Altın fiyatları değer kaybederken, ABD Doları önemli para birimleri karşısında değer kazandı. Yılın son işlem gününde ABD ham petrolünün varil fiyatı da 98 dolar seviyelerinde işlem gördü.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, dünya ekonomisinin tehdit altında olduğu uyarısında bulundu.
Lagarde, Avrupalı liderlere Aralık’ta Brüksel’de düzenlenen zirvede alınan kararları hızla uygulamaları çaÄŸrısında bulunarak, 9 Aralık zirvesinin finansal koÅŸullar konusunda yeterince detaylandırılmadığını ve temel prensipler hususunda çok karmaşık olduÄŸunu vurguladı.
Borç krizinin, finansal sistemin sağlamlığına ve kamu borcuna ilişkin güven krizi olduğuna dikkat çeken Lagarde, Avrupalıların borç krizine ilişkin tek bir ağızdan konuşmasının ve liderlerin, basit ve detaylandırılmış bir takvim sunmasının önemine dikkat çekti.
Lagarde, ”Yatırımcılar bunu bekliyor. Bütçe entegrasyonunu güçlendirmek için Avrupa anlaÅŸmalarının deÄŸiÅŸtirilmesi gibi önlemlerin hızla hayata geçirilmesi gerek” dedi.
Dünya ekonomisinin çok tehlikeli bir dönemeçte olduğunu vurgulayan Lagarde, dünyanın en büyük ekonomisi ABD ve kriz öncesi dönemde dünya ekonomisinin itici gücü olan Çin, Brezilya ve Rusya gibi gelişmekte olan ülkelerin bile krizden ve istikrarsızlık unsurlarından etkilendiğini ifade etti.
Bu arada, Brezilya ekonomisi, Ä°ngiltere’yi geçerek dünyanın 6’ncı büyük ekonomisi oldu.
Ä°ngiltere’de bulunan Ekonomi ve Ä°ÅŸ Dünyası AraÅŸtırmaları Merkezi (CEBR), geliÅŸmekte olan ülkelerin batılı ülkeleri geçmekte olduÄŸuna dikkati çekerek, son dönemde dünya ekonomik görünümünün Asya ülkelerinin yukarı doÄŸru tırmanırken, Avrupa ülkelerinin gerilediÄŸini gösterdiÄŸini belirtti.
CEBR, Euro Bölgesi’ndeki borç krizinin çözülmesi halinde bölge ekonomisinin gelecek yıl yüzde 0,6, çözülememesi durumunda ise yüzde 2 daralacağı tahmininde bulundu.
Ä°ngiltere’nin bu yıl ABD, Çin, Japonya, Almanya, Fransa ve Brezilya’nın ardından dünyanın en büyük 7’inci ekonomisi olduÄŸunu vurgulayan CEBR, Ä°ngiltere ekonomisinin 2016’da ise Fransa’yı geçmesinin beklendiÄŸine iÅŸaret etti.
CEBR, Rusya ekonomisinin bu yıl dünyanın 9’uncu, Hindistan’ın ise 10’uncu büyük ekonomisi olduÄŸunu öngördü.
-Avrupa ekonomisi-
Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble, ”Avrupalı siyasetçilerin 2012 yılında Euro Bölgesi’nde istikrarı saÄŸlayacağını ve Euro Bölgesi’ni birarada tutacağını” söyledi.
Schaeuble, uzun sürede oluÅŸan önemli sorunlara bazı ülkelerde çözüm arayışlarının süreceÄŸini, gelecek 12 ayda Euro Bölgesi’nde istikrarı saÄŸlamaya ve krizin yayılma tehlikesini ortadan kaldırmaya çalışacaklarını belirtti.
Euro Bölgesi’nin dağılacağını düşünmediÄŸini, Avrupalı siyasetçilerin ”Euro Bölgesi’nin parçalanmasını önlemek adına herÅŸeyi yapacağını” ifade eden Schaeuble, ”Tabiki Avrupa BirliÄŸi, onlara bölgeye daha fazla ait olmak istemezlerse kalması için kimseyi zorlayamaz. Ancak ÅŸu anda böyle bir geliÅŸme görünmüyor” dedi.
Öte yandan Ä°spanya’da geçtiÄŸimiz 20 Kasım’da yapılan erken genel seçimler sonrasında tek başına iktidara gelen saÄŸ görüşlü Halk Partisi (PP) ekonomik krize karşı ilk önlem paketini açıkladı.
