Perşembe akşamı saat 11:00. Wall Street’in yüzü gözü kan-revan içinde. QE3 hayali 3 günde bitti, endeksler yine aşağıya döndü. Bugün İspanya, İtalya ve Fransa’da açığa satış yasaklanınca, yatırımcılar Alman DAX futures’da pozisyon aldılar. Spot endeks 30 dakikada %4 oynadı. Bu gelişmeleri seyrederken aklıma son aylarda okuduğum ama pek de ciddiye almadığım bir dizi makale geliyor. Volatilite hisse senedi kültürünü öldürüyor mu?
Elimizde- özellikle—ABD’den bir dizi veri var, bireysel yatırımcı hızla hisse senedi içeren fonlardan kaçıyor, %2-3 getiri ile 10 ve 30 yıllık tahvillerde kalmayı tercih ediyor. Bu başdöndüren oynaklık sürerse, orta vadede AB PIIGS krizi ve küresel resesyon kadar büyük bir riskte hanehalkının artık birikimleri için borsaya güvenmemesi. Geçmişte böyle dönemler yaşadık. Hatta, hisse senedi denen enstrümanın 300 yıllık tarihi yolculuğunda, soyunun tükenmesine ramak kaldı çok günler çok oldu. İngiliz yazar Bagehot “Lombard Street’de” genelde finansal krizlerden sonra bir toplumun nasıl uzun süre hisse senetlerinden uzak durduğunu anlatır. Charles P. Kindleberger’in “Manias, Panics and Crashes’i” de bu konuda standart başvuru referansıdır.
Uzak geçmişte, İngiltere’de South Sea ve Indian Tea Company köpüklerinin patlamasının ardından hisse senetlerinde uzun süreli talep azalması görüldü. Ama, yakın tarihte toplumların hisse senedinden çok uzun süreli uzaklaşmasının en çarpıcı örneği 1929 Kara Pazartesi ve ardından patlayan ABD Büyük Depresyonun’dan sonra borsanın 1960’lara kadar kendine gelememesidir. Japonya’da 1990’larda köpüğün patlamasının ardından hisselere ilgi gözle görülür ölçüde azalır. Bizde ise toplumun hisse senetleri ile aşk hikayesi az daha 2011 krizinde son bulacaktı. Bireysel yatırımcı Kepez ve Çukurova’da, onlarca batan bankada bütün birikimlerini kaybetti nerdeyse. Takasda bakiyeli müşteri sayısı 2 milyondan 450 bine kadar düştü bir aralar.
Makalenin devamı için BURAYI tıklayınız