Bu Fed Güvercin Değil, İzmir Kumrusu

Piyasadan bir arkadaşım kısa vadede en iyi yatırım nedir diye sordu bana. Kokain.  Kar marjı çok iyi.  Çok riskli diyorsanız, Rus Gelin.  Davutoğlu tüyoyu verdi, piyasa canlanacak, Türkiye 100.00 bin Rus gelin ithal edecek, çünkü TUIK’în son verilerine göre Türkiye’de %50.2 erkek, %49.8 kadın var. Yani, her AKP üyesi kuma alamayacak.   Şimdi Rus gelin al, fiyatı çıkınca satarsın, ya da kendin üstüne yatarsın. Diğer yatırım tavsiyelerim?  Fed FOMC’nin (PPK) son açıklamalarından sonra gelin dünyayı bir gezelim bakalım yatırım yapılacak neler var.

Ben çok Sultanahmet güvercini merkez bankası gördüm de bu Fed ayrı bir mal ya.  Herifler İzmir kumrusu, ye ye doyamıyorsun.  17 FOMC üyesinden 11’i 2014 sonuna kadar faizler sıfırda kalır diyor. Bernanke’ye basın toplantısında soruyorsun, QE3 var mı diye?  Adam hiç ağzında gevelemeden “ilk fırsatta” diye cevap veriyor.   Merkez bankası başkanları böyle Rus gelin gibi davranıp hemen vermez ki, biraz nazlanmalı, mesleğin de bir şerefi var. Aslında, Bernanke’in bu  denli samimi açıklamaları ABD ekonomisinin bir türlü ivme kazanamadığını ve Fed’in gece rüyalarına girecek kadar AB krizinden korktuğunun göstergesi.  Fed şu anda dünya ekonomisini ayakta tutmak için kudreti olan ve kullanmaktan sakınmayan tek kurum.  FOMC açıklamalarının ilk etkisi bu yönden, psikolojik kanaldan gelecek.  Fed, hem ABD ekonomisine hem de mali piyasalara “kanımın son damlasına kadar size koruyacağım”  diyor.

Fed’in ikinci amacı ise AB uzun vadeli faizler bastırmak.  Büyük yatırım bankalarına göre 10 yıllıklarda halen %1.92 olan getiri %1.5’a kadar düşebilir.  Bu iki kanal da bizim gibi GOP’a yarar sağlar tabii. Eğer dolar da GOP para birimlerine karşı kalıcı bir gerileme trendine girerse, GOP’ta kısa vadede hayli  hızlı ralli son derece mümkün.  Ama, Fed’in açıklamalarının  etkisi çok uzun sürmez, çünkü Fed QE1’de olduğu gibi para basmıyor. Tek yapabileceği halen ABD bankaları ve şirketlerinin bilançosuna gömülü trilyonlarca doları sirkülasyona teşvik etmek. ABD DİBS’de yığılan parayı da  riskli varlıklara yönlendirmek.

Yani, Fed büyük ölçüde güveni tesis etmek üzerine kurulu bir oyun planı izliyor. Edebilir mi?  Bu gün açıklanan 4Ç2011 GSYIH %2.8 ile büyük bir hayal kırıklığı yarattı.  Eğer ABD seçim kampanyası ile ilgili izlenimim doğru çıkarsa, gelecek ay Kongre de SG primleri indirimini uzatma kavgasında kilitlenecek. Bu güvene ilk darbe. İkinci darbe AB’den gelecek. Son gelişmeleri sizin için kısaca özetleyeimm:

Yunan borç swapı görüşmeleri niye tıkandı?  Çünkü bankalar faiz de dahil %75 saç traşına razı olsalar da, Yunanistan’a ikinci kredi paketi yetmiyor. G-20’den kimse IMF’ye AB’ye borç versin diye para vermiyor. Sırada Portekiz var. Lisbon’un  bütçe projeksiyonları ile 2013’de ikinci bir kredi paketine ihtiyaçları olacağı görülüyor.  İtalya ve İspanya hakkında IMF büyüme öngörüleri doğruysa, her iki ülkede  de en uygun borçlanma koşullarında bile kamu borcu/GSYIH oranı artacak.

Özetle, ben karamsar küresel senaryomu değiştirmek için hiç bir neden göremiyorum. Gelecek ay önce AMB 3 yıllık repo ihalesine çılgın teklif geldi diye bir sevinç yaşarız, ama sonra bu ralli söner gider. Ne zaman fikrimi değiştiririm?  Eğer Fed QE3 yaparsa belki.  QE3 gerçek bir para basma operasyonu olacak.  Fed para basıp ipotek VIDIMIĞI alacak. İpotek faizleri düşecek, bunun da ötesinde bankalar yeni ipotek kredisi vermeye daha iştahlı olacak.  Ancak Fed’in AB’den gelen bir şoklara karşı QE3 yapması daha az etkili olur. EĞER, AB yeniden karışmadan enflasyon düştüğü veya büyüme “çamarlu tarlaya” saplandığı için QE3 yaparsa, o zaman çok daha etkili olur.

Altınla südürdüğüm tek eşli ve seviyeli ilişkimden gayet memnum. Euro ve yen belki, QE3 olursa kesinlikle.   Borsa ve DİBS bana Rus gelin.     Kısa vadede TL’nin Fed yüzünden değer kazanması ile enflasyon düşer. Cari açık zaten geçici bir daralma trendine girmişti;  Borsa ve DİBS GOP gittiği sürece daha hızlı yukarı gider. Ama,  ne Fed’in faizleri 2014 sonuna kadar düşük tutması, ne de QE3 bizi kurtarmıyor.  Çünkü, politika kurgulaması yanlış.

Bunu anlamak da çok basit.  Farzedelim, sıcak para akımları bütün yıl devam etti.  TCMB ne yapacak?  Hemen faizleri inderecek.  Faizleri indirince ne olacak?  Ekonomi %4 değil, %6 büyüyecek. Vergi geliri arttığı için hükümet daha fazla harcayacak.  Peki o zaman ne olacak?  Gayet basit, birincisi cari açık 65-75 milyar dolar değil, 75-85 milyar dolar, 2013 dış finansman gereksinimi de 200’den 230-250 milyar dolara çıkacak.  Yani, dış finansman gereksinimi/GSYIH her büyüme döneminde daha yükselecek. Sürdürülebilir değil.   TL değer kaybederken maliyet enflasyonu öne çıkıyordu, ekonomi yeniden hızlı büyümeye geçerse bu sefer çıktı fazlası oluşacak, talep enflasyonu başlayacak.

Farzedelim tam tersi oldu. Ben haklı çıktım.  Gelecek ay ralli bitti, sıcak para yine inine döndü.  O zaman ne olacak?  Geçen sefer TL’yi savunmak 15 milyar dolara maloldu. TCMB’in rezervleri hala artmıyor, çünkü F/X alım ihalesi açmadı. Bu sefer de bir 15 milyar dolar harcasak, ecnebi “bunlarda rezerv kalmadı” diye tüyecek.  Ardından yerli spekülatör gelecek. Döviz Sepeti 2.40 olacak. Aynı tas aynı hamam, natır AKP oldukça, vatandaş soğuk keseyi yemeye devam edecek.