Tüm dünya piyasalarında son haftalarda yaşanan sert fiyat hareketleri yatırımcılara rahat bir uyku uyutmuyor. Şeker Bayramı öncesinde de piyasalarda hareketlilik devam edecek. Bu hafta içinde olmasa bile Türk piyasalarının tatilde olacağı önümüzdeki hafta içinde Amerikan piyasalarında yeni diplerin görülme ihtimali hayli yüksek. Gelişmiş ülke varlık piyasaları yeni düşüşler görmeden toparlanamayacak.
Peki bu düşüşler son olacak mı? Korkarım hayır! Yine de kısa vadede yeni inişler sonrasında bir toparlama/düzeltme gelecek. Ancak artık kabul etmek gerekir ki hisse senedi piyasalarında 2009 Mart ayında başlayan ana düzeltme trendi aşağı yönde kırıldı! 200 günlük hareketli ortalamanın 50 günlüğü aşağı yönlü kıracağı günlerde olmamız bu trendi güçlendiriyor. İMKB’de yeni dip seviyesi iyi ihtimalle 48.150, kötü ihtimalle ise 46.350.
Geçtiğimiz hafta piyasaların kafası karışıktı. Bu hafta daha da karışacak! Geçen haftanın Pazartesi yazısında haftanın ilk günlerinde altında bir parça düşüş, borsalarda da bir parça toparlanma çabası görüleceğine değinmiştim. 1.760’ları gören altının 1.685’ler kadar gerileyebileceğini, İMKB’nin de önce 54.100 ardından da 55.500 seviyelerine kadar çıkabileceğini ancak Merkel-Sarkozy zirvesi sonrasında işlerin tersine döneceğini tahmin etmiştim. Hem altın hem de borsalar benim kadar “iyimser değillerdi. Altın 1.723’e İMKB de 54.853’e kadar yükselebildi. Merkel-Sarkozy zirvesinde “dağ fare doğurunca” haftanın ortasından itibaren “ana trend/eğilim” ağır bastı!
Fed’den yeni bir paketin de bir başka bahara kaldığını bilen küresel piyasalarda satışlar hızlandı. Düşüşlerin ardında JP Morgan ya da Goldman Sachs gibi “ünlü” yatırım bankalarının Amerikan ve devamında küresel büyümeyi aşağı yönde revize eden raporlarından çok “topluluk psikolojisinin” olumsuza dönmesinin payı fazlaydı. Her kafadan “ikici dip” gürültüsü çıkar oldu! Gelen satışlar ‘stop loss’ seviyelerini tetikledi, düşüşler bazı piyasalarda “katliama” döndü. Korkuyla hisse senedi piyasalarından kaç(ın)anlar sayesinde altın 1.878 ile yepyeni zirveler gördü! Bu denli ‘kanlı’ düşüşlerin ardında korku kadar, bilgisayarlar tarafından “üretilen” alım/satım (bu durumda satım) emirleri de vardı. Hatta belli seviyelerden sonra bu tarz emirlerin etkisi çok daha fazla oldu! Alman DAX Endeksi’nin haftalık kaybı yüzde 12.6’ya kadar varırken, haftayı yeni bir düşük seviye ile kapattı. Amerikan endeksleri henüz daha yeni düşük görmediler ama onlar için de yeni diplerin görülmesi için zaman artık çok daraldı!
Bu hafta içinde olmasa bile Türk piyasalarının tatilde olacağı önümüzdeki hafta içinde Amerikan piyasalarında yeni diplerin görülme ihtimali hayli yüksek! Kısaca söylemek gerekirse gelişmiş ülke varlık piyasaları yeni düşükler görmeden toparlanamayacak! Peki bu düşüşler son olacak mı? Korkarım hayır! Yine de kısa vadede yeni düşükler sonrasında bir toparlama/düzeltme gelecek!. Ancak artık kabul etmek gerekir ki hisse senedi piyasalarında 2009 Mart ayında başlayan ana düzeltme trendi aşağı yönde kırıldı! 200 günlük hareketli ortalamanın 50 günlüğü aşağı yönlü kıracağı (!) günlerde olmamız bu trendi “güçlendiriyor”!
