Üç yılık beklentileri içeren OVP’leri açıklayabilmek belirsizliÄŸi azaltıcı güveni ve istikrarı artırıcı önemli bir çalışmadır. DoÄŸaldır ki yıldan yıla hedeflerle gerçekleÅŸme arasında bu yıl olduÄŸu gibi sapmalar olacak, bu da önümüzdeki dönem hedefleriyle ilgili rakamların revize edilmesini beraberinde getirecektir. O nedenle dün açıklanan 2012-2014 yıllarını kapsayan OVP güven verici önemli bir belgedir. KeÅŸke ÖDP deÄŸiÅŸimleriyle gelen zamlarla birlikte açıklanmasaydı. O zaman zam haberlerinin gölgesinde kalmadan medyada daha saÄŸlıklı yer bulurdu.
Üç yıllık OVP açıklanırken, bir yandan da otomobil, içki, sigara ve telefona güncelleme zamları açıklandı. KeÅŸke birlikte açıklanmasaydı da bu yıl bütçe çalışmaları öncesi açıklanabilen üç yılık OVP daha önde ele alınabilseydi. Öyle olmadığı için Ali Babacan ve Mehmet ÅžimÅŸek’in ortak basın toplantılarında sorular ağırlıklı olarak cari açığı aÅŸağıya çekmek amacı taşıdığı belirtilen, “güncelleme zamları” ile ilgili oldu. Maliye Bakanı ÅžimÅŸek, “yapılanları güncelleme olarak deÄŸerlendirmek gerektiÄŸini zam olarak niitelendirmemeyi önerdiyse de, bugün herhalde “Zam yaÄŸmuru” baÅŸlıklarıyla, deÄŸiÅŸen ÖTV oranlarının medyada OVP’dan çok daha fazla yer aldığına tanık olacağız.
Gelelim OVP ile ilgili düşüncelerimize:
-Geçen yılın 2011-2013 programı rakamlarında yer alan bu yıl öngörülerinde sapmalar olduğu dün açıklanan 2012-2014 programında 2012 ve 2013 hedeflerinin revize edildiği görülüyor. Bu revizyonun ağırlıklı olarak dış konjentüre bağlı olduğu, küresel yavaşlamanın ve olumsuzluğun yansımasına bağlı olduğu görülüyor.
-Bunun bir baÅŸka yansımasının yeni dönemde de büyümede yavaÅŸlama, iÅŸsizlikte yüzde 10’un altının ancak 2014’te ve yüzde 9.9 olarak gerçekleÅŸebileceÄŸi, cari açıkta önemli gerilemenin bu üç yılda beklenmemesi gerektiÄŸi, büyümede bu yıl yukarı doÄŸru bir sapma ile yüzde 4.5’luk beklentinin, yüzde 7.5’luk gerçekleÅŸmeyle sonuçlanacağı tahmin ediliyor. Gelecek yıl büyümede eski tahminin altına yüzde 4’e gerileyeceÄŸi yeni beklenti olarak ortaya konuluyor. Ondan sonraki iki yılda yüzde 5 olarak gerçekleÅŸebileceÄŸi OVP’de yer alıyor.
-Önümüzdeki üç yıllık temel ekonomik göstergelerin hedefleri 2012-14 OVP’sinde muafazakar beklentiler olarak sunuluyor. Bunda küresel ekonomilerdeki yavaÅŸlamanın, ve küresel karar mekanizmalarındaki belirsiz davranışların etkisi var. Küresel geliÅŸmeleri öngörememek bu sonucu getirmiÅŸ görülüyor. Ancak o durum bir soruya da neden oluyor:”Küresel belirsizlik kriz yaratırsa bu hedefler tuturulabilir mi? Küresel ortamda olumlu geliÅŸmeler olur, belirsizlik azalır, iyiye gidiÅŸ gözlenirse o zaman bu hedefler çok mütevazi kalmaz mı? Sanırım böyle düşünmek bizi olumlu ve olumsuz iki senaryolu bir üç yıl programına yöneltecektir.
-Ancak küresel belirsizliÄŸe raÄŸmen üç yıllık öngörülerini bir program içersinde açıklayan ülke olmak önemlidir. Bu dışarıdan Türkiye’ye bakanlara güven verecektir. Türkiye’deki piyasa aktörleri de zaten böyle bir programın açıklanmış olmasından memnuniyetlerini dün yaptıkları ilk açıklamalarda net bir ÅŸekilde ortaya koyarlarken, “Hedefleri gerçekçi buldukları” deÄŸerlendirmesini de açıklıkla dile getirdiler.
-2012-2014 OVP açıklanan mütevazi hedefler önemli bir küresel kriz yaÅŸanmaması halinde rahatlıkla yerine gelebilecek olarak görülüyor. Sanırım bu hedefler konusunda önümüzdeki günlerde en çok dolar kururdaki artış irdelenecektir. Programda dolar kurundaki artış 2012’de yüzde 3.7, 2013’te yüzde 2, 2014’te yüde2.8 olarak öngörülüyor. Buna göre halen 1.83 seviyesinde, 2011 yıl ortalaması 162.79 olan doların 2014 yıl ortalamasının 1.82 olarak gerçekleÅŸeceÄŸi tahmini yapılıyor.
Her ÅŸey bir yana Türkiye üç yıllık OVP’larını açıklayarak ve bunu her yıl tekrarlayarak, belirsizliÄŸi azaltan, güveni artıran bir tablo ortaya koyuyor. Bu programda hedefleriyle yıllık sonuçlarda sapmalar olması buna baÄŸlı olarak yeni programda yeni yıl rakamlarının revize edilmesi doÄŸaldır. Beklentimiz bu sapmaların bu üç yıllık dönemde de sınırlı olması yönündedir. Öyle gerçekleÅŸmesi belirsizliÄŸi azaltacak, güveni artıracak ve istikrarı pekiÅŸtirecektir…