BaÅŸbakan Mariano Rajoy baÅŸkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu’nun ardından basının karşısına çıkan BaÅŸbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Soraya Saenz de Santamaria, ”baÅŸlangıç olarak” kamu harcamalarında 8 milyar 900 milyon euroluk tasarruf yapacaklarını duyurdu. 2011 yılı sonu itibariyle kamu açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının yüzde 8 olduÄŸunu belirten Santamaria, bunun geçmiÅŸ hükümetin öngördüğü kamu açığından 2 puan daha yüksek olduÄŸuna dikkat çekti. Kamu açığının beklenenden yüksek olmasından dolayı ”istenilmeyen ve öngörülmeyen olaÄŸanüstü önlemler” almak zorunda kaldıklarını belirten Hükümet Sözcüsü, 2012 yılı sonu itibariyle kamu açığını yüzde 4,4’e indirmeyi hedeflediklerini duyurdu.
Bununla birlikte Euro Bölgesi’nde bankaların Avrupa Merkez Bankasına (ECB) yatırdıkları gecelik mevduatlar rekor seviyeye ulaÅŸtı.
ECB’den yapılan açıklamaya göre, 28 Aralık’ta Euro Bölgesi’ndeki bankaların Avrupa Merkez Bankasına yatırdıkları gecelik mevduat tutarı 411,81 milyar eurodan 452 milyar euroya yükseldi.
Bankaların ECB’nin gecelik mevduat hesabına yatırdıkları en yüksek tutar 13 Haziran 2010’da 384,3 milyar euro düzeyindeydi.
İtalya hazinesinin hafta içi düzenlediği tahvil ihalelerinde borçlanma maliyetleri azalırken, İtalya Başbakanı Mario Monti, ihalelerin sonucunu cesaret verici bulduğunu söyledi.
Monti, piyasalardaki dalgalanmanın sona erdiÄŸini düşünmediÄŸini ifade ederek, hükümetin, Ä°talya ekonomisinin tekrar canlanması için yoÄŸun biçimde önlemler paketi hazırladığını, paketin 23 Ocak’ta Avrupa BirliÄŸi (AB) liderlerine sunulacağını belirtti ve rekabeti desteklemeye, iÅŸgücü piyasasını liberalleÅŸtirmeye odaklanacaklarını kaydetti.
-ABD ekonomisi ve diÄŸerleri-
ABD Hazine Bakanlığı bir kez daha Çin’i döviz manipülatörü olarak damgalamaktan uzak durdu, ancak bu ülkeyi döviz kuru reformlarını yapmada yeteri kadar hızlı hareket etmemekle eleÅŸtirdi.
ABD yönetimi ayrıca Japonya’yı yenin yükseliÅŸini durdurmak için döviz piyasasına müdahil olduÄŸu gerekçesiyle payladı ve Güney Kore’yi bu tür müdahalelere daha az baÅŸvurması yönünde uyardı.
Amerikalı bazı siyasetçiler, Çin’i ihracatını desteklemek için para birimi yuanın deÄŸerini suni olarak düşük tutarak küresel piyasalarda haksız rekabet avantajı saÄŸlamakla eleÅŸtiriyor ve BaÅŸkan Barack Obama’ya Çin’i cezalandırması için baskılarını artırıyor.
Ancak ABD yönetimi bu konuda diplomasiyi kullanmayı ve yumuşak tutum takınmayı tercih ediyor.
Bu yıl yuanın deÄŸeri ABD doları karşısında yüzde 4 ve Çin’in yuanı ABD doları karşısında sabitleme politikasından vazgeçtiÄŸi Haziran 2010’dan bu yana yüzde 7,7 deÄŸer kazandı.
Öte yandan Hindistan ve Japonya, 15 milyar dolar tutarında döviz takas hattı anlaşması yaptı.
Adının açıklanmasını istemeyen Japon yetkili, daha önce iki ülke arasındaki 3 milyar dolarlık döviz takas hattı anlaşmasının süresinin Haziran ayında sona erdiğini, yeni döviz takas hattı anlaşmasının ise 15 milyar dolar olduğunu açıkladı.
Ä°ki ülke arasındaki döviz takas hattı anlaÅŸmasının, ABD doları karşısında deÄŸer kaybetmeye devam ettiÄŸi ve Euro Bölgesi’nin borç krizinin Hindistan’ın ihracatını olumsuz etkilediÄŸi için Hindistan para birimi rupiyi desteklemesi bekleniyor.
Çin’in dış borcu bu yıl 697,1 milyar dolara ulaÅŸtı.
Åžinhua ajansının Çin Döviz Ä°ÅŸleri Ofisi’ne dayandırarak yaptığı haberde, orta ve uzun vadeli borçların toplam borcun yüzde 27’sini oluÅŸturduÄŸu ve bu rakamın 189 milyar dolar, borcun yüzde 73’lük kısmının ise 508 milyar dolarlık kısa vadeli borçlar olduÄŸu kaydedildi.
Şirketler arası anlaşmalardan doğan borçlanmanın 256 milyar dolar olduğu belirtildi.
Japonya’da sanayi üretimi, Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,6 azaldı.
Japon Sanayi, Ticaret ve Ekonomi Bakanlığının verilerine göre, aşırı deÄŸerlenen yen, zayıf küresel talep ve Tayland’daki sel felaketinde zarar gören tedarik zincirinin etkisiyle Kasım ayında sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 4, aylık bazda ise yüzde 2,6 azaldı.
Ülkede taze gıda hariç Tüketici Fiyatları Endeksi Kasım ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,2, perakende satışlar da yüzde 2,1 geriledi.
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,3062 dolardan açılan euro, cuma kapanışta 1,2940 dolara geriledi.
Aynı borsada pazartesi günü 1,5619 dolardan açılan İngiliz sterlini ise cuma kapanışta 1,5533 dolar oldu.
New York borsasında, altının ons fiyatı Salı günü 1.594,20 dolardan kapanırken, cuma günü kapanışta 1.565,80 dolara geriledi.
-ABD, Avrupa ve Asya borsaları-Â
ABD’de dün New York Borsası’nda Dow Jones Endeksi yüzde 0,57 (69,48 puan) deÄŸer kaybederek, haftayı 12.217,56 puandan kapattı. Standard and Poor’s 500 Endeksi aynı gün yaklaşık yüzde 0,43 (5,42 puan) azalarak 1.257,60 puan, Nasdaq BileÅŸik Endeksi ise yüzde 0,33 (8,59 puan) azalarak 2.605,15 puan oldu.
Avrupa’da borsalar haftanın son iÅŸlem gününde yükseliÅŸle kapandı.
Londra Borsası’nda FTSE-100 Endeksi yüzde 0,10 (5,51 puan) deÄŸer kazanarak 5.572,28 puandan, Frankfurt Borsası’nda Dax Endeksi yüzde 0,85 (49,57 puan) artarak 5.898,35 puandan ve Paris Borsası’nda Cac 40 Endeksi de yüzde 1,03 (32,25 puan) artarak 3.159,81 puandan haftayı kapattı.
Avrupa’da ayrıca Ä°spanya’da Madrid Borsası’nda IBEX 35 Endeksi yüzde 0,92, Ä°talya’da Milano Borsası yüzde 1,22, Hollanda’da Amsterdam Borsası’nda AEX Endeksi yüzde 0,55, Brüksel Borsası yüzde 0,79 oranında deÄŸer kazandı.
Asya’da bazı borsalar Cuma günü deÄŸer kaybederken, bazıları deÄŸer kazandı.
Japonya’da Tokyo Borsası’nın temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi yüzde 0,67 (56,46 puan) artarak 8.455,35 puandan günü tamamladı. Bu puan, 1982’den bu yana en düşük yıl sonu kapanış seviyesi oldu.
Asya’da ayrıca Hong Kong Borsası yüzde 0,36, Çin’de Åžanghay Borsasında SE Composite endeksi yüzde 0,85, Yeni Zelanda Borsası yüzde 0,88, Endonezya Borsası yüzde 0,24, Hindistan Borsası yüzde 0,57, Malezya Borsası yüzde 0,49 oranında deÄŸer kazanırken, Avustralya Borsası yüzde 0,36, Tayland Borsası yüzde 0,09, Tayvan Borsası yüzde 0,04, Singapur Borsası yüzde 0,35 oranında deÄŸer kaybetti.
-Petrol fiyatları-
Haftanın son işlem gününde ABD ham petrolünün Şubat ayı teslimi varil fiyatı 98 dolar ve Londra Brent tipi ham petrolün Şubat ayı teslimi varil fiyatı 107 dolar seviyelerinde kapandı.
Petrol piyasası için haftanın ilk işlem günü olan Salı günü 99 dolar seviyelerinde işlem görmeye başlayan Batı Teksas tipi ham petrolünün varil fiyatı Şubat ayı teslimi Cuma günü 98,83 dolar seviyesine geriledi.
Londra Brent tipi ham petrolün Şubat ayı teslimi varil fiyatı ise yılın son işlem gününde 63 sent azalarak 107,38 dolar oldu.
AA