Bütçede Rekor - Bilge Yatırımcı

İlk yarıda 2.9 milyar lira fazla veren bütçe, 41 yılın en yüksek rakamına ulaştı!

Bütçe performansı beklentilerin üzerine çıktı. Ocak-Haziran döneminin 5 ayında fazla veren bütçede 41 yıl sonra bir ilk yaşandı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu yıl Ocak-Haziran döneminde 2.9 milyar liralık bütçe fazlası verildiğini bildirerek, geçen yılın aynı döneminde 15.4 milyar lira açık kaydedildiğini, yani bu yıl 6 ayda 18 milyar liradan fazla bir iyileşmenin söz konusu olduğunu belirtti.

Şimşek, ”İlk 6 aylık bütçe performansına baktığımızda aslında bunun bir tarihi başarı olduğunu görürüz. 1970 yılından bu yana yani son 41 yılda Ocak-Haziran döneminde nominal olarak en yüksek bütçe fazlası rakamına ulaşmış durumdayız” dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2010 Haziran ayında 5,4 milyar lira açık veren bütçenin, 2011 Haziran ayında 3,1 milyar lira fazla verdiğini, böylece bütçede yaklaşık 8,5 milyar liralık iyileşme söz konusu olduğunu açıkladı.

Şimşek, bu yıl Haziran ayında bütçe gelirlerinin yüzde 44,7 artışla 26,7 milyar lira, giderlerinin ise yüzde 1,2 azalmayla 23,6 milyar lira olduğunu bildirdi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bugün düzenlediği basın toplantısında bütçe gerçekleşmeleriyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Şimşek, güçlü büyümenin vergi gelirlerini olumlu etkilediğini, borç yapılandırmanın bütçeye katkısının olumlu olduğunu belirterek, önümüzdeki dönemde de mali disiplin içinde kalacaklarını bildirdi.

Şimşek, küresel belirsizlikler, riskler yüzünden ihtiyatlı kalmaya devam edeceklerini, borç krizinin iyi yönetilmemesi durumunda özellikle gelişmiş ülkelerde uzun dönemli düşük büyüme riski gördüğünü, gelişen ülkelerde de aşırı ısınma ve enflasyon kaygıları olduğunu kaydetti.

İşsizlik rakamlarına da değinen Maliye Bakanı, işsizliğin gelecek aylarda düşmeye devam edeceğini aktardı.

Maliye Bakanı Şimşek öyle devam etti:
“Bütçe performansımız son derece güçlü. Türkiye’nin makro görünümü son derece iyi. Borç yapılandırmasının bütçeye katkısı yüksek oldu. İlave ödenek talepleri Türkiye’nin kapasitesini artıracak alanlara yönlendirilecek. Küresel ekonomide aşağı yönlü riskler artış göseteriyor. Tek seferlik bütçe gelirlerini tasarruf yönlü kullanmayı hedefliyoruz. Aşağı yönlü riskler daha ithtiyatlı davranmamız gerektiğini söylüyor. Türkiye işsizlik verilerinde kriz öncesi döneme döndü. Alınan önlemlerin cari açığı azaltması zaman alabilir. Son veriler Türkye’de da daha yumuşak bir büyümeye işaret ediyor. Cari açığıa çözüm yapısal önlemleri gerektiriyor. Türkiye’nin güçlü makro resminin tek olumsuz tarafı cari açık. Gelecek aylarda da işsizlikte düşüşün devamını bekliyoruz. Türkiye’nin mutlaka tasarruflarını tartırması gerekiyor.”

İŞTE BÜTÇE RAKAMLARI!
Bütçe rakamlarını da değerlendiren Bakan Şimşek şunları söyledi: “Haziran ayında bütçe 3.1 milyar lira fazla ferdi ve faiz dışı fazla 4.7 milyar lira olarak gerçekleşti. Haziranda bütçe gelirleri yüzde 44.7 artışla 26.7 milyar lira oldu. Bütçe giderleri yüzde 1.2 azalarak 23.6 milyar lira oldu. Faiz hariç bütçe giderleri yüzde 2 artışla 22 milyar oldu. İlk yarıda bütçe 2.9 milyar lira fazla verdi. İlk yarıda 41 yılın en yüksek bütçe fazlası rakamına ulaştık. İlk yarıda bütçe mart ayı hariç 5 ay fazla verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla yüzde 108.5 artışla 25,3 milyar liraya çıktı. Bütçe gelirleri ilk yarıda yüzde 20.7 milyar artışla 147.1 milyar lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 24.4 artışla 122,7 milyar lira oldu. Bütçe giderleri ise 143,2 milyar liraya seviyelerinde gerçekleşti. İlk yarıda vergi gelirlerinin faiz hariç giderleri karşılama oranı yüzde 101.6’ya çıktı. Yüksek performansta yapılandırmadan sağlanan gelirlerin etkisi büyük. İlk yarıda yapılandırmadan 8 milyar liralık tahsilat yapıldı. Yapılandırmadan kaynaklanan gelirleri cari harcamalarda kullanacağız. 2011 bütçe hedeflerine rahatlıkla ulaşacağız. İlk yarıda gelişmeler hedeflere doğru önemli aşama kaydedildiğini gösteriyor.”

