Üç derecelendirme kurumundan ikisi, geçen hafta Amerika’nın borç tavanının yükseltilmesi kararından sonra AAA olan notunu deÄŸiÅŸtirmeyi gerekli görmezlerken, Standart and Poor’s’un 70 yıllık tarihinde ilk kez Amerika’nın notunda indirime gitmesi, görünümünü de negatife çevirmesi, risksiz getirinin karşılığı olan Amerikan tahvilinin güvenli liman olma özelliÄŸinin sorgulanmasına neden oldu. O nedenle bütün geliÅŸmekte olan piyasalarda olduÄŸu gibi bizim piyasamızda da bu haftanın olumsuzluklarla baÅŸlaması bekleniyor.
Üç derecelendirme kuruluÅŸundan ikisi Mody’s ve Fitch borç tavanı anlaÅŸmasının ardından Amerika’nın notunda bir deÄŸiÅŸime gitmeyip Amerika’nın notunu geçen hafta AAA’da bıraktılar. Buna karşılık Standard and Poor’s 1941 yılından, kuruluÅŸundan bu yana en yüksek yatırım yapılabilir notunu verdiÄŸi Amerika’nın AAA olan notunu AA + seviyesine indirip görünümünü de negatife çevirdi. Bunu deÄŸerlendiren bazı uzmanlar ekonomi kitaplarına göre risksiz getiri olarak tanımladıkları Amerikan tahvilinin “güvenli limanında” dalgalanma yaÅŸandığını ve yeni güvenli liman arayışına girenlerin altın gümüş ve Ä°sviçre frangına yönelebileceÄŸini öne sürdüler. Bazı uzmanlar ise kredi derecelendirme kurumlarının kendi güven sorunları olduÄŸunu, bu not düşürmenin bir olumsuzluk yaratsa da tahvil piyasasında hiçbir ÅŸekilde çöküşe neden olmayacağını iddia ettiler.
Ancak bütün uzmanlar tıpkı dünya ülkelerinin liderleri gibi yatırımcıların da teyakkuz içersinde ve risklerden uzak durmalarını öneriyorlar. Aynı zamanda bütün geliÅŸmekle olan ülke piyasalarında ve Türkiye’de yeni baÅŸlayan haftada mali piyasalarda bir çalkantı olmasının kaçınılmaz olduÄŸu konusunda da birleÅŸiyorlar.
Bir baÅŸka üzerinde durulan konu da Merkez Bankası’nın son aldığı önlemlerle küresel sorunlara karşı, kriz modunda savunmaya geçtiÄŸi deÄŸerlendirmesi. Merkez Bankasının geçen hafta içinde aldığı önlemler piyasalarda tam algılanmayıp “ÅŸaÅŸkınlıkla” karşılanmıştı. Bu nedenle kısa vadede belirsizliÄŸe neden olacağı yorumları yapılmıştı. Ancak, Merkez Bankası’nın bu savunma pozisyonunun orta ve uzun vadede, dışarıda yaÅŸanacak olumsuzluklara karşı tahribatı azaltacağı düşüncesi son geliÅŸmeler üzerine önem kazanıyor. Bu dönemde en iyi tutumun risklerden uzak durmak olduÄŸu konusu ağırlık kazanıyor.
Uzmanlar son geliÅŸmenin ardından Amerikan Merkez Bankası Fed’in salı günü yapacağı toplantı kararları ile ay sonunda yapılacak Jackson Hill toplantısının ardından açıklanacak kararların önemli olacağını belirtiyorlar. Avrupa Merkez Bankası’nın hafta sonunda yaptığı toplantının kararlarının açıklanmasının da piyasalardaki geliÅŸme açısından önemli olduÄŸunu belirtiyorlar. Almanya’nın Avrupa Merkez Bankası’nı Ä°talyan tahvili almama yönünde zorlamasının sonucunun da önemli olduÄŸunu iddia ediyorlar. Almanya’nın tutumunu sürdürmesi halinde bunun piyasalarda yeni bir olumsuzluk yaratabileceÄŸi üzerinde duruyorlar.
DoÄŸaldır ki, bu geliÅŸmeler bütün dünya geliÅŸen piyasalarında olduÄŸu gibi bizim piyasamızda da belirsizliÄŸin ve güvensizliÄŸin artmasına neden olacaktır. Bunun sonucunda borsada düşüşün sürmesi, doların yükselmesinin devamı gündeme gelebilecektir. Bize doÄŸrudan baÄŸlı olmayan bu durum karşısında “temkinli” olmak ve “risk yaratacak ani davranışlardan kaçınmak”, yatırımcılar açısından doÄŸru tutum olacaktır.