Altın fiyatları son bir haftada, Ä°talya’da  faizlerin son 14 yılın zirvesine çıkması,Portekiz ve Ä°rlanda’ya ait not’un çöp seviyesine indirilmesi ile Yunanistan’a ait temerrüd endiÅŸeleri ve aynı sorunların PIIGS üyesi diÄŸer ülkelere de sıçrayabileceÄŸi endiÅŸelerine ilave olarak 2 AÄŸustos tarihinde ABD’ye ait borç tavanının yükselmeyeceÄŸine dair olumsuz kaygılar sonucu ABD’nin tarihinde ilk kez temerrüde düşme riskinin var oluÅŸu, küresel ekonomide yavaÅŸlama iÅŸaretleriyle birlikte % 4.5 yükseldi. Altın fiyatlarının 1920’lerden bu yana en iyi performansı yaÅŸadığı günümüzde ,genel görüş uzun vadeli trendin yukarı yönlü devam edeceÄŸi yönünde.Dolar,Euro ve belli baÅŸlı para birimlerinde görülen faiz oranlarındaki gerilemeler altın fiyatlarının yükseliÅŸini destekliyor. Korku ve risk endeksi olarak bilinen VIX endeksi, iki günde %15 yükselerek günü 20 puan seviyelerinden kapatarak endiÅŸeleri bir bakıma gözler önüne serdi. VIX (volatility index), Chicago Opsiyon Borsası’nda iÅŸlem görüyor ve Standart & Poor’s 500 hisse opsiyon fiyatlarını kullanılarak elde edilen fiyatların, opsiyon fiyatlarının piyasa volatilitesi ile iliÅŸkisinden yola çıkarak, piyasanın beklenen volatilitesi”ni ölçerek deÄŸerlendiriyor. 2008 ABD mortgage krizi sırasında 2 ay öncesinin fiyatına göre fiyatını %300 oranında arttıran VIX endeksi 80 puan seviyelerine ulaÅŸarak zirve yapmış QE1-QE2 parasal geniÅŸlemelerin ardından 10 puan seviyelerine inmiÅŸti. VIX Endeksi’nin sürekli yükseliÅŸ trendine girmesi de altının ons’unu tetikleyen bir faktör,keza VIX’ in yükseliÅŸe geçmesi yeni bir bunalımın habercisi olmuÅŸtur. Geçen hafta altın/ons’un 1550 seviyelerinden 1480 seviyelerine sadece birkaç gün içinde geri dönüşü ,bu oynaklık içinde en uygun alım fırsatını bekleyen yatırımcıyı çekimser yapıyor.
Rezerv para faktörü
Dünyada rezerv para tarihinde Portekiz (1450-1530), Ä°spanya (1530-1640), Hollanda (1640-1720), Fransa (1720-1815) ve Ä°ngiltere (1815-1920) den sonra altın standardı na geçilmiÅŸ ve ardından Dolar rezerv para Kabul edilmiÅŸtir. Tarihte rezerv paraların ortalama ömrünün 90 ile yıl 100 yıl olduÄŸu görülüyor.Her ne kadar 1970 lere kadar dünyada hüküm süren ‘’altın para’’ kavramının kısa vadede mümkün olmaması ABD Dolar’ının hala rezerv para birimi olarak varlığını sürdürmesi ve geçen hafta Çin’in, Temmuz 2008’den bu yana gerçekleÅŸtirdiÄŸi hızlı büyüme ivmesinin sonucu aşırı ısınan ekonomisini soÄŸutmak için Ekim 2011 ayından bu yana 5.kez faizleri 25 baz puan artırarak %3.5’a çıkarması altının yükseliÅŸini frenlese de, ABD Hükümeti’nin BaÅŸkan Obama’nın da baskısına raÄŸmen ,2 AÄŸustos’a kadar borç tavanın tekrar yükseltilmesi ile ilgili ABD Kongresinden gerekli desteÄŸi alamıyor oluÅŸu piyasaların altın alarak temerrüde düşme riski fiyatladığını gösteriyor.Çin’in faiz hamlesine FED kulak tıkasada Altın’ın faiz oranları ile olan iliÅŸkisini aÅŸağıdaki grafik özetliyor.1980- 1990 yılları arası yükselen faiz oranları sayesinde altın, reel faiz oranları yaklaşık % 4 seviyelerinde iken uzunca bir süre ayı piyasasında kalmış.