8 MİLYAR LİRA TAHSİL EDİLDİ!
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeniden yapıladırma kapsamında gerçekleştirilen tahsilatın 8 milyar lira olduğunu, taksitlerin aksamaması halinde, yıl sonu tahsilatının 14,7 milyar lira olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Şimşek, yeniden yapılandırmada, ilk aylarda bile başarı oranının, yüzde 80 civarında olduğunu kaydetti.

”İKİNCİ DİP RİSKİ DÜŞÜK”
Son dönemlerde küresel ekonomide aşağı yönlü risklerin yeniden artış gösterdiğini, özellikle avro bölgesinde ciddi bir kamu borç krizi ile karşı karşıya olunduğunu ifade eden Şimşek, şunları kaydetti:

”Son dönemlerde avro bölgesinin en büyük 3. ekonomisi İtalya’ya ilişkin bile kaygıların ön plana çıkmış olması aslında belirsizliklerin geldiği noktayı göstermesi açısından manidardır, anlamlıdır. Bu hususlar hakikaten bizim de ihtiyatlı davranmamızı gerektiriyor. Yine Avrupa bölgesi dışında bizim güneyimizde de bir takım sıkıntılar devam ediyor. Özellikle bizim geleneksel müteahhitlik hizmetleri anlamında geleneksel pazarlarımızda sıkıntılar var. Bu da bizi ihtiyatlı davranmaya itiyor. ABD’den gelen rakamlara baktığımız zaman 2. çeyrekte veriler toparlanmanın ivme kaybettiğine işaret ediyor. Amerika’da da bir bütçe krizi söz konusu. Çünkü 2 Ağustos itibariyle borçlanma limitleri artırılmazsa tabii ki ciddi sıkıntılar ortaya çıkabilir. Bütün bunlar özellikle gelişmiş ülkelerde sıkıntıların devam ettiğini gösteriyor.

Küresel ekonominin son 60 yılın en büyük krizinden çıkmasıyla birlikte hep gündemde 2. dip riski olmuştur, tartışılmıştır. Tabii ki bu risk gerçekleşmemiştir. Ben bu riski düşük görmekle birlikte, 1990’lı yıllarda Japonya’nın içinden geçtiği sürece benzer bir sürecin eğer özellikle Avrupa’da ve gelişmiş ülkelerdeki borç krizi iyi yönetilmezse uzun dönemli global büyümede özellikle gelişmiş ülkeler ayağı itibariyle düşük büyüme riskini yüksek görüyorum. Bir tipik ikinci bir dipten çok önümüzdeki 10 yılda düşük büyümeyi bir risk olarak görüyoruz. Gelişmekte olan ülkelerde durum çok farklı bu ülkelerdeki risk aşırı ısınma ve dolayısıyla şu an itibariyle enflasyon kaygısı var.”

BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI!
Merkezi Yönetim Bütçesi, bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre 2 milyar 856 milyon lira fazla verdi. Bütçe, geçen yılın aynı döneminde 15 milyar 429 milyon lira açık vermişti.

Söz konusu dönemde faiz dışı fazla ise geçen yılın aynı dönemine göre 2,1 katına çıkarak 25 milyar 291 milyon liraya ulaştı.

Maliye Bakanlığı, Haziran ayı ve Ocak-Haziran dönemi bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, Ocak-Haziran döneminde bütçeden 143 milyar 215 milyon lira harcama yapıldı, 146 milyar 71 milyon lira gelir elde edildi.

Ocak-Haziran döneminde, bir önceki yıla göre sadece yüzde 4,9 artarak 143 milyar 215 milyon lira olan bütçe giderlerinin, 120 milyar 781 milyon lirasını faiz dışı giderler, 22 milyar 435 milyon lirasını da faiz giderleri oluşturdu.

Yılın ilk 6 ayında, Merkezi Yönetim Bütçe ödeneklerinin yüzde 45,8’i kullanılırken, personel giderleri yüzde 16,1’lik artışla 36 milyar 837 milyon liraya çıktı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri 6 milyar 348 milyon lira, mal ve hizmet alım giderleri 12 milyar 392 milyon lira, cari transferler 54 milyar 961 milyon lira, sermaye giderleri 6 milyar 804 milyon lira, sermaye transferleri 1 milyar 735 milyon lira, borç verme kalemi ise 1 milyar 704 milyon lira oldu.

Bütçe sağlık harcamaları 2010 yılının aynı dönemine göre yüzde 4,5 artarak 2 milyar 568 milyon lira olarak gerçekleşirken, sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için bütçeden 27 milyar 175 milyon lira para aktarıldı.

Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı da 2 milyar 325 milyon liraya ulaştı.

Tarımsal destek ödemeleri olarak da 5 milyar 529 milyon lira aktarıldı.

6 aylık dönemde, mahalli idarelere de 11 milyar 782 milyon lira yardım sağlandı.

122,7 MİLYAR LİRALIK VERGİ TOPLANDI
Ocak-Haziran döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20,7 artan bütçe gelirleri 146 milyar 71 milyon lira olarak gerçekleşirken, bunun 122 milyar 729 milyon lirası vergilerden, 18 milyar 458 milyon lirası vergi dışı gelirlerden, 3 milyar 427 milyon lirası özel bütçeli idarelerin öz gelirlerinden, 1 milyar 457 milyon lirası da düzenleyici ve denetleyici kurum gelirlerinden sağlandı.

Vergi tahsilatında yüzde 24,4 artışın meydana geldiği Ocak-Haziran döneminde toplanan gelir vergisi yüzde 20, kurumlar vergisi yüzde 37,6, dahilde alınan KDV yüzde 23,2, ithalde alınan KDV yüzde 41,2, ÖTV yüzde 16, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 11,5, damga vergisi yüzde 28,4, harçlar da yüzde 23,7 arttı.

HAZİRAN AYI
Öte yandan, Merkezi Yönetim Bütçesi, Haziran ayında da 3 milyar 89 milyon lira fazla verdi.

Buna göre, Haziran ayında bütçe giderleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,2 azalarak 23 milyar 597 milyon lira, bütçe gelirleri ise yüzde 44,7 artarak 26 milyar 686 milyon lira oldu.

Geçen yıl haziran ayına göre bu yılın aynı ayında yüzde 43,3 artan vergi gelirleri 22 milyar 704 milyon lira olurken, buna karşılık faiz hariç bütçe giderleri sadece yüzde 7,2 oranında artarak 22 milyar 36 milyon lira oldu.

Haziran ayında, faiz dışı fazla rakamı da 4 milyar 650 milyon lira olarak belirlendi. 2010 yılı Haziran ayında ise 2 milyar 103 milyon lira faiz dışı açık kaydedilmişti.

ŞİMŞEK SORULARI YANITLADI
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi denetim birimlerinin tek çatı altında toplanmasına ilişkin olarak bütün denetim elemanlarını tek çatı altında topladıklarını ancak bunun hiç birinin tasfiye edildiği, kapatıldığı anlamına gelmediğini vurguladı.

Şimşek, kendilerinin bu düzenlemeyle hem teftişi hem de denetimi güçlendirdiklerine dikkati çekerek, bu konuda herhangi bir zafiyetin söz konusu olmayacağını söyledi.

Piyasada kullanım amacı dışında da tüketilen 10 numaralı yağ tüketimini de bir problem olarak gördüklerini belirten Şimşek, ancak bu sorunun vergi yoluyla mı başka enstrümanlarla mı giderileceği konusunun üzerinde ortak çalışılıp belirlenmesi gerektiğini kaydetti.

Bakan Şimşek, Maliye Bakanlığında bu yılın ilk yarısına ilişkin bütçe sonuçlarını açıkladığı basın toplantısının ardından gazetecilerin çeşitli konulardaki sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin vergi denetim birimlerinin tek çatı altında toplanmasına ilişkin Hesap Uzmanları Kurulunun bugün gazetelerde verdiği ilanlar aracılığıyla gösterdiği tepkiyi nasıl değerlendirdiğini sorması üzerine Şimşek, kurulların birleştirilmesi hususunun önemli bir reform olduğunu söyledi.

Bu konuya kurumsal taassup perspektifi ile yaklaşanların olabileceğine işaret eden Şimşek, yapılan düzenlemenin bir kaç amacı bulunduğunu, burada öncelikle vergi denetiminde çok uzun yıllardır süren çok başlılığın ortadan kaldırılmasına yönelik bir hedefin söz konusu olduğunu bildirdi.

Vergi denetiminde çok başlılık olduğu zaman koordinasyonun, etkinliğin, verimliliğin sağlanmasının çok zor olduğuna dikkati çeken Şimşek, bu düzenlemeyle temel hedeflerden birinin vergi denetiminde etkinliği ve etkililiği artırmak olduğunu söyledi.

Vergi denetiminde önemli bir diğer amacın da uzmanlaşmayı ve iş bölümünün sağlanması olduğunu vurgulayan Şimşek, şöyle devam etti:

”Denetimde bu türden bir uzmanlaşmaya zemin hazırlamamız lazımdı. Sadece tabii ki büyük mükellefler bölümü değil. Biz şimdi yeni yapıda 4 ayrı daire olarak organize ettik. Vergi denetiminde biz bir performans sistemini de getirdik. En çok şikayet edilen hususlara hakikaten biz özen gösterdik. Vergi denetim elemanlarımızın, vergi müfettişlerimizin işlerini yaparken bir takım temel prensiplere uyumunu ve aynı şekilde ortaya koydukları performansın ölçümünü çok önemsiyoruz. Performans sisteminin kurulmuş olması çok önemli bir yeniliktir.

Yine meslek mensuplarının yetkinliklerinin artırılması burada temel amaçtır. Bizim 4 ayrı vergi denetim birimimiz vardı ve herhangi bir sistemin gücü aslında en zayıf halkasıyla ölçülür. Şimdi biz önümüzdeki dönemde bütün bu birimlerin yetkinliğini, etkinliğini artırmak için çok güçlü bir çaba içine gireceğiz, eğitimden diğer bir çok unsura kadar.”

”(TÜRKİYE’NİN KURUMLARI ORTADAN KALDIRILIYOR) YAKLAŞIMI İLE GELMESİNLER”
Merkezde mükellef bazlı, konu bazlı yeni bir örgüt yapısı getirildiğini, tüm denetim elemanları için tek meslek unvanı getirildiğini, performansa dayalı bir çalışma, mesleğe giriş, yükselme, görev yeri konularında başarı ve performansı esas alan yeni bir sistem getirdiklerini anlatan Şimşek, ”dolayısıyla bu sistemi ülkemiz için vergi tabanını hakikaten genişletilmesi için, kayıt dışılıkla mücadele için bu getirilen sistemin aslında anlamlı olduğunu yararlı olacağına biz canı gönülden inanıyoruz, zaten inanmasak yapmazdık” diye konuştu.

Kendilerinin bu düzenlemeyle aslında vergi denetimini de güçlendirdiklerini belirten Şimşek, ”şimdi kimse bize Maliye Teftiş Kurulu kapatıldı, Türkiye’nin kurumları ortadan kaldırılıyor diye bir yaklaşımla gelmesinler çünkü bu tür değerlendirmeler gerçeği yansıtmıyor” dedi.

”DAHA ÖNCE KENDİLERİNDE OLMAYAN BİR YETKİYİ DE VERDİK”
Kendilerinin bütün denetim elemanlarını tek çatı altında topladıklarını ama bunun hiç bir birimin tasfiye edildiği kapatıldığı anlamına gelmediğini vurgulayan Şimşek, şunları kaydetti:

”Tam tersine Maliye Teftiş Kurulu ne yapardı, Maliye Teftiş Kurulumuz hem vergi denetiminin incelemesini yapardı ama aynı zamanda Bakanlığımız ve Bakanlığımıza bağlı kuruluşlarında teftiş, soruşturma yapardı. Şimdi çıkardığımız Kanun Hükmündeki Kararnameye bakın, aynı fonksiyonlar orada tutulmuş, yani biz vergi denetim kurullarının görevlerinin arasına teftiş denetim ve soruşturmayı dahil ettik. Yani daha önce Hesap Uzmanlarında olmayan bir yetkiyi, şimdi Hesap Uzmanlarına da vermiş olduk. Bunlar önemli hususlardır. Burada bir güç birliği söz konusu. Yine (teftiş yapılacak, teftişe karşı alerjimiz varmış) Böyle bir şey olur mu? Böyle bir şey olsaydı, yeni kurulan çok daha büyük vergi denetim kurulu görevlerinin arasına çok açık bir şekilde teftiş, soruşturma, inceleme denetleme koyar mıydık? Mümkün değil böyle bir şey. Tam aksine biz Maliye Bakanlığında teftişi de denetimini de güçlendirdik, burada o anlamda herhangi bir zafiyet söz konusu olmayacak.”

