Avrupa Birliği maliye bakanlarını sayısını artık herkesin unuttuğu toplantılarından birisi daha yapılıyor bugünlerde.
Yer ve zamanı net olarak söylemek istemiyorum, biliyorum bu seferki Lüksemburg’da yapılacak ama bir sonraki nerede, kaç saat sonra, ya da bugünkü toplantının devamı mı olacak, yoksa yeni ve başka bir “toplantı sayısı” mı alacak, bilemiyorum. Nice Merkel-Sarkozy zirveler, nice liderler zirvesi sorunları çözemedi de maliye bakanları mı çözecek Avrupa’nın borç sorununu?
Avrupa Finansal İstikrar Fonu (European Finacial Stability Fund EFSF) adında bir yapı peydahladılar. (Koskoca Avrupa Birliği’ni kuracaksınız, bir kriz çıktığında hangi kurumlar ya da mekanizmalarla bunları çözeceğinizin dair altyapıyı kurmayacaksınız…. Diğerlerini bilmem ama Almanlara yakışmadı bu durum.) Önce 200 milyar, yetmedi 440 milyar derken rakam 2 trilyon euroya dayandı. “Paket” her geçen gün büyüdü. Şimdi bu paketin işe yaramasını umuyorlar.
Yanına da Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimi ekleyerek borç krizini aşmaya çalışılacaklar. Korkarım bu paketi de diğerlerinin akıbeti bekliyor!
Bu paketin işe yaraması için rakamından önce içindekiler önemli. Bana göre aşağıdaki olmazsa olmaz 4 koşulu yerine getirilmeden ne komşu kurtulur, ne de komşunun aşağı çekeceği diğerleri… Nedir bu koşullar derseniz:
1- Yunanistan başta olmak üzere; İtalya hariç; ufak tefek ülkelerin borçlarında mutlaka “tenzilata” (haircut) gidilmeli, borçları ödenebilir seviyeye indirilmeli. Yunanistan için yüzde 50-60 İtalya için 10-15 v.b.
2- Basel III mü olur, yüksek ‘Sermaye Yeterlilik Oranı’ mı olur bilemem ama küresel krize neden olan “gevşekliği” ortadan kaldıracak düzenlemelerin mutlaka yapılması lazım. Hemen ardından da bu kriterlere göre bankalara gerçek bir stres testi yapılarak sağlamlarla çürükler belirlenmeli, çürükler finansal sistemden şu veya bu şekilde mutlaka çıkarılmalı!
3- Paketin rakamı her ne olacaksa, diyelim ki 2 trilyon; bu desteğin tüm parlementolarca en fazla iki hafta içinde onaylanması gerekir! Ortak anayasayı 2 yılda onaylamayı başiaramayan, ortak mali politikalar oluştur(a)mayan bir topluluğun bunu nasıl başaracağını da merak ediyorum.
4- Ortak mali ye politikalar ını oluşturulması için anlaşmaya varılması, prensiplerinin ortaya konulması, vergi ve muhasebe denliğinin sağlanması, ortak kontrol ve denetleme mekanizmasının kurulması…
Bunlar yapıldığı takdirde; aslında yapılmasına bile gerek yok, yapılacağının tüm AB üye ülkeleri tarafından taahhüt edilmesi bile yeterli; EFSF’nin 2 trilyonuna bile gerek kalmaz, maliyet çok daha ucuza halledilebilir.
Sizce bunu yapabilecek siyasi irade var mı AB’de?