AVRUPA’daki bankalar güç durumda.
Bir taraftan Yunanistan’ın silinecek borçları, öte yandan Basel III düzenlemeleri çerçevesinde minimum sermaye yeterliliÄŸi oranının baskısı, diÄŸer taraftan da Avrupa’nın sorunlu ülkelerine açılan kredilerden “tıraÅŸ” edilecek miktarların büyüklüğü, finans kuruluÅŸlarının kâbusu olmuÅŸ durumda.
Avrupalı yetkililerce 90’ı aÅŸkın bankada yapılan birinci stres testi boÅŸ çıktı. Sadece 7 bankanın sermayelerinin yetersiz olduÄŸu saptanınca bu sonuca kimse inanmadı. Güldü, geçti.
Bunun üzerine ikinci kez yapılan stres testi ise kamuoyuna açıklanmadı. Büyük bir olasılıkla, değişen koşulların ve varsayımların çeşitliliğinin, sonuçların farklı bir biçimde yorumlanmasına neden olacağından çekinildi.
STRES TESTİ SONUÇLARI
Kamuoyuna açıklanmasa bile bazı kuruluşlar bu bilgilere ulaştı.
Nitekim, ikinci stres testini esas alarak Thomson Reuters’in hazırladığı simülasyon bize Avrupa bankalarının sermaye gereksiniminin 75 milyar Euro ile 350 milyar Euro arasında deÄŸiÅŸebileceÄŸini gösteriyor.
Bu simülasyondan bazı örnekler şöyle:
â– Yunanistan’ın borcunun yüzde 50’sinin silineceÄŸi ve sermaye yeterliliÄŸi rasyosunun yüzde 7 olarak kabul edileceÄŸi ÅŸeklinde en iyimser varsayımda 74.6 milyar Euro’luk sermaye artırımına gereksinim var.
â– Sermaye yeterlilik rasyosu yüzde 9’a yükseltildiÄŸinde bu gereksinim 231.9 milyar Euro’ya çıkıyor.
â– Tabloya Ä°rlanda ve Portekiz’in de Yunanistan ile aynı oranda borçlarının silineceÄŸini eklerseniz rakam 251.3 milyar Euro oluyor.
â– Ä°spanya ve Ä°talya’nın yüzde 20 oranında borçlarını ödeyememesi durumunu dikkate aldığımızda 350 milyar Euro’luk bir sermaye artırımı gündeme geliyor.
■Rakamı en fazla etkileyen sermaye yeterliliği rasyosunun büyüklüğü. Yüzde 9 oranı, Avrupalı yetkililerin anlaştığı oran olması nedeniyle bu oranı varsayım değil gerçek veri olarak almak lazım.
■Miktar olarak Alman, Fransız, İtalyan ve İspanyol bankaları sermaye açığı en yüksek olanlar. Ortalama her ülkenin 50 milyar Euro civarında bir parayı bankalarını sağlamlaştırmak için bulmaları gerekli.
■Milli gelire oran olarak ise Kıbrıs Rum Kesimi, Yunanistan, Portekiz ve İspanya en yüksek faturayı ödeyecek ülkeler olarak görülüyor.
KRÄ°Z YAÅžAYANLAR SAÄžLAM KALIYOR
Ä°lginç bir nokta, daha önce bankacılık krizi yaÅŸamış ve bunu atlatmış Ä°skandinav ülkeleri ile Macaristan ve Polonya bankalarında ek sermaye gereksinimi simülasyonda “sıfır” olarak çıkıyor.
Avrupa’nın bankalarının ÅŸu anda durumu bu.
Aslında Yunanistan’ın borç silinme oranının, Avrupa Ä°stikrar Fonu’nun büyüklüğünün ve Avrupa bankalarının yüzde 9 oranındaki sermaye yeterliliÄŸi rasyosunu tutturma baskısının birbiriyle etkileÅŸen noktalar olduÄŸu kesin. Birisiyle oynasanız diÄŸerlerinin durumu deÄŸiÅŸiyor.
Buna bir de krizin faturasını başkalarına ödetmek amacıyla hareket eden politikacılar karışınca iş içinden çıkılmaz hale dönüşüyor.
Umarım yarınki Merkel-Sarkozy zirvesinde bir çözüm bulunur.
Acı bir not: Çok kötü bir hafta yaÅŸadık. Åžehitlerimize ek olarak Van’daki yıkıcı deprem hepimizin moralini yok etti. Tek dileÄŸimiz ölenlerin sayısının fazla artmaması.