Kara Pazartesi Olmadı

İsterseniz kısaca geçen haftaya bir bakalım;

Geçen hafta en çok konuşulan konulardan biri Çin oldu. Geçen hafta içinde Çin MB ve Ekonomi yönetiminin aldığı kararlarla Çin piyasalarında bir miktar normale dönüş vardı ama hala endişeler devam ediyor. Bu yüzden de gözler Çin’de olmaya devam edecektir.

IMF Başkanı Christine Lagarde, “Burada temel konu, normalleşmenin hızı olacak. Biz Fed’in de vurgulamış olduğu gibi faiz artışlarının kademeli olması ve ücret artışlarının iyileştiğine dair net kanıtlara dayanması gerektiği konusunda hemfikiriz” dedi. IMF Başkanı ABD’de yüksek faizler, Euro Bölgesi ve Japonya’daki parasal genişlemelerin dolarda yükselişe neden olabileceğini, bu durumun da gelişen ülke piyasalarında kırılganlığı artırabileceğini kaydetti.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, yaptığı açıklamada  “Gelişmekte olan piyasalar 2016 yılında birçok farklı sektörde çeşitli sayıda riskle karşı karşıya. Gelişen piyasalarda ülke, şirket ve banka reytingleri baskı altında olmaya devam edecek” dedi.  Fakat, Türkiye için herhangi bir derecelendirme kuruluşundan not düşüşü beklemiyorum. Çünkü genelde emtia ve petrol üreticileri zor zamanlar geçiriyorlar.

Geçen haftanın en önemli gelişmelerinden biri de petrol fiyatlarındaki sert düşüşlerdi. Özellikle de İran ile ABD’Nin anlaşması ve İran üzerindeki ekonomik ambargoların kaldırılmasıyla İran’ın da  ihracata başlayacağına yönelik beklentiler petroldeki düşüşü hızlandırdı.  Ama  İran’ın da ihracata başlayacağı beklentisiyle düşen petrol bu beklenti gerçekleşince 28 dolar seviyelerinde dip yapmaya çalışıyor.

Geçen hafta birçok FED üyesi konuştu ve piyasalar bundan da etkilendi. Boston Fed Başkanı Eric Rosengren yaptığı bir konuşmada Çin borsalarındaki düşüş, zayıf petrol fiyatları ve diğer faktörlerin “küresel büyümenin önemli derecede yavaşladığına dair endişeleri artırdığını” belirtti. Chicago Fed Başkanı Charles Evans da benzer şeyler söyledi;  Çin’de ve küresel emtia piyasalarındaki durumu “endişe verici” olarak tanımladı. Evans bir diğer endişesinin enflasyonun eskisi kadar iyi takip edilmediği konusunda olduğunu söylerken, Fed’in enflasyon görünümü hakkında iyi bir fikre sahip olması için bu yılın ortasına kadar zamanın geçmesi gerekebileceğini belirtti.  Atlanta Fed Başkanı Dennis Lockhart, Pazartesi günü yaptığı bir açıklamada kısmen Çin’in ABD borsasına olan etkilerinden dolayı en az Nisan ayına kadar yeni bir faiz artışı için yeterli veri olacağını tahmin etmediğini söyledi. Dallas Fed’in başkanı Robert Kaplan, yaptığı konuşmada Çin ekonomisinin soğuduğuna dair endişelerle küresel borsalardaki volatilite göz önüne alındığında faizlerin bu yıl dört kez artırılmasının garanti olmadığını belirtti. St Louis Fed Başkanı James Bullard ise , enflasyon beklentilerinin gerilemeye devam etmesi halinde ileride yapılacak faiz artırımları hakkındaki görüşlerinin değişebileceğini belirtirken, Mart ayında faiz artırım kararının verilmesi için Fed’in daha fazla veriye ihtiyacı olduğunu söyledi.

Yani Nisan ayına kadar FED’in yeni bir faiz artırımı yapmayacağına dair sinyaller olarak algılanabilir. Şu an FED üyeleri de uluslararası gelişmelerden etkileniyorlar ve her şeyin sarpa sarabileceğini biliyorlar.

Geçen  ABD Borsaları Sert Düştü, Kara Pazartesi mi olacak?
Hafta sonunda bana gelen bir mail bana bu soruyu soruyordu.  Cuma günü ABD borsa endeksleri sert düştü. İlk grafik DOW endeksini ikincisi ise S&P500 endeksini gösteriyor.

