DEÄ°K Türk Libya Ä°ÅŸ Konseyi BaÅŸkanı Ersin Takla, Libya yönetiminin ayaklanma sonrası akamete uÄŸrayan iÅŸlerini yeniden yürütmeleri ve iÅŸbaşı yapmaları için Türk Müteahhitlere mektup göndererek çaÄŸrı yaptığını açıklıyor. Türk müteahhitler ülkede farklı bölgelerde iÅŸ yaptıklarını, bazı bölgelerde güvenlik sorunu olmadığını, bazı bölgelerde hala güvenlik sorunu olduÄŸunu, bazı bölgelerde ÅŸantiyelerinin Nato bombardımanına maruz kaldığını, Libya’da yeni yönetimle saÄŸlıklı iliÅŸkilerin sürmesi gerektiÄŸine inandıklarını, ancak, yeniden iÅŸbaşı yapılabilmesinin 6 ay sonra olabileceÄŸine inandıklarını belirtiyorlar.
Libya’da ayaklanmalar baÅŸladığı dönemde 220 Türk müteahhidi Libya’nın farklı bölgelerinde aldıkları taahhüt iÅŸlerini yürütüyorlardı. Önce, 17 Åžubat 2011’de gösteriler baÅŸladı, bunları bazı kentlerdeki ayaklanmalar izledi. Kaddafi iktidarda kalmak için direnince baÅŸta onun doÄŸduÄŸu ÅŸehir Sirte olmak üzere Nato’nun bombalamaları gündeme geldi. Yaklaşık 100’nün bürolarının da bulunduÄŸu Libya’dan bu kargaÅŸa döneminde Türk müteahhitler birbiri ardından geri çekildi. Bazı ÅŸantiyeler bombalanırken, bazılarında yaÄŸmalama olayları yaÅŸandı. Libya’da iÅŸ yapan müteahhitler bu geliÅŸmelerden sonra, yeni Libya yönetiminin kurulmasını, hak ediÅŸlerinin ödenmesinin ne zaman yapılabileceÄŸi ve yeniden iÅŸbaşı yapıp yapamayacaklarını düşünmeye ve beklemeye baÅŸladılar.
DEÄ°K Türk-Libya Ä°ÅŸ Konseyi BaÅŸkanı Ersin Takla, “Libya devletinin iÅŸverenler kanalıyla kendilerine, yeniden iÅŸe baÅŸlayabilmek için ÅŸartları görüşmek üzere bir davet mektubu” aldıklarını DÃœNYA’ya açıklıyor. “Verilen mesaj baÅŸka, detaylı bilgi baÅŸka, çok dikkatli olmak lazım” diyerek geliÅŸmeleri deÄŸerlendirirken bir “Amma” koÅŸulunu dile getiriyor. Åžu anda Libya’da yönetimdeki yapılanmaları, yurt dışındaki paraların serbest bırakılması giriÅŸimleri olduÄŸunu belirterek, bir öncelikler listesi içersinde hareket edildiÄŸini “Bize göre yavaÅŸ gözükse de kendileri için iÅŸlerin hızlı yürüdüğünün” altını çizerek kendi deÄŸerlendirmesini, “Ben çok kötümser deÄŸilim. Bu ÅŸartlar altında daha hızlısı olmaz” cümlesiyle dile getiriyor.
Takla, verilen raporlardan 1 milyar dolar civarında yapılmış iÅŸ ve hak ediÅŸ olduÄŸunu, ama bunların 400 milyon dolarlık kısmının ödeme aÅŸamasına gelen istihkak olduÄŸunu, diÄŸer 600 milyon dolarlık bölümünün ise prosedürünün henüz ödeme aÅŸamasına gelmemiÅŸ olan iÅŸler olduÄŸunu açıklıyor. Yeni Libya yönetiminin mevcut mukaveleli iÅŸlerden öncelikleri olduÄŸunu yüzde 70’ler mertebesine gelen iÅŸlerde saÄŸlık sektörü ve hastanelere öncelik verme kararında olduklarını, bunun ardından okullar ve altyapı yatırımlarının gündeme alınması kararında olduklarını açıklıyor. Ersin Takla, Libya yönetiminin bazı projeleri güncelleme ve revize ederek uzatma kararında olacaklarını, bazı yatırımlardan da vazgeçme kararında olabileceklerini söylüyor.
Türk müteahhitlerinin de mukavelelerin güncellenerek uzatılmasından yana olduklarını, ancak yeni mukaveleler yapılırken, doğan ilave masraflar ve ilave maliyetlerin güncellemede yer almasının gerekli olduğunu öne sürdükleri de Takla tarafından belirtiliyor.
Libya’da iÅŸ yapan müteahhit dostlarımızla yaptığımız konuÅŸmalarda bölgelere baÄŸlı olarak ÅŸartların farklı olduÄŸunu, YaÄŸmalama ve bombalamanın yaÅŸanmadığı Bingazi gibi kentlerdeki projelere yeniden iÅŸbaşı yapılmasının daha kolay olabileceÄŸini, buna karşın Kaddafi’nin kenti olarak bilinen Nato tarafından bombalanan ve yaÄŸmalanan kentlerde, iÅŸe dönmenin daha uzun zaman alacağını belirtiyorlar. Ãœlkede hala güvenlik sorunu bulunduÄŸunu, birçok ÅŸantiyede zarar tespitlerinin tam yapılmadığını, yeniden iÅŸe baÅŸlamak için yapılacak sözleÅŸmelerin ve hak ediÅŸlerin ödenmesinin zaman alacağını, kendi tahminlerinin geri dönüp iÅŸe baÅŸlamanın en iyi olasılıkla 6 ay alabileceÄŸini belirtiyorlar. 2012 yılında idari harcamaların ve ülke içi ödemelerin öncelik alacağı için, dış ödemelere öncelik verilmesinin önde olamayacağını düşündüklerini, “BirleÅŸmiÅŸ Milletler para verecek” sözünün ancak, “acil bazı projelerle” ilgili olabileceÄŸine inandıklarını belirtiyorlar. Görüştüğüm müteahhitler Libya’da iÅŸlerinin düzene girmesinin ancak 2013 yılında mümkün olabileceÄŸini düşündüklerini açıklıyorlar. Ama 1970’li yıllardan bu yana Türk Müteahhitlerinin yer aldığı, zaman zaman olumsuzluklar yaÅŸanmasına karşın terk edilmeyen Libya’da önümüzdeki dönemlerde de yer alacakları için yeni yönetimle iliÅŸkilerini saÄŸlıklı yürütme kararlarının önemli olduÄŸunun altını çiziyorlar.