AB Komisyonunun 27 Avrupa ülkesine uçuş yapan uluslar arası havayolu şirketlerine bu yılbaşından başlayarak tek taraflı karbon vergisi uygulaması başlatması, hem uluslararası tepkilere, hem de bumerang etkisiyle Avrupalı uçak üreticilerini ve havayolu şirketlerini vurmaya başladı. Bunun sonucunda kararın ertelenmesi ve uluslar arası uzlaşmayla ortak karara zemin hazırlanması isteniyor.
Avrupa BirliÄŸinin 27 ülkesine inip kalkan uçaklardan bu yıl başından baÅŸlayarak karbon salınımı vergisi alınması kararını AB Komisyonu açıkladı. Uçak ÅŸirketlerine Avrupa hava meydanlarına uçuÅŸta karbon vergisi uygulaması baÅŸlatma kararı “Küresel köyde bumerang etkisi” yaparak kaos yaratıp, önemli bir sorun halini aldı.
Komisyon bu kararı alırken uçak ÅŸirketlerinin uçuÅŸlarında toplam karbon salınımının yaklaşık yüzde 33’üne neden olduklarını belirterek, bu salınımda yüzde 5 oranında bir azalmayı amaçlıyordu. Ancak, kararın duyulmasıyla baÅŸlayan tepkiler giderek arttı ve son olarak Avrupalı 9 havayolu ÅŸirketi de kararın yeniden gözden geçirilmesi talebinde bulunarak, Avrupalı liderlere bir mektup gönderdiler.
Bu kararla ilgili tepkiler, kararın tam bir bumerang etkisiyle Avrupalı uçak üreticisi ve havayolu ÅŸirketlerini de olumsuz etkilediÄŸini gösteriyor. ABD, Kanada, Avustralya, Hindistan ve Çin karara karşı uluslar arası hukuk alanında giriÅŸimde bulunacaklarını açıkladılar. Çin, Airbus tarafından üretillen ve satın alması ön anlaÅŸması yapılmış olan 12 milyar dolarlık 45 yolcu uçağı alımını askıya aldı. Airbus Ceo’su Thomas Enders, bu karar sonrası yaptığı açıklamada,”Karbon vergisi önlemi Airbus’ta binden fazla kiÅŸinin iÅŸini tehdit ediyor. Ayrıca arz zincirinde çalışan tedarikçilerimizdeki bin çalışanın durumunun tehlikeye girmesine de yol açıyor” diyerek kararın kendileri için yarattığı olumsuzluÄŸu ortaya koydu.
Lufthansa yöneticileri AB Komisyonunun kararının kendi firmalarına yıllık 130 milyon euroluk yük getireceÄŸini, bu yükü yolculara yansıtmak zorunda kalabileceklerinin sinyalini verdi. Çin Hükümeti, Çin havayolu ÅŸirketlerinin bu vergiyi ödemelerini yasakladı. Çin Havacılık idaresi ÅŸefi Li Jiaxiang, verginin bu yıl Çin Havayolu ÅŸirketlerine 127 milyon dolar yük getireceÄŸini, 2020’de bu yükün yıllık 430 milyon dolara, 2030’da yıllık 2.8 milyar liraya yükseleceÄŸi hesabını dile getirerek, olumsuzluÄŸun boyutunu ortaya koydu.
THY yönetim kurulu baÅŸkanı Hamdi Topçu, AB Komisyonunun kararını gözden geçirerek, ertelemesini istedi. “Aksi halde diÄŸer ülkelerin mütekabiliyet uygulamalarıyla, ulaşımın önünde maliyetler açısından yeni bariyerler oluÅŸacağını” söyledi. Bu nedenle erteme kararı alınmasının ardından, dünyanın ilgili kuruluÅŸlarının bir araya gelerek ortak bir düzenleme üzerinde uzlaÅŸmalarının doÄŸru olacağını açıkladı.
Bütün bu geliÅŸmeler bize bir yandan AB Komisyonunun aldığı kararın Avrupalı ÅŸirketlere dönük bir bumerang etkisi yarattığını, bir yandan da “global köy halini alan dünyamızda” hiçbir ülke yada kuruluÅŸun, sonuçlarını düşünmeden tek yönlü karar alamayacağını, kararlarının kendileri için de bumerang etkisi yaratabileceÄŸini ortaya koyuyor…
Bu geliÅŸmenin dünyada yeni karar alma sürecinde “empati”nin öneminin artacağını ve buna baÄŸlıc yeni bir dönem baÅŸlayacağını gösteriyor.
Havada Karbon Kavgası