Kısa vadedeki yeni düşükler için Dow Jones’ta 10.445 “iyimser” bir tahmin olabilir. Bu seviye aşağı kırılacak olursa (ki DAX göz önüne alındığında kırılacak!) 9.450-9.700 seviyesi resmin içine girecektir! Yaklaşık yüzde 10’luk bir düşüşten söz ediyorum, az değil! İki haftaya sığar mı? Artık sığmaz, zaman yetmez demek zor! Piyasalar o kadar hızlı hareket ediyor ki, zamanlama konusunda bir tahminde bulunmak gittikçe zorlaştı. Seviyelere dair tahminler konusunda bir parça daha rahat tahmin yapılabiliyor.
Peki yurtdışında yeni dipler görülürken İMKB ve Türk piyasaları ayrışabilir mi? Geçtiğimiz Cuma gününe baktığımızda neden olmasın demek mümkün. Ancak ben geçtiğimiz Cuma günkü hareketin “normal” olmadığını, yükselişin bir kısmının ‘short covering- açıkların kapanması’ bir kısmının ‘çok düştü-alalım’ diyenlerden kaynaklandığını ancak sürdürülebilir olmadığını düşünüyorum. Bu hafta içinde gelişmiş ülkelerdeki satış sürecek olur ise İMKB’de de yeni bir düşük görülmesi ihtimali artıyor! Yeni dip seviyesi iyi ihtimalle 48.150 kötü ihtimalle 46.350 seviyesinde olabilir! Bu haftadan sonrasının Şeker Bayramı tatili olduğu ve tatil süresince pozisyonda kalmak istemeyenlerin haftanın sonlarına doğru “satıp-beklemeyi” tercih edeceklerini hatırda bulundurmakta fayda var! Önümüzdeki haftanın “idari tatil” ilan edilmesi likiditeyi azaltacak, “resmi tatil” ilan edilmesi borsaların kapanması anlamına gelecektir. Tatil kararları mutlaka piyasaları etkileyecek, buna hazırlıklı olmakta fayda var!
“Tatil hazırlıklarının” değil olumsuz tam tersine olumlu etkileyeceği piyasalar da var. Döviz ve bono piyasaları uzun bayram tatilinden pozitif yararlanacağa benziyorlar. Bu hafta MB Para Politikası Kurulu toplantısı var! Piyasalarda; MB’nin söylemleri sonrasında faiz indirimi beklentisi güçlü. Her ne kadar ben “normal şartlar altında” bir faiz indirimi beklemiyor olsam da, MB’nin “normal şartlar altında olmadığımız söylemleri” çerçevesinde bir faiz indirimine gidebilir mi? Neden olmasın? 25 baz puanlık bir indirim büyük ölçüde “fiyatlanmış” durumda ve bono/döviz piyasalarına çok da fazla etki etmeyecektir. Fazlası gelir ise piyasaların kafası karışacaktır. Bono faizleri kısa süreli bir ralli yapacak olsa da döviz kurlarındaki yükseliş bunun kısa sürede dengeleyecektir. Yine de kurlardaki yükselişlerde 1.8030 seviyesi önemini koruyacak, üstüne çıkmakta imtina edilecektir. Çıkılacak olur ise yeni hedef 1.88 seviyesi ki bu seviyeye çıkılması şimdilik oldukça zor!
Altının onsu 2 bin dolara çıkar mı?
BORSALARDA yeni düşüşlerin görüldüğü bir ortamda; her ne kadar gümüşteki yeni bir zirve olmasa da; altında yeni zirvelerin görülme ihtimali var! Geçtiğimiz hafta 1.878’e kadar “tırmanan” altın fiyatlarında yeni hedef 1.920-45 bandı. Eh, oraya kadar çıkılmışken 2.000 dolar sırf şan-şeref olsun diye fiyat tabelasında “yakılabilir”. Bu denli hızlı yükselen altında artık ciddi bir kâr realizasyonunun gelme ihtimali artıyor! Hızlı yükselişin, hızlı düşüşü de gelecek. Her ne kadar bu düşüş ana yükseliş trendini bozmasa da çıkılan seviyelere göre önemli düşüşleri beraberinde getirecek! Haftalık grafikte de görüldüğü üzere yükselişin devam etmesi gittikçe zorlaşıyor, hatta imkansızlaşıyor. Grafiğe bakıldığında yükselişin sürmesi için “zamanda geri gidilmesi gerekecek” ki bu sizce mümkün mü?
Henüz daha zirve görülmediğinden düzeltmenin/kâr realizasyonunun fiyatları nereye kadar indireceğini hesaplamak zor. Ancak 1.700 doların altına inilmesi kaçınılmaz gibi. 1.510 dolar/onsun altına inilecek olur ise yükseliş trendi kırıldı denebilir ki böylesi bir düşüş şimdilik çok zor görünüyor!