Burada bir geçiş süreci olacağını, yeniden yapılandırma olacağını belirten Şimşek, dairelere, görevlendirme verileceğini, görev sorumlulukları, uzmanlaşmaların söz konusu olacağını, bazı birimlerde çok ciddi eğitim çalışmaları yapılacağını anlattı.

Bu konuda eleştiriler olabileceğini, bütün kurumsal reformlarda, kurumsal altyapının iyeleştirilmesinde bu hususların gündeme gelebileceğini ifade eden Şimşek, ”Ama teftiş ortadan kaldırılıyor, vergide denetiminde zafiyet söz konusu olacak gibi argümanların gerçeği yansıtmadığını açık bir şekilde göreceksiniz” dedi.

Kendilerinin Maliye Bakanlığının bütün denetim birimlerini güçlendirdiklerini, çok başlılığı ortadan kaldırdıklarını yineleyen Şimşek, yetkililerin hem vergi incelemesini yapacaklarını hem de ihtiyaç üzerine teftişi de soruşturmayı da eskiden olduğu gibi güçlü ve bağımsız bir şekilde yapacaklarını bildirdi.

Şimşek, ”Yapacağımız çok şey var, ne yapıyorsak gerçek anlamda kayıtdışılık ile mücadele için vergi tabanını genişletmek için yapıyoruz. Türkiye’de üretken kapasitenin önündeki engel olan bazı yüksek vergilerin daha makul düzeye düşürülmesi için yapıyoruz” diye konuştu.

10 NUMARALI YAĞA ÖTV ARTIRIMI VAR MI?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanının dünkü toplantısında açıkladığı gibi 10 numaraları yağa ÖTV artırımı gibi bir konunun söz konusu olup olmadığının sorulması üzerine Şimşek, ”10 numaralı yağ ile ilgili olarak Enerji Bakanımızın yapmış olduğu açıklamayı biz doğru bulmuyoruz. Biz herhangi bir konuda vergi düzenlemesi yapacak olsak bile önceden açıklamayız” dedi.

10 numaralı yağ konusunun bir sorun olduğunu ama bu sorunun vergi yoluyla mı başka enstrümanlarla mı giderileceği konusunu ortak çalışıp, belirleyeceklerini bildiren Şimşek, ”Ama bu konuda yarın şuna ÖTV getireceğiz, buna şunu getireceğiz diyemeyiz. Bu ne benim tarzımdır, ne de bunu yararlı buluyorum” diye konuştu.

Bu konudaki problemi çözmek için ortak bir çalışma gerektiğini vurgulayan Şimşek, sadece Maliye Bakanlığının değil, gümrüklerden EPDK’ya, İçişleri Bakanlığından Sahil Güvenliğe kadar kesimin ortak bir çalışmayla bu mücadeleyi yürütmesi gerektiğini ifade etti.

Bu mücadelenin bir çok boyutu olduğunu bildiren Şimşek, bu konuyu bir problem olarak gördüklerini, bu problemin ölçülmesi için de ilgili kurumlarla yakın çalışacaklarını söyledi.

”ALINAN TEDBİRLER BİR MİKTAR HİSSEDİLMEYE BAŞLANDI”
Bakan Şimşek bir başka soru üzerine de Merkez Bankasının aldığı önlemlerin, BDDK’nın aldığı önlemlerin bir miktar hissedilmeye başladığını, ekonomik verilerle de bunun görüldüğünü belirtti.

”ORTA VADELİ PROGRAM ÇALIŞMALARI HIZLI BİR ŞEKİLDE SÜRÜYOR”
Şimşek, Orta Vadeli Programın zamanlamasına dönük bir soru üzerine de bunun zamanlamasının önemli olduğunu, çalışmaları teknik düzeyde şu anda hızlı bir şekilde götürdüklerini, kesin bir tarih verilmemekle birlikte şu anda teknik bazda çok güçlü bir şekilde çalışmalara katkı verildiğini bildirdi.

Bakan Şimşek, ”Ümit ediyorum ki en kısa zamanda ortaya bu programı koyarız o çerçevede mesafe kaydederiz” dedi.

kaynak

http://ekonomi.haberturk.com

Yorumunuzla Bu Yazıya Katkıda Bulunun Yanıtı iptal et