Türkiye’de tasarrufların en çok yöneldiÄŸi alanlardan biri gayrimenkuldur. Aracı Kurumlar BirliÄŸi’nin yaptırdığı ankete göre ilk akla gelen yatırım araçları altın, mevduat, döviz ve gayrimenkuldur. üstelik son 5 yılda reel faizler iyice düştü, hatta yok oldu. Döviz de son 10 yılın 3 yılı hariç kaybettirdi. Finansal piyasalardan gayrimenkule geçiÅŸin bir sonucunu tasarruf oranlarının düşmesinde görüyoruz. Milli gelirin yüzde 20’si düzeyindeki tasarruf oranı yüzde 12’ye geriledi.
PARA NEREDE: Enflasyonun tek haneli rakamlara düştüğü, faizin tek haneli olduğu bir dönemde kazancın daha çok reel ekonomiden elde edilmesi doğal bir sonuçtur. Son yıllarda olan da paranın veya tasarrufların reel ekonomik faaliyetlere yatırılmasıdır. Yoksa kişi başına gelir 2.500 dolardan 10 bin dolara yükselmiş. Artan bu geliri günlük harcamalarla çarçur edecek kadar ihtiyatsız bir toplum değiliz. Elde edilen gelirler reel sermaye stokunu artırıyor. Finansal servetler ise yerinde sayıyor.
Azalan tasarruflarda konut veya gayrimenkulün payı yüksek. Bunu büyük kentlerde hatta Anadolu nun pek çok ÅŸehrinde yeni bina ve konutlardan gözlemlemek de mümkün. Bu doÄŸruysa yüzde 12’lere düşen tasarruf oranı da öyle kolay kolay sıçratılamaz. Çünkü inÅŸaat yatırımları genelde hanehalkı için en büyük tutarlı yatırımlardır. Ödemesi hemen bir yılda bitmez. Yarım da bırakamazsınız.
Bir de altın fiyatları son 10 yıldır yükseliyor. Türk halkı da bu araca yatırımı çok seviyor. Tasarrufların bir bölümü de altına gitti.
Emlak yatırımı yerliler için çifte kazancın yolu
Yatırım anlayışındaki son yıllardaki değişimin isabetli olduğunu bize 2011 verileri de söylüyor.
â– Gayrimenkulün ortalama artışı yüzde 11.34. Buna kira gelirlerinin dahil edilmesi ve vergilerin düşülmesi gerekir. TÃœFE içinde konut grubu fiyatları yüzde 8.2 artmış. Gerçek kiralar bu grup içinde üçte bir düzeyinde. Bu nedenle kiraların da yüzde 8 e yakın arttığı varsayılabilir. Bundan vergiyi düşersek geriye 5-6 puana yakın getiri kalır. Bunu yüzde 11.34’ün üzerine eklediÄŸimizde yıllık yüzde 10.45 lik enflasyonun üzerinde, reel bir getiri elde edildiÄŸi kesindir.
â– Finansal araçlardan Hazine faizi yüzde 1.7, mevduat faizi yüzde 3.2, hisse senetleri yüzde 29.7, yatırım fonları yüzde 8.9 reel zarar ettirdi. 2011 de enflasyonun üzerinde getiri saÄŸlayan araçlar ise yüzde 22.9 ile dolar ve yüzde 24.2 ile altın. Türk halkının en çok yatırım yaptığı gayrimenkul, döviz, altın kazandırmış; diÄŸerleri kaybettirmiÅŸ. “Ev alır otururum veya kiraya veririm. Hem deÄŸer artışından yararlanırım hem de kirasından” yaklaşımı isabetli sonuç vermiÅŸ.
Yabancılar nasıl ki hem döviz kurunun düşüşünden hem de yatırım aracının getirisinden kazanç sağlıyor ve bu nedenle Türkiye piyasası onlar için cazipse yerleşikler bundan mahrum. Her gün döviz bozduramıyorlar. Onlar da, çifte kazancın yolunu gayrimenkulde bulmuşlar.
SONUÇ: “Para ÅŸahindir, gökten turnayı indirir.”Türk atasözü