Küresel işsizlik
Küresel krizle birlikte birçok şey değişti. Bunlardan birisi de istihdam sorunu. Kriz dünyanın her yanında işsizlik oranlarının yükselmesine yol açtı. Bu durumu 187 ülke için yapılan bir tablonun özeti olarak çıkardığım aşağıdaki tablodan izleyebiliriz (en yüksek işsizlik oranından en düşüğe doğru, kaynak: http://www.tradingeconomics.com/country-list/unemployment-rate):
| Ülke Sıralaması | Ülkeler | İşsizlik oranı (%) | Genç İşsizlik Oranı (%) |
| 19 | Japonya | 2,8 | 4,9 |
| 33 | Almanya | 3,9 | 6,6 |
| 35 | Çin | 4,0 | Veri yok |
| 47 | ABD | 4,5 | 9,1 |
| 50 | Ä°ngiltere | 4,7 | 11,9 |
| 53 | Hindistan | 4,9 | 12,9 |
| 60 | Rusya | 5,4 | Veri yok |
| 65 | Endonezya | 5,6 | Veri yok |
| 119 | Fransa | 10,0 | 23,6 |
| 133 | Türkiye | 13,0 | 24,0 |
| 139 | Brezilya | 13,7 | Veri yok |
| 166 | Yunanistan | 23,5 | 48,0 |
| 170 | Güney Afrika | 26,5 | 50,9 |
Milton Friedman, geçici ve yapısal işsizlik biçiminde ortaya çıkan işsizliğe ‘doğal işsizlik’ ve bunun oranına da ‘doğal işsizlik oranı’ adını veriyor. Doğal işsizlik oranı her ekonomi için kendi yapısına göre oluşmuş farklı bir oran. Bu tür hesaplamalar genellikle uzun yıllar ortalaması alınarak yapılıyor. Mesela bu oran ABD ekonomisi için yüzde 4 – 5 aralığı olarak hesaplanıyor. İspanya’da işsizlik oranı her zaman yüksekti. Buna karşılık Yunanistan, küresel kriz sonrası girdiği bunalımla birlikte bu kadar yüksek bir orana sıçramış bulunuyor. Mesela Fransa için yüzde 10’luk oran çok yüksek sayılabilecek bir orandır. Türkiye’de 2001 krizinden önce uzun yıllar ortalaması yüzde 8 dolayındaydı. 2001 krizi sonrasında hızla artan işsizlik oranı sonrasında düşürülmekle birlikte son dönemde yine ciddi bir artış içine girdi. 2005 yılından bu yana yıllık ortalama işsizlik oranı yüzde 10 oldu. Bu yeni oranın doğal işsizlik oranı haline gelmesi için ekonominin bu ortalamayla daha uzun bir zaman yaşaması gerekiyor. O nedenle son on yılda ortaya çıkan bu yeni işsizlik oranlarına ‘doğal işsizlik oranı’ yerine ‘yerleşik işsizlik oranı’ adının verilmesinin daha uygun olacağını düşünüyorum. İleride, küresel krizin etkileri tamamen atlatıldıktan sonra yeniden doğal işsizlik oranlarına dönüş söz konusu olabilir.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ. (Mahfiegilmez.Com)