Yunanistan krizinin atlatıldığı varsayımıyla baÅŸlayan küresel beklentilerin olumluya dönmesi durdu. Geriye dönüldü. Yunanistan krizi atlatılmadı, ertelendi. Piyasalar bu gerçeÄŸi görmeye baÅŸladı. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) 1 trilyon Euro civarında pompaladığı para beklentiler üzerindeki olumlu etkisini yitirdi. Böyle bir ortamda Amerika Merkez Bankası’ndan uzun süredir beklenen yeni bir parasal geniÅŸleme haberinin gelmemesi, aksine “Yeni bir parasal geniÅŸlemeye gerek görülmüyor” mesajının alınması moralleri daha da bozdu. Amerika’da istihdam artışının beklenenin ve son dört aylık ortalamanın neredeyse yarısı olması bütün bunların üzerine tuz-biber ekti.
AVRUPA’DA SORUNLAR AYNI
Avrupa’nın düzlüğe çıkması zaman alacak. ECB’nin para pompalaması bankaların likidite sorununu çözmüş gibi göründü. Ama, sermaye sorunu devam ediyor. Sermaye sorununun daha da ağırlaÅŸması büyük olasılık. Özellikle Ä°spanya’da konut fiyatlarının düşmeye devam etmesi alarm verici. Küçülen finansman piyasasında Ä°spanya ve Ä°talya gibi ülkelerin artan borçlanma ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri zorlaşıyor. Yunanistan ekonomisinin düzlüğe çıkabileceÄŸine Yunanlı iktisatçılar da inanmıyor. Yüzde 80’e varan borç indirimine raÄŸmen, Yunanistan ekonomisinin büyümeye geçmeden sorunlarını aÅŸabileceÄŸinden herkes şüpheli. Yunanistan’da ve diÄŸerlerinde uygulamadaki istikrar programı, kısa dönemdeki kemer sıkma politikalarının uzun dönemde ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebileceÄŸi bir yapıda. Konunun teknik tarafı bir tarafa, siyasi geliÅŸmeler de Avrupa’nın yakında düzlüğe çıkabileceÄŸi konusundaki kaygıları artırıyor. Yunanistan’da yakında seçimler olacak. Kamuoyu yoklamalarından oyların uçlardaki partilere yöneldiÄŸi anlaşılıyor. Ãœlkenin iki ana partisinin toplam oylarının yüzde 40’a düştüğü söyleniyor. Yunanistan giderek BirleÅŸik Avrupa kavramına olan inancını yitiriyor. Uluslararası düzeyde itibar gören Ä°talya BaÅŸbakanı yurtiçinde desteÄŸini hızla kaybetmeye baÅŸladı. Özellikle iÅŸgücü piyasasına yönelik gündeme gelen reform çabaları giderek daha sert muhalefetle karşılaşıyor. Reformlar geniÅŸ kitleleri ısırıyor. Seçimle gelmediÄŸi için Ä°talya BaÅŸbakanı parlamento dışındaki muhalefete bir ölçüde karşı koyabilir, ama aynı ÅŸeyi Ä°spanya BaÅŸbakanı için söyleyemeyiz. Beklentilerin düzenli olarak kötüleÅŸmesi elbette söz konusu deÄŸil. Yıl içinde Çin’de büyümenin beklendiÄŸi kadar düşmeyeceÄŸi yönünde gelebilecek haberler beklentileri belli bir süre için düzeltebilir. Amerika’dan da buna benzer haberler gelebilir. Ama, bu çeÅŸit haberler Avrupa ekonomilerinin küresel ekonomik performans üzerinde yarattığı riskleri deÄŸiÅŸtirmez. FED’in yeni bir parasal geniÅŸlemeye gideceÄŸi haberi dahi beklentileri kısa bir süre için düzeltebilir.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.