Kapitalizm sohbetine devam ediyorum. Kopuşun temel kriteri olarak verimlilik artışını kullandım.18’inci yüzyılın ikinci yarısında başlayan sanayi devrimine baktım. İngiltere bilmecesine değindim.
Üretim, tüketim, verimlilik vs. iktisadi faaliyetler ölçülebilme avantajına sahiptir. Dolayısı ile farklı dönemler daha kolay karşılaştırılır. Ancak ekonomik verilerin sistematik toplanması son yüzyılın icadıdır. Öncesi dağınık tekil veriler vardır.
Geçmiş bilgileri bugünün veri formatına dönüştürmeyi iki yıl önce vefat eden İngiliz iktisatçı Angus Maddison’a borçluyuz. Son iki bin yıl için ülke ve bölge bazında ürettiği veriler internete kondu (www.ggdc.net/maddison).
Maddison önce büyük aralıklarla başlıyor: İsa’dan sonra 1, 1000 ve 1500 yılları. Bunlara 1600 ve 1700’ü ekliyor. 1820’den itibaren yıllık verilere dönüyor. İki gösterge hesaplıyor: Nüfus ve milli gelir (üretim). Bölünce kişi başına milli gelir bulunuyor.
Kişi başına gelir
Maddison milli geliri satın alma gücü paritesine göre 1990 yılı sabit dolar fiyatları ile hesaplıyor. İki bin yıl öncesine (yıl 1) bakalım: Dünya nüfusu 225 milyon, üretim 105 milyar dolar, kişi başına üretim 467 dolar. En zengin ülke İtalya (800 dolar).
Anlaşılması için 1990’dan 2010’a yüzde 25 dolar enflasyonunu ekleyelim. 2010 fiyatları ile İS. 1 yılı kişi başına ortalama dünya geliri 584 dolar ediyor. 2010’da ABD’nin kişi başına geliri cari fiyatlarla 47.150 dolar; iki bin yılda verimlilik 81 katı artıyor.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.