Dow endeksi %2.39, S&P500 endeksi ise %2.16 düşüş yaptı. Sizlere yazdığım günlük yorumlarda (www.bilgeyatirimci.com) dış piyasalarda yüksek dalgalanma olacağını belirtmiştim. Bu dalgalanma devam ediyor ve devam edecek. En azından 26-27 Ocak tarihlerinde FED toplantısı olana ve FED’in kısa açıklaması gelene kadar devam edebilir. ABD borsaları Cuma günü sert düştü ama bir gün öncesinde de yüzde 2’nin üzerinde artış yapmıştı. Dolayısıyla eğer bu haftaya başlarken de bir anda yine yüzde 2-3 yükseliş olursa ya da tam  tersi düşüş olursa şaşırmamak gerekir. Önemli olan nokta, dış borsalarda bu kadar sert düşüş olurken BIST-100’ün 70 bin altında kapanış yapmamış olmasıdır. Grafiklerde görüldüğü üzere hem dow endeksi hem de S&Pı500 endeksi çok önemli desteğini kırdıktan sonra çok sert düşüş yapıyorlar. Eğer bu hafta içinde ABD borsalarında günlük bazdaki dalgalanma yüzde 1’in altına düşerse ve hacim zayıflarsa diplerin oluşmaya başladığına dair önemli bir sinyal olacaktır. Bu sabah dış piyasalardaki ve dow ile S&P500 future’larındaki hareketler bizim borsamızın açılışını ve yönünü belirledi. Borsa açılmadan önce dow ve S&P500 future’ları yükselişteydi ve biz de yükselerek açıldık. Az önce bu endeksler sert düştü biz de düştük. Şimdi ise Dow ve S&P future’Ları sert yukarı harekete başladılar, bizim endeks de buna az sonra katılır.

Yukarıdkai grafik VIX endeksini (korku endeksi) gösteriyor. Ağustos ayında Çin’de problemler ve devalüasyon olduğu sırada bu endeks 50 seviyesinin üzerine çıkmış ve dow endeksi 15.500’ün altına kadar düşerken, S&P500 endeksi de 1870 seviyelerine kadar gerilemişti. Şu an VIX endeksi 30 seviyesine kadar yükseldi. Yani Geçen Ağustos ayından daha kötü bir durum değil ama ABD endeksleri neredeyse Ağustos ayındaki diplere geriledi. Tahminen artık ABD borsalarının dip çalışması yapmaya başlaması beklenebilir. Bunun ilk sinyallerini bu hafta alabiliriz. Eğer dip çalışması başlarsa bizim borsamız daha güçlü olabilir.

Aşağıdaki grafik endeksin bugün açılış sonrası hareketlerini de gösteriyor. Açılıştan sonraki (18 yazan yer açılış( hareketler dalgalı ama en azından 70 bin ve hatta 69 bin desteğinden uzağız. Bugün borsa ne olur? Normal şartlar altında dış piyasalar çökmezse bizim borsa yine pozitif ayrışır. Daha önceki yorumlarımda belirttiğim üzere hisse pozisyonlarında değişiklik önermiyorum.

Aşağıdaki grafik ise dolar/TL kurunun hareketlerini veriyor.

Bu grafikte görüldüğü üzere, dolar 3.05 seviyelerinin üzerini gördü ve bu sabah biraz geriliyor ama her an 3.07’ye kadar yükselebilir ve o seviyedeki direnci test edebilir. Şu an doların çok rahatsız olduğunu görüyoruz. Özellikle de 3.05’in üzerine geçiş sonrasında hareketler ve psikolojik beklentiler yoğunlaştı. Yani 3.07 yukarı geçildiği anda bütün piyasalar ve yatırımcılar darmadağın olurlar. Çünkü sinir uçlarına dokunulan yer olacaktır. Dilerim Merkez Bankası akıl eder de 3.07 falan geçilecek olursa anında müdahale eder. Yoksa gereksiz yere yeniden güven endeksleirnde çöküş görürüz. Fakat şunu da belirteyim ki, dış borsalardaki yüksek dalgalanma devam edecektir. Bizler bir küskün bir barışık piyasaları izlemeye devam edeceğiz. DOlar/TL’de alım önermiyorum. Normal şartlar olur ve dışarısı çok bozulmazsa 3.01-3.02 seviyelerine doğru gevşeme beklerim. Tersine yeni yurt dışı stresleri olursa her an şuursuz hareketler de görülebilir. Bu sıralar kısa vadeli tahmin yapmaya çalışmak ping-pon oynayama benziyor.

Sağlıcakla kalınız, bol kazançlı bir hafta olsun…