Mahfi EÄŸilmez’in bugünkü yazısı
Bütün hastalıkları yalnızca ilaçla tedavi etmek mümkün değil. Özellikle çağımızın en büyük derdi olan stres ve gerginliklerin yarattığı ruhsal dengesizlik hallerinde ilaç tedavisinin yanında psikolojik destek gerekiyor. Depresyona giren, anksiyete denilen ve başına kötü şeyler geleceği inancıyla endişe veya korku içine düşen ya da fobiler içinde kıvranan insanların tedavisinde ilaç tedavisinin yanında psikolojik tedaviye de başvuruluyor. Hatta bazen ilaç kullanılması yerine tümüyle psikolojik tedavi tercih ediliyor. Ne var ki insanların çoğu ilaç almadan iyileşemeyeceğini düşündüğünden ilaç, kendi kimyasal etkisinden çok psikolojik bir etki yaratarak tedaviye olumlu katkı yapabiliyor. İşte bu düşünceden hareketle ilaç yerine ilaca benzeyen ama aslında yararlı ya da zararlı hiçbir etkisi olmayan maddelerin hastalara verilmesi ve bu yolla onun kendisini iyi hissetmesi de bir yöntem olarak kullanılabiliyor. Bu tür ilaç benzeri maddelere ‘plasebo’ (halk arasında şeker hapı da deniyor), bunların yarattığı psikolojik olumlu etkiye ise ‘plasebo etkisi’ adı veriliyor. Placebo adını taşıyan bir de alternatif rock grubu var ama konumuz onlar değil.
Fed, bir süredir faiz meselesini plasebo etkisi gibi kullanıyor. Piyasalarda faizi artırıp artırmayacağı konusunu ikircikli bırakarak ne fazla balon oluşmasına ne de sistemin daralmasına yol açmamak için uğraşıyor.
Fed’in faiz artırmayacağı izlenimini alan piyasalar tıpkı gerçek ilaç aldığını sanan hastalar gibi kendini daha iyi hissediyor. Buna karşılık Fed, bu iyi hissetmenin balon yaratmasını engellemek için artırabilirmiş gibi bir imaj da yaratmaktan geri durmuyor.