Merkez Bankası para politikası uygulamasında politika faizi kavramını büyük ölçüde dışladı. Yerine, “faiz koridoru” diye bir kavram geliÅŸtirdi. Faiz koridoru, Merkez Bankasının normal ÅŸartlarda piyasaya vereceÄŸi kısa vadeli paranın en yüksek ve en düşük maliyetini tespit eden bir kavram. Alt sınır eskiden politika faizi denen faiz düzeyi. Ãœst sınır ise Merkez Bankası’nın piyasaya kısa vadeli vereceÄŸi borcun azami düzeyi. Günün ÅŸartlarına göre, Merkez Bankası’nın faizi koridor içinde oynayabilir.
Merkez Bankası’nın bankalara verdiÄŸi kısa vadeli borcun maliyeti elbette bankaların borçlanma maliyetinin bir parçası, ama tamamı deÄŸil. Bankalar birbirlerinden borçlanabilirler. Mevduat yoluyla hane halkı ve ÅŸirketlerden borçlanabilirler. Bankaların toplam borçlanma maliyeti bütün bu kanallardan elde ettikleri fonların ortalama maliyetidir. Merkez Bankası’nın kendi verdiÄŸi borçlara uyguladığı faiz, piyasa için yol göstericidir, maliyetin tek belirleyicisi deÄŸildir.
FAÄ°Z KORÄ°DORU NE Ä°Åž YAPAR?
Geçenlerde Merkez Bankası faiz koridorunun üst sınırını yıllık yüzde 11.5’ten yüzde 10’a indirdi. Yani, “En kötü ÅŸartlarda dahi, piyasaya vereceÄŸim paranın bankalara maliyeti yıllık yüzde 10’u aÅŸmayacak” dedi. Koridorun alt sınırını yıllık yüzde 5.75’te tuttu, deÄŸiÅŸtirmedi. Yani, “Åžartlar ne kadar iyi olursa
olsun, piyasaya vereceÄŸim paranın maliyeti yıllık yüzde 5.75’in altında olmayacak” dedi.
Ãœst sınır ne zaman, alt sınır ne zaman uygulanacak? Genellikle, döviz kurunda arzu edilmeyen yükselmeler yaÅŸandığında, Merkez Bankası verdiÄŸi kısa vadeli borcun faizini yükselterek yatırımcıların pahalı Türk Lirası ile dövize yönelmelerini önlemeye çalışıyor. Döviz kuru üzerinde bir baskı olmadığı takdirde ise, faizler alt sınıra yaklaşıyor. O halde, koridorun üst sınırını aÅŸağıya çekmek Merkez Bankası açısından önümüzdeki dönemde döviz kurunda arzu edilmeyen yükseliÅŸlerin olmayacağı beklentisini yansıtıyor. En kötü olasılıkla, Merkez Bankası, dövize beklenmedik bir talep oluÅŸtuÄŸunda, kısa vadeli paranın maliyetini yıllık yüzde 10’a yaklaÅŸtırmanın döviz talebini keseceÄŸine inanıyor.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.