Nihayet ABD’de Demokratlar’la, Cumhuriyetçiler anlaşabildiler. Amerikan Hazinesi’nin borçlanma limiti 2.1 trilyon dolar arttırıldı. Bir kısmı acil, bir kısmı da Kasım ayı sonunda belirlenecek bir “menü” uyarınca eş miktarda tasarrufa gidilecek.
Eğer ABD borçlanma limiti artmasaydı bir yandan ABD Hazinesi temerrüde düşecek (default edecek) diğer yandan ABD’nin kredi notu düşecekti. Bu da beraberinde hiç kimsenin tahayyül dahi etmek istemediği sorunları beraberinde getirecekti. Bir yandan CDS’ler ve türev piyasaları, diğer yandan artan borçlanma maliyeti derken işler iyiden iyiye karışacaktı.
Haftanın ilk gününde ABD’den gelen “iyi haberle” açılan varlık piyasalarındaki olumlu hava, günün devamında ABD ekonomisine dair gelen verilerle bir anda bulutlandı. Zira borçlanma limitinin artması reel ekonominin sorunlarını kısa vadede çözmeye ne yazık ki yetmiyor! ABD ekonomisi onca Bedava Para Paketleri’ne, onca borçlanmaya ve “desteğe” rağmen bir türlü istenen seviyeye ulaşamıyor! Pazartesi günü açıklanan ISM verileri de bunu bir kez daha ortaya koyuyor!
– ISM imalat sektörü PMI endeksi Temmuz’da 54.6 beklenirken gerçekleşme 50.9 olmuş. Haziran’da 55.3 imiş.
– Ödenmiş fiyatlar endeksi de 64.5 beklenirken 59 gerçekleşmiş Haziran 68 imiş.
– Üretim endeksi Haziran’da 54.5 iken, Temmuz’da 52.3’e gerilemiş.
– İstihdam endeksi Haziran’da 59.9 iken, Temmuz’da 53.5’e gerilemiş…
Uzatmayalım, veriler ekonomik toparlanmayı hiç de destekler gelmedi. Belki de tek olumlu veri hiç artması beklenmeyen inşaat harcamalarının yüzde 0.2 artmasıydı…
ABD harcayamayacak
Hal böyle olunca da hisse senedi piyasaları limit meselesinden geçip, gerçekle yüz yüze geldi! ABD hisse senedi endeksleri teknik açıdan önemli olan 200 günlük Hareketli Ortalamalara (HO) kadar geriledi. Görünen o ki önümüzdeki günlerde S&P 500 için 1.285’ten, Dow Jones için 12.000’den (düz) geçen bu teknik seviyelerin altına inilecek!
Neden derseniz, borç limitinin arttırılmasına karşın Obama tarafından taahhüt edilen harcama kısıntıları doğrudan ABD ekonomisinin daralması anlamına geliyor! Teknik olarak bakıldığında ABD borçlanacak ama harcayamayacak! Tasarruf edilmesi istenen kalemler göz önüne alındığında, ABD borçlanma yoluyla elde ettiği kaynakları, ekonomiye “destek sağlamak” için harcamakta zorlanacak. İşin bir de boçluluk oranı meselesi var! Borçlar arttıkça, borçların “büyümeyen (!)” gayri safi milli hasılaya oranı yükselecek! Not şirketlerinin de dem vurdukları sorun tam da bu konu değil mi?
Hülâsası ABD’nin artan borç limiti, ABD için hayatı kolaylaştırmaktan çok zorlaştıracağa benziyor! Son iki günde fiyatlanmaya başlayan da bu algılama. Dışarıda bunlar olurken, bizim piyalarımızın da olumsuz etkilemesi bir açıdan “doğal”.
İMKB’de “istifa krizinin” yapamadığını ABD’deki limit ve sonrasındaki ekonomik veriler yaptı. Amerikan borsalarında 200 günlük HO’lar aşağı kırılacak olur ise düşüş hareketleri daha da hızlanacak, bunun bize etkisi de ister istemez olumsuz olacaktır!