Ekonomi politikası oluÅŸturmada sorunun nedenlerine inmeden semptoma odaklanmak çoÄŸu kez sorunları daha da ağırlaÅŸtırır. Avrupa Merkez Bankası (ECB) da bunu bildiÄŸi için tahvil alım programının ön ÅŸartı olarak tahvili alınacak ülkenin ekonomisini istikrara kavuÅŸturacak önlemler almasını istedi. ECB eÄŸer Ä°spanya’nın tahvillerini alıp faizini düşürecekse, Ä°spanya önce Kurtarma Fonu’na müracaat edip IMF’nin gözetimini kabul etmeli.
Ãœlkelerin önünde iki ucu pis bir deÄŸnek kondu. Kurtarma Fonu’na müracaat etmese, faizleri yüksek kalmaya, hatta yükselmeye devam edecek ve ileride kamu finansmanı daha da berbat duruma gelecek. Kurtarma Fonu’na müracaat etse, “Ben kötüyüm, yardımsız yapamıyorum” mesajını vermiÅŸ olacak. Ä°spanya ÅŸimdi bu ikilemi yaşıyor.
Piyasalar bu açıklamayla o ülkeye karşı daha da sertleÅŸebilir. ECB’nin tahvil alım programı iÅŸe yaramayabilir. Öyle bir program oluÅŸturuldu ki, kendi içinde tutarlı ve inandırıcı. Ama, programın uygulanış biçimiyle sanki ECB’nin tahvil alması istenmiyormuÅŸ gibi bir hava var. O nedenle bu programın arkasında, programa muhalefet etse de, Almanya’nın olabileceÄŸi izlenimi güçlü.
DÄ°YELÄ°M KÄ°
Diyelim ki, Ä°spanya Avrupa Kurtarma Fonu’na müracaat etti. Ekonomisini istikrara kavuÅŸturabilmek için bir dizi reformları yapacağına söz verdi. ÇeÅŸitli performans kriterleri kondu. Kâğıt üzerinde her ÅŸey çok güzel göründü. ECB2de Ä°spanya’nın tahvillerini almaya baÅŸladı ve faizleri Almanya’nın faizlerine çok yaklaÅŸtı.
Yine diyelim ki, Ä°spanya ekonomisi beklenenden daha hızlı bir küçülme sürecine girdi. Milli gelirin bir oranı olarak tespit edilen performans kriterlerinden birçoÄŸunu Ä°spanya tutturamadı. Siyasi nedenlerle bazı reformlarda geri kalındı. IMF heyeti durum tespiti yaptı. Raporunu yayınladı. Tahvil alım programının ÅŸartlarına göre, bu durumda ECB’nin Ä°spanya’ya yönelik tahvil alım programını durdurması gerekiyor. Durdurabilir mi? Elbette durdurabilir. Ama, o aÅŸamada tahvil alım programını durdurmak Ä°spanya’nın Euro’dan ihracı anlamına gelir. Siyasi olarak Avrupa BirliÄŸi (AB) bunu göze alamaz. Dolayısıyla, ECB istemediÄŸi bir konuma çekilmiÅŸ olur. Her ÅŸeyden önce ECB’nin itibarı yerle bir olur. Tahvil alım programı bugünkü haliyle çökmüş olur.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.