Mali tatil nedeniyle iki aylık aradan sonra temmuz ve ağustos ayı bütçe rakamları birlikte yayımlandı. Hazirandaki tek aylık ürkütücü bütçeden sonra temmuz ve ağustos verileri kısmen bir düzelmeye işaret ediyor. Son üç aylık bütçe verileri bozulma olduğunu gösteriyor ama bu ürkütücü boyutlarda değil.
GELİR ARTIŞI DÜŞÜK: 8 aylık döneminde en büyük bozulma bütçenin gelir tarafında, orada da vergi gelirlerinde. Yukarıdaki tablodan izlenebileceği gibi, bütçenin en büyük gelir kalemlerini oluşturan dolaylı vergilerde hem ithalatın hız kesmesinden hem de yurtiçi tüketimin daralmasından dolayı hemen hemen artış yok. ithalde alınan KDV önceki yıla göre yerinde sayarken dahilde alınan KDV yüzde 2.6 ve özel tüketim vergisi yüzde 6.4 arttı. Bu üç kalem toplam vergi gelirlerinin yarısından fazlasını oluşturuyor. Vergi gelirlerini toplamda yüzde 7.5 artıran ise gelir vergisi.
Vergi gelirleri yüzde 7.5 artarken bütçe gelirleri yüzde 10.8 büyüyebildi. Yani vergi dışı gelirler de ortalamayı yukarı çekti.
AÇIK BÜYÜDÜ: Ancak bütün bunlar büyümenin düşmesiyle dolaylı vergilerde oluşan kayıpları gidermeye yetmedi.
Yetmedi ki bütçe dengesinde geçen yıla göre 1 0 milyar lirayı aşan bozulma var. 8 aylık dönemde 2.1 milyar lira fazla, bu yıl 8.5 milyar lira açığa dönüşmüş. Bütçe dengesi de yüzde 505 bozulmuş.
Aynı şekilde faiz dışı fazla 6 milyar azalmayla 27.7 milyar liraya inerken yüzde 18 azaldı.
GİDERLER HIZLI ARTTI: Bu bozulmada gelir artışı asıl rolü oynarken tek başına değildi. Çünkü bütçe giderleri de bu yıl beklenenin ötesinde arttı. Buradaki artış da faizden değil, faiz dışı harcamalardan kaynaklanıyor. En yüksek artışlar en büyük iki gider kaleminde gerçekleşti.
Bunlar yüzde 21.9 ile cari transferler ve yüzde 18.8 ile personel giderleri. Bu Ä°ki kalem de zaten faiz dışı giderlerin yüzde 75’ini oluÅŸturuyor. Personel giderleri ve sosyal güvenlik harcamaları için bu yıl 10.5 milyar lira daha fazla ödeme yapıldı. SaÄŸlık emeklilik ve sosyal yardım giderleri 44.9 milyar liraya çıktı ve yüzde 24.6 arttı.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.