Nisan 2016 Enflasyon verileri saat 10:00’da Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK)’nün internet sitesinde açıklanacak.
- Piyasadaki anketlere[1] göre TÜFE’nin Nisan ayında aylık bazda % 1.00 artış göstererek (Mart 2016: -%0.04), yıllık bazda % 6.79’a gerilemesi bekleniyor (Mart 2016: % 7.46).
- Nisan ayı TCMB Beklenti Anketi[2]‘ne göre ise beklenti TÜFE’nin Nisan ayında aylık bazda % 0.92 artış göstermesi yönünde.
- Geçmiş yıl gerçekleşmelerini ve mevcut eğilimleri dikkate alarak yaptığım hesaplamalara göre TÜFE’nin aylık bazda % 0.76, yıllık bazda % 6.54 seviyesinde gerçekleşeceğini tahmin ediyorum.
Yurtiçinde haftanın en önemli verisi bugün açıklanacak olan Nisan ayı enflasyon verileri. Son aylarda TÜFE’de gözlenen iyileşmenin sürmesi, para politikasında sadeleşme kapsamında ölçülü faiz indirimlerinin devamlılığı anlamında TCMB’nin elini güçlendirecektir. Piyasadaki anket sonuçlarına bakarak % 0.90 – 1.00 aralığının altında gelecek her rakam, faiz indirimi beklentilerinin güçlenmesini sağlayarak piyasa faizlerinin düşmesini ve bankacılık hisseleri öncülüğünde Borsa İstanbul endeksinin yükselmesini sağlayabilir.
TÜFE, mart ayında gıda fiyatlarında gözlenen düşüşe bağlı olarak aylık bazda sınırlı oranda gerilemişti. Nisan ayında mevsimsel faktörler, özellikle giyim ve ayakkabı grubundaki fiyat artışları, aylık bazda TÜFE üzerinde bir miktar yukarı yönlü etkide bulunabilir. Ancak, temelde işlenmemiş gıda fiyatları kaynaklı olarak enflasyonda gözlenen belirgin düşüşün kısa vadede devam edeceğinin öngörülmesi ve TL’deki toparlanmanın nisan ayında da devam etmiş olmasının vereceği katkıyla mevsimsel etkilerin önemli bir kısmının telafi edilebileceğini düşünüyorum.
Enflasyon Nedir?
Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli artış göstermesidir. TÜİK tarafından tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmet fiyatlarındaki değişimleri ölçen Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile hesaplanır. TÜFE hesabı için, ülkenin genelini temsil eden örnek kitlenin bir yıl içinde hangi mal ve hizmete yönelik ne kadar harcama yaptığı baz alınıp, harcama yapılan ürün gruplarına ağırlık verilerek bir sepet oluşturulur. Bu sepet için bir ay içinde yapılan harcamanın önceki yılın aynı ayında yapılan harcamaya göre yüzde olarak ne kadar yüksek (veya düşük) olduğu yıllık enflasyon oranını gösterir.
Neden Önemli?
Enflasyon, bireylerin ve firmaların geleceğe ilişkin endişelerini artırarak uzun vadeli kararlar almalarını engeller; bireylerin ve firmaların birikimlerini üretken olmayan döviz ve altın gibi alanlara yöneltmelerine neden olur. Enflasyon sonucunda oluşan belirsizlik işgücü piyasasının verimli çalışmasını engelleyerek toplumdaki güven duygusunun azalmasına yol açar, gelir dağılımının bozulmasına neden olur ve yoksullaşmayı artırır. Diğer ülkelerle rekabet gücünü olumsuz etkileyen enflasyon, ülkeye gelen yabancı sermayenin ağırlıklı olarak kısa vadeli olmasına yol açarak dış ticaret dengesini bozar ve kırılganlığı artırır. İnsanların yatırım, tüketim ve tasarrufa yönelik kararlarında dikkate almaya gerek duymadıkları ölçüde düşük bir enflasyon oranını ifade eden fiyat istikrarı; sürdürülebilir büyüme, ekonomik istikrar ve toplumsal refah için bir ön koşuldur. Fiyat istikrarıyla enflasyon kaynaklı belirsizliğin ortadan kalması; ekonomide karar alan tüm birimlerinin fiyat değişimlerini daha kolay ayırt etmelerini ve daha sağlıklı karar almalarını sağlar. Temel amacı fiyat istikrarını sağlamak olan TCMB’nin faiz kararları üzerinde doğrudan etkilidir.
Erol Gürcan
[1] Anadolu Ajansı ve Foreks Anketleri
[2] Beklenti Anketi, her ay itibarıyla 81 ’i finansal sektör, 17 ’si reel sektör, 9 ’u yabancı finansal kuruluş uzmanlarından, 5 ’i ise profesyonellerden oluşan 112 katılımcıya gönderilmektedir. Beklentiler, her değişken için hesaplanan uygun ortalamayı ifade etmektedir. 2016 yılı Nisan ayı Beklenti Anketi, 72 katılımcı ile gerçekleştirilmiş olup, sonuçlar tüm katılımcıların yanıtları toplulaştırılarak değerlendirilmiştir.