FİZİKSEL TALEP,YATIRIM TALEBİ VE MERKEZ BANKALARI’NIN TALEPLERİ
ABD’nin temerrüd riski devam ederken dolar pozisyonlarını azaltan fon yöneticilerinin, kar amacı gütmeyen kuruluÅŸların,emeklilik fonlarının, Türkiye,Suudi Arabistan yaz mevsimi takı talebinin,ardından eylül – ekim aylarında Hindistan’da düğün sezonunun açılması ve az da olsa sanayi kuruluÅŸlarının  portföyündeki altını sürekli arttırmaları altının onsunun 2 ay once gördüğü 1577 dolar seviyelerini tekrar zorlamasına neden oluyor. Dünya Altın Konseyi’ne göre,altın takı talebi, geçen yıla göre % 10 artış kaydetmiÅŸ. Önceki yıla göre toplam talep % 35 oranında artış kaydetmesi yatırımcıların altın fonları yerine fiziki altın tutmayı tercih ettiklerinin göstergesi. Mücevher talebinde büyük pasta 746 ton Hindistan’a ait ,Hindistan’ı 400 ton ile Çin izliyor. Çin’in yatırım talebi ise 90.9 ton olmuÅŸ. Merkez Bankalarının talepleri ise zaman içinde deÄŸiÅŸiklik göstermiÅŸ .1940 ve 1950’li yıllarda dünya çapında Merkez Bankası rezervlerinin neredeyse % 70’ini altın tutar iken, bu oran şimdilerde sadece % 10’lara  düşmüş durumda. Bu düşüş döviz rezervlerinde büyük artış nedeniyle gerçekleÅŸti.Çin,Kore, Japonya, Brezilya, ve Singapur devasa döviz pozisyonları taşıyan ülkeler arasında.Altın pozisyonunda MB’larının  kiÅŸi başına düşen altın miktarı grafiÄŸi aÅŸağıda;Emtia cephesinden bakıldığında ise altının gösterdiÄŸi yüksek getiri oranını diÄŸer metallerde görmek imkansız. Bu durum altının fiziki talep harici dolardan kaçıştaki güvenli liman özelliÄŸinin yansıması. Altın ile uzun süre beraber hareket eden petrol ile de kolerasyon bozuldu.
ÃœRETÄ°M MALÄ°YETLERÄ°NDEKÄ° ARTIÅž
Dünyanın en büyük altın üreticisi konumundaki ülkeler içinde ilk sırada %11.7 lik pay ile Çin yer alıyor,Çin’i %8.7 ile Avusturalya,%7.5 ile ABD,%6.6 ile Rusya,%6.2 ile Güney Afrika,%5.4 ile Peru,%3.3 ile Endonezya,%3 ile Kanada,%2.8 ile Gana ve %2.6 ile Özbekistan izliyor. Altın üreticisi ülkeler girdi maliyetlerinden enerji ve insan gücü maliyetlerine kadar kadar tüm giderlerini maliyetlere yansıtıyorlar, geçen yıl ABN Altın Madeni Raporu’na göre  altının çıkarılma maliyeti 558 dolar /ons iken üretici ülkeler ,bu yıl insan gücü,petrol,siyanür,patlayıcı mayın ve çeÅŸitli kimyasal ürünlerin fiyatlarında artışa ilave olarak keÅŸif, sermaye, yönetim, telif hakları maliyetlerinideki artışı göstererek bu yıl 1100 doların üzerinde maliyet açıkladılar.
İşte bu perspektiflerden bakınca genel kanı, altın mevduatı tarafında yükselişin devam edeceği yönünde. Altın tabiki eninde sonunda düşecek ama bunun için dünyada 2008 ve öncesi faiz oranlarına dönmesi şart . FED tarafından parasal sıkılaştırmaya dair bir haber ya da Faiz oranlarının da yıl sonundan önce yükselmeyeceği gerçeği ortadayken ,yılsonuna kadar altının düşmesini beklememek gerek. Tabi uzun vadeli fonlaran da uzak durmak, çünkü 1980’li yıllarda altın alan kişiler,ellerinde ki altını aynı rakamdan satmak için 27 yıl beklemişlerdi.
ÖMER DEMİR
Altın sadece yatırım olabilir su an rezerv para olmasına imkan yok