Önce Türkiye’nin bu on yılda nasıl cari açık verdiğini ele alalım.
Türkiye, bu on yılda toplam 8.117 milyar Dolarlık GSYH yaratmış ve 437,4 milyar Dolar cari açık vermiş. Cari açığın GSYH’ye oranı yüzde 5,4 olmuş.
Mal dengesi açığı 579,9 milyar Dolara ulaşmış. Bir başka deyişle Türkiye ihracatından yaklaşık yüzde 40 daha fazla ithalat yapmış. Buna karşılık hizmet gelir gider dengesinde (turizm, navlun gibi gelir ve giderler) gelir lehine 207 milyar Dolar fazlalık yaratmış ve bu fazlalık dışticaret açığını bir miktar dengelemiş. Bu işlemler sonucunda cari açık 437,4 milyar Dolar olmuş. Yani Türkiye son on yılda dış dünyayla olan mal ve hizmet alışverişinde 437,4 milyar Dolar açık vermiş.