Ä°stanbul’a Yeni Gözle Bakmak

Bakan Nihat Ergün sanayi tesislerinin Ä°stanbul dışına çıkarılması gereÄŸine deyinip bu konuda çalışma baÅŸlatıldığını açıklıyor ve Ä°stanbul’u artık Marmara havzası bütününde düşünmek gerektiÄŸinin altını çiziyor. Mimar Prof. Dr. Murat Gönenç’te Ä°stanbul’unda içinde yer aldığı yeni idari model ve yerleÅŸim düzenlemesine tabi “Marmara Bölge kent” oluÅŸumunun dönüşmekte olduÄŸunu açıklıyor. Bunlar bu konunun üzerinde daha çok düşünmemiz, Ä°stanbul ve çevre kentlere yeni bir gözle bakmamızı gerekli kılıyor.
Osmanlının son dönemi ve Cumhuriyetin ilk yıllarında sanayi kuruluÅŸları Ä°stanbul’da Haliç çevresine yerleÅŸmiÅŸlerdi. Geçen yüzyılın sonundan baÅŸlayarak bunlardan bir kısmı, kentin sur dışına Anadolu yakasında E-5 çevresine taşındılar. Bir bölümü Trakya’da Çerkezköy-Çorlu bir bölümü de Bilecik-Bozöyük eksende kendilerine yeni yerler buldular. Ve yeni sanayi yatırımlarının birçoÄŸu da bu bölgelerde gerçekleÅŸtirildi.
Bundan dört yıl önce TekirdaÄŸ’da bir Garanti sohbeti sırasında “Ä°stanbul’dan çıkarılacak yeni sanayi tesislerinin TekirdaÄŸ’ın kuzeyine taşınması önerisine” baÅŸta kentin valisi olmak üzere, toplantıya katılan iÅŸadamları karşı çıkmışlardı.
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün bugün yayınlanan Ankara Sohbetinde “Ä°stanbul’da ÅŸehir içinde kalan sanayi tesislerinin bir projeye baÄŸlı olarak ÅŸehir dışına taşınması” çalışmasının yapıldığını açıklıyor. Bakan Ergün, kent içindeki tesisini kent dışına taşınmayı gerçekleÅŸtiren iÅŸadamlarının, sanayi tesis arsalarının kazanacağı kentsel rattan yararlanabileceÄŸini de söylüyor.
Ergün ayrıca “Ä°stanbul dediÄŸimiz yer artık kendi başına ele alınacak bir yer deÄŸil. Bir havza olarak planlamak lazım. En azından Marmara bölgesi bütünlüğünde ele almak lazım.”düşüncesini ortaya koyuyor. “Hatta daha da derinlere gidilebilir” diyerek EskiÅŸehir-Bilecik ve Düzce-Karabük-Zonguldak akslarına doÄŸru geniÅŸleme çalışmaları yapılabileceÄŸinin altını çiziyor. Ergün bir ay önce Kalkınma Bakanı, Çevre ve ÅŸehircilik bakanı ve Ä°SO BaÅŸkanı ile birlikte bir çalışma baÅŸlattıklarını belirtiyor. Bu çalışmanın içersinde bakanlıklar ve Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesinin yer alacağını çalışmanın sekreteryasını Ä°SO’nun yürüteceÄŸini ve sanayi tesislerinin ÅŸehir dışında yeni alanlara taşınması yönünde bir çerçeve oluÅŸturma kararında olduklarını açıklıyor.
Esas itibariyle Ä°stanbul’un giderek hizmet sektörünün geliÅŸtiÄŸi, sanayi tesislerinden arındırılmış bir kent olarak düşünülmesi doÄŸru bir adım. Ve bu konunun sekreteryasını Ä°SO’nun yürütmesi de kamu yönlendirmesinden çok özel sektör yönlendirmesi taşıyacağını gösteriyor, buda iÅŸin ikinci doÄŸru yanı. Ama yapılması düşünülen çok kolay uzlaÅŸma saÄŸlayıp sonuç alınacak bir konu deÄŸil. Türkiye’de Ä°stanbul gibi kentlerde uzun bir süredir her kentsel düzenleme kent insanının daha yaÅŸanır bir kente ulaÅŸmasına, kent insanına kamusal buluÅŸma, yaÅŸama alanları yaratacak sonuçlar getirmiyor. ÇoÄŸunlukla kent insanını bunaltan, trafik sorununu artıran, yeÅŸilden uzaklaÅŸtıran sonuçlar veriyor. O nedenle yapılacak bütün dönüşüm çalışmalarının gayrimenkul rantı yaratıcı, artırıcı olmasından önce, kent insanının yaÅŸamını kolaylaÅŸtırıcı yaÅŸama zevkini artırıcı olması önde tutulmalıdır.
Bakan Ergün’ün Marmara havzasını bir bütün olarak düşünmemiz gereÄŸini vurgulaması geçen hafta Yalova Garanti Anadolu sohbetinde konuÅŸan ÅŸehircilik uzmanı mimar Prof. Dr. Murat Güvenç’in sunumu sırasında gündeme getirdiÄŸi “Büyük Marmara kenti” konusunu hatırlamama neden oldu.
Güvenç, “Yalova Marmara’daki bölge kent oluÅŸumu sisteminin önemli bir parçası” dediÄŸi konuÅŸmasında Marmara’nın Ä°stanbul’un da içinde yer aldığı büyük kente dönüşmesi konusunda ÅŸunları söyledi:
“Marmara Bölgesi’nin yaÅŸadığı büyük kente dönüşme sürecine, küresel kentler çerçevesinde, kentsel bölge oluÅŸumu deniliyor. Gelinen noktada konutlar, sanayi, alışveriÅŸ merkezleri, depolama tesisleri ve outletler iç içe girdi. Kent göçünün ağırlık kazanmasıyla kırsal alandan ziyade metropol içi hareketlilik yaÅŸanıyor. Birbirine komÅŸu iller idari sınırları delerek birbiriyle etkileÅŸime geçiyor. Bu bütünleÅŸme Marmara bölgesindeki bir ‘Bölge Kentinin’ oluÅŸmasını iÅŸaret ediyor. Söz konusu büyük oluÅŸum eski bilinen alışkanlık ve mevzuatla yönetilemez.”
Ä°ÅŸte Prof. Güvenç’in iÅŸaret ettiÄŸi konu Ä°stanbul ve Marmara bölgesi için çok yönlü bir çalışma içeren, çok uzun bir yolculuÄŸa ihtiyaç olduÄŸunu gösteriyor.

Yorumunuzla Bu Yazıya Katkıda Bulunun

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir