Her yılsonunda olduğu gibi bu yılda yılsonunda gelecek yıl beklentileri konusunda değerlendirmeler yapılıyor. Ben bugün makro ekonomik göstergelerin bazı temel göstergeleriyle ilgili tahminlerimi sizlerle paylaşacağım. Bunu yaparken yer yer bazı dostlarımın son dönemdeki sohbetlerde ortaya koydukları katıldığım tahminlerini de size aktaracağım…
Bir süredir Anadolu’nun hangi ÅŸehrinde olursa olsun iÅŸadamlarıyla yaptığımız sohbetlerde hep temel göstergelerde 2012 için neler düşünüldüğü konusu gündeme geliyor. O sohbetlerde yaptığım deÄŸerlendirmeleri bugün ele almak büyüme, enflasyon, iÅŸsizlik ve cari açık konusundaki beklentileri sizlere de aktarmak istiyorum.
Büyümeden başlayarak konuştuklarımızı ve tahminlerimizi aktarayım:
BÃœYÃœME: Orta Vadeli Programda 2012 için büyüme tahmini yüzde 4. IMF Ocak ayında dünya ve ülkeler büyüme rakamlarını düşürme yönünde revize edeceÄŸini açıkladı. Åžimdiki Türkiye 2012 beklenti rakamı yüzde 2.2. Dünya Bankası Türkiye direktörünün beklentisi % 3-3.5, OECD’nin beklentisi yüzde4. Economic Ä°ntelegence Unıc’inki ise yüzde 3.5. Türkiye’nin büyüme rakamının düşük tahmin edilmesinde dış ticaretinin ağırlık taşıdığı Euro Bölgesinin daralacağı tahminine baÄŸlı düşünülüyor. IMF’e göre Avrupa’da 2012’de en yüksek büyümenin yüzde 1.3 ile Almanya’da gerçekleÅŸebileceÄŸini Ä°talya’nın büyümesinin ise binde 3’de kalacağını tahmin ediyor. Fich’in 2012 euro bölgesi büyüme tahmini ise binde 4. Bütün bu olumsuz tahminlere karşılık Türk özel sektörünün 2012’de de yeni Pazar çalışmalarıyla dinamizmini koruyacağına inanıyorum. Ve bu seneyi yüzde 8’ler civarında büyümeyle kapatan ülkemizin gelecek yılda yüzde 5’lik bir büyümeyi yakalayabileceÄŸine inanıyorum.
ENFLASYON:Kasım ayında TÃœFE yüzde9.48 olarak açıklandı. Aralıkta yüzde 1artış olsa yıllık enflasyon yüzde 10.9 olacak. Kasım ayındaki gibi yüzde 1.73 artarsa yıllık enflasyon yüzde 11.7 olarak gerçekleÅŸecek. Gelecek yılın ilk dört ayında da yüksek enflasyon sürecek. Alaattin AktaÅŸ’ın son yedi yıl ortalamasına göre yaptığı hesaplamaya göre ise daha sonra gerileyen enflasyon yılı 5.3 ile 8.5 arasında gelecek yıl Orta Vadeli Program beklentisi olan 5.2’nin ya çok az üstünde yada 3.3 puan üzerinde kapatacak.
Ä°ÅžSÄ°ZLÄ°K: 2005-2007 yıllarında yüzde 10 dolayında olan iÅŸsizlik, 2008’de yüzde 11, kriz döneminde 2009’da yüzde 14’e yükseldikten sonra 2010’da yüzde 11.9’a geriledi, bu yılın Eylül ayında ise yüzde 8.8 seviyesini inerek son on yılın en düşük seviyesine geriledi. Ancak, iÅŸ aramaktan vazgeçenler ve yarı zamanlı çalışanların deÄŸerlendirmesine dayalı geniÅŸ tabanlı iÅŸsizlik yüzde 14.2, genç iÅŸsizlik oranı ise yüzde 17.3. Ä°ÅŸsizliÄŸi aÅŸağıya çeken turizm ve inÅŸaat sektörlerinin canlı olmadığı bu yılın son ayları ile 2012 yılının ilk aylarında iÅŸsizlik oranı yeniden yüzde 10’un üzerinde seyredecektir. 2012 büyümesi 2011’in gerisinde olacağı için 2012 iÅŸsizlik oranı da bana göre yüzde 10’un biraz üzerinde kriz öncesi yıllar paralelinde gerçekleÅŸecektir.
CARÄ°AÇIK: Özellikle yabancılar yorumlarında Türkiye’nin en büyük sorununun cari açık olduÄŸunu dile getiriyorlar. Bu yılın cari açığının 75-80 milyar dolar olarak gerçekleÅŸmesi bekleniyor. Gelecek yıl daralma nedeniyle Prof. Taner Berksoy 2012 cari açığının 65-70 milyar dolara gerileyeceÄŸi tahminini yaptı. Bana göre biraz pahalanma ile karşılaşılsa da 2012 cari açığı kapatılabilecek seviyededir. DoÄŸrudan yabancı yatırım gelecek yıl bu yılki seviyede 10 milyar dolar olabilir. Orta Vadeli Programda yer alan 26 milyar dolarlık turizm geliri de gerçekçi görülüyor. Çünkü bu yılki 25.5 milyarın biraz üzerinde. Türkiye kriz dönemlerinde de turizm gelirini artırmayı son dönemde baÅŸardı. Bankacılık sektörü bu yıl 17 milyar dolar sendikasyon gerçekleÅŸtirdi. Gelecek yıl biraz pahalı da olsa 13 milyar dolarlık sendikasyon yapabilecekleri tahmin ediliyor. Özel sektör dış borçlanmasında kendi yurt dışı birikimleri önemli yer aldığı için bu yılki kadar 17 milyarlık özel sektör borçlanması gelecek yıl da saÄŸlanabilir. Net hata noksan bu yıl Arap Baharının etkisiyle 13 milyar dolar olarak gerçekleÅŸmiÅŸti. 2012’de bunun 5 milyar dolara gerileyebileceÄŸini düşünürsek, yine de toplamda 2012’de beklenen cari açığı karşılayacak bir döviz giriÅŸi olabilecektir.
Son dönemde 2012 beklentileri üzerine yapılan değerlendirmeleri sizlerle paylaştık. Gelecek yıl sonunda beklentilerimizde tutanları ve sapmaları yeniden ele almak dileğiyle…