Merkez Bankası BaÅŸkanı Erdem Başçı “Dalgalanma düşüncesi gerceli”
Merkez Bankası BaÅŸkanı Erdem Başçı, ”Türkiye’dekurun dalgalanması o kadar çok deÄŸil. Belki de insanlar bunun daha çok dalgalandığını düşünüyor, ama görece olarak baktığınızda, bugünkü ortam içinde diÄŸer ülkelerle karşılaÅŸtırdığınızda bizde aslında çok büyük birdalgalanma yok” dedi.
Başçı, Merkez Bankası tarafından düzenlenen ve dün baÅŸlayan ”Finansal İstikrarın, EnflasyonHedeflemesine Dahil Edilmesi” konulu konferansın son oturumunda yaptığı konuÅŸmada, Merkez Bankası’nın özellikle son bir yıl içinde uyguladığı para politikası hakkında bilgi verdi.
Kredi büyümesini dengelemeye çalıştıklarını, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tedbirleri, zorunluk karşılık ve sermaye yeterlilik oranı tedbirlerinden sonra tüketici kredisi büyüme oranının yakın zamanda yüzde 10’un altına kadar indiÄŸini hatırlatan Başçı, bunun önemli bir geliÅŸme olduÄŸunu vurguladı.
Dövize de değinen Başçı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
”Çıkış olursa o zaman kurunuz düşer, giriÅŸ olursa kurunuz yükselir. Uyguladığınız politikalarla, budalgalanmaları daha da dengeleyebilirsiniz. Türkiye’de kur dalgalanmalarına bakarsanız, göreceli olarak volatiliteyi baÅŸka ülkelerle kıyasladığınızda biz bunu daha dengelemiÅŸ vaziyetteyiz. Türkiye’de kurun dalgalanması o kadar çok deÄŸil. Belki de insanlar bunun daha çok dalgalandığını düşünüyor, ama görece olarak baktığınızda, bugünkü ortam içinde diÄŸer ülkelerle karşılaÅŸtırdığınızda bizde aslında çok büyük bir dalgalanma yok. Bu, hem döviz satışı, hem de faiz koridoru vasıtasıyla gelinen bir durum… Kur ne ÅŸekilde gidiyor? GiriÅŸ olduÄŸunda kur deÄŸer kazanıyor. Biz, faiz koridorunu kesiyoruz. O zaman temel olarak kurumuz deÄŸer kaybetti. Avrupa’daki sorunlar arttıkça, TL aslında baÅŸka para birimlerine bakılırsa gayet iyi durumda. Yani tam olarak yönetemeseniz bile belli oranda kur üzerinde etki yapmak mümkün.”
“LÄ°KÄ°DÄ°TE TARAFINDA SIKIYIZ”
Erdem Başçı, enflasyon hedeflemesine de dikkati çekerek, şunları kaydetti:
”Enflasyonu hiçbir zaman hedeften ayırmamak lazım. Burada oldukça iyi gidiyoruz. Yakın zamanda vergi artışı nedeniyle birtakım ilave fiyat baskıları oldu. Kısa vadede enflasyondaki artışlar devam ediyor, ama geçici olarak yüksek olan enflasyon, diÄŸer ülkelerden öncü olacak bize… Yani diÄŸer geliÅŸmekte olan ekonomiler büyük ihtimalle enflasyon açısından önümüzdeki aylar takip edecekler. Çünkü onların para biriminin deÄŸer kaybı daha yeni baÅŸladı. Son 3 aydır bütün geliÅŸmekte olan piyasaların para biriminde bir düşüş oldu. Onlar gelecekte geçici olarak enflasyonda yükselme yaÅŸayacaklar. Biz ÅŸimdi yaşıyoruz.”
Likidite tarafında sıkı olduklarının altını çizen Başçı, ”Sisteme çok fazla likidite vermiyoruz. Böyle olursa o zaman enflasyon tarafında güvende olmamız lazım. Tabii burada beklentilerin yönetilmesi çok önemli. Birden fazla hedef, birden fazla enstrüman bazen katılımcıların kafasını karıştırmaya sebebiyet verebiliyor. Fiyat istikrarı hedefini hiçbir zaman unutmamak gerekiyor” dedi.
PARA BASMAK RÄ°SKLÄ°
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, eğer herhangi bir merkez bankası arkası olmayan parayı basarsa enflasyon, eğer finansal sektör arkasında desteği olmayan parayı basarsa kriz olduğunu belirtti.
Başçı, Merkez Bankası tarafından düzenlenen ”Finansal İstikrarın, Enflasyon Hedeflemesine Dahil Edilmesi” konulu konferansın son oturumundaki konuÅŸmasının ardından katılımcıların sorularını yanıtladı.
Erdem Başçı, geçmiÅŸte para politikasıyla ilgili tek enstrüman kullanmanın etkileri ve sermaye akışı önlemlerine iliÅŸkin bir soruya karşılık, makro ihtiyati düzenlemelerle sermaye akışı düzenlemelerinin tanımına, aradaki farkın ne olduÄŸuna bakmak gerektiÄŸini ifade ederek, Türkiye’nin bu anlamda bir tanesini kullandığını, bunun yabancı para cinsinden ailelerin borçlanmasının yasaklanması olduÄŸunu söyledi.
Başçı, şunları kaydetti:
”Bu bir makro ihtiyati araç gibi görünüyor ama aslında sermaye akışı ile ilgili olarak görülmeli. Çünkü Türk vatandaşını dünya vatandaÅŸlarına göre ayırıyor. Çünkü dünya vatandaÅŸları istediÄŸini yapabiliyor. O kadar net bir ayrım deÄŸil ama burada esas mesele uygulama. Sermaye akış kontrolleri, ya da sermaye kontrolü önlemlerini uygulayabilir misiniz? Bu çok zor. Tek enstrümana gelince birden fazla enstrüman olmasının daha iyi olduÄŸunu sanırım herkes öğrendi. Birden fazla enstrüman olmasından da hepimiz memnunuz ama cari hesabın arkasında yatan esas meselenin kur deÄŸil kredi olduÄŸunu düşünüyoruz. Önce ithal malı almak için paranız olması lazım ve bunu da dışarıdan ödünç alıyorsunuz. O zaman bakıyorsunuz mallara, yurt içi mal mı yurt dışı mal mı acaba? Önce para olmalı. Buradaki teoriyi herkes biliyor; tek bir mal olan modelde aşırı oranda cari hesap açığı olabilir. Bu krediden kaynaklanır. Onun için biz cari açık problemiyle ilgili olarak para birimi yerine daha çok krediye odaklanıyoruz.”
Başçı, ”EÄŸer herhangi bir merkez bankası arkası olmayan parayı basarsa enflasyon oluyor, eÄŸer finansal sektör arkasında desteÄŸi olmayan parayı basıyorsa kriz oluyor” dedi